Ik was de maan

Toevallig

Zonder iets te zeggen reden we door de straten. Het was het ongemakkelijk soort stilte, maar toch wilde ik niets zeggen. Niet omdat ik niet wist wat ik moest zeggen - ik wist maar al te goed wat ik moest zeggen. 'Ik heb je gemist,' en 'het was leuk'. Maar ik hield mijn mond.

Ik zat op de achterbank van de vaalblauwe auto van mijn vader. Uit het vette, bevuilde autoraam zag ik hoe de pasgevallen regen de lichten van de straatlantaarns weerspiegelde: rimpelend, en als je enkel de weerspiegeling kon zien op de straatstenen, zou je waarschijnlijk denken dat je een bril nodig hebt. Op een één of andere manier voel ik me comfortabel bij dat aanblik van het water: zelfs de ongemakkelijke stilte leek er even niet toe te doen toen we door die plas reden. Het voelde goed om te weten dat zelfs de hemel soms even huilt - en dat planten erdoor gaan groeien.

Ik dacht terug aan de afgelopen paar maanden. Ik dacht aan hoe zij mij veranderd zouden moeten hebben, ofschoon zij mij helemaal niet veranderd hebben. Iedereen verwacht altijd dat zij in een fractie van een seconde kunnen veranderen: en technisch gezien is dat ook zo, want in een fractie van een seconde kunnen een hele hoop levensveranderende toevalligheden samenkomen. Max zijn hart stopte met het rondpompen van zijn bloed in een fractie van een seconde, bijvoorbeeld. Toen de machines begonnen te piepen kon ik niets, maar denken: 'een tweehonderdste van een minuut geleden, was hij nog.' Wat men vergeet is dat die fractie van een seconde, of die tweehonderdste van een minuut, een reactie is op een veel langer proces. Max zijn hart deed al heel lang minder. Het was alsof het de app 'doodgaan' aan het installeren was, en het duurde even om de app te openen. Pas toen de machines piepten werkte het.

Stel je voor dat de auto waarin ik nu rijd over de regen struikelde, op de manier waarop ik struikelde over de draadjes die Max zijn app probeerde te verwijderen voordat hij het opende. Ik moest dan net op het juiste moment slippen, door de juiste straal zonlicht verblind raken, op de juiste plek door het raam vliegen en de juiste botten breken, en al dat alles is een samenwerking van duizend toevallige toevalligheden die uiteindelijk tot dat fatale ongeluk geleden zouden hebben. Misschien hebben die twee maanden mij wel veranderd, maar weet ik het nog niet. Misschien is de app simpelweg vastgelopen, en zal hij in een fractie van een seconde aanspringen. Misschien dat ik dan zal veranderen.

Dat ik Max ontmoette, was ook een toevallige toevalligheid: als ik niet die trein had genomen, niet gestruikeld was over mijn leren schoenen, en niet gehuild had bij de bushalte omdat alles vies en nat was, dan was voor mij, alles nooit gebeurd. Max zou nogsteeds doodgegaan zijn, maar voor mij zou hij nooit bestaan hebben. Mijn therapeut zegt, dat ik dat moet loslaten. Dat kan ik niet. Het leven is opgebouwd uit de meest toevallige toevalligheden, en toeval is zo veel meer dan alleen toeval: toeval is miljoenen keer toeval, die tot die keer toeval hebben geleden. 'Je moet ermee leven,' zei de therapeut, en ik zei dat ik dat altijd al deed. Het is deel van mij. Ik leef ermee. Ik weet alleen nog niet hoe.

'Kijk, pap, ik snap dat je het allemaal goed bedoelt en zo - maar ik heb er geen zin in,' zei ik op een dag tegen mijn vader. 'Max hield mij in leven. Zoals Thomas Hobbes zei: 'een mens wordt gedreven door twee dingen: zijn angst om dood te gaan, en zijn wens om te leven', en wat, mijn vader, moet ik zonder Max? Mijn wens om te leven versterkt mijn angst om dood te gaan, en beiden zijn als kaarsen uitgeblazen, misschien meegedreven naar het hiernamaals, met zijn ziel. Ik word niet meer gedreven door iets, pap, en een therapeut kan niets doen.' Dus hij stuurde me naar een inrichting.

'Praat je nou nogsteeds zo weinig?' morde mijn vader. Hij had blijkbaar een vraag gesteld, die ik niet gehoord heb. 'Ik praat in mijn hoofd,' antwoordde ik, en mijn vader zei: 'je bent ook niets veranderd.' Ik reageerde dat ik wel was veranderd. De app was alleen nog even vastgelopen.