Oops! This image does not follow our content guidelines. To continue publishing, please remove it or upload a different image.
Hz. Zülkarneyn veya Zü'l-Karneyn (Arapça: ذو القرنين) adı, Kur'ân'da geçer.
Allah, ondan övgü ile bahsetmiştir. Peygamber mi, yoksa veli mi olduğu ihtilâf konusu olmuştur.
Asıl ismi İskender'dir. Doğuya ve batıya gittiği için İskender-i Zülkarneyn diye anılmıştır. Nûh aleyhisselâmın oğlu Yâfes'in soyundandır.
Zülkarneyn kelimesi, Arapça'dır. "Zü" ve "karneyn" kelimelerinin birleşmesinden meydana gelmiştir. "Zü", sahip ve malik demektir. "Karn" ise, boynuz, perçem, tepe, zaman, güneş anlamlarına gelir.
"Karneyn", karn'ın tesniyesi yani iki tanesi demektir. Buna göre Zülkarneyn kelimesi, iki boynuz sahibi şeklinde tercüme edilir.
Zülkarneyn'in kim olduğu ve neden kendisine bu lakabın takıldığı konusu, eskiden beri tartışmalı bir husus olarak devam etmiştir.
Kendisine Zülkarneyn denilmesi, alimler tarafından, başının iki yanında iki boynuza benzer çıkıntıların bulunması, dünyanın şark ve garbını dolaşması, başının iki yanının bakırdan olması, örülmüş iki deste saçı olması, Allah'ın kendisine nur ve zulmeti musahhar kılması (emrine vermesi), yürürken nurun önünden, zulmetin ise arkasından gelmesi, şecaatı dolayısıyla bu lakabı almış bulunması, rüyasında gökyüzüne çıktığını ve güneşin iki tarafına asıldığını görmesi anlamlarında yorumlanmıştır.
Zülkarneyn'in kim olduğu hususu da, çok farklı şekillerde yorumlanmıştır.
Bilindiği gibi Zülkarneyn kelimesi onun esas adı değil, lakabıdır. Onun esas adı hakkında değişik görüşler ileri sürülmüştür.
Birçok kişi, onun Büyük İskender (M.Ö 356-323) olduğunu iddia etmiştir. Fakat Kur'ân'da söz konusu olan Zülkarneyn ile Büyük İskender'in vasıfları birbirini tutmamaktadır.
Zülkarneyn, Allah'a inanan, dürüst bir hayat süren ve peygamber olduğu bile ileri sürülen bir kişidir. Büyük İskender ise, tek tanrı inancından uzak, girdiği şehirleri yerle bir edecek kadar zalim ve barbar bir insandı.
Bilhassa son devrin alimlerinin ekseriyeti ise, Zülkarneyn'in İran kralı Kisra (Hüsrev) olduğunu kabul etmişlerdir.
M.Ö 6. asırda imparatorluk kuran Kisra'nın vasıflan, Kur'ân'da adı geçen Zülkarneyn'in vasıflarına daha uygun düşmektedir.
Nitekim Araplar Kisra'ya, Nûşirevan-ı Âdil demektedirler. Yine de Zülkarneyn'in gerçek adını Allah bilir. Onun peygamber olup olmadığını ihtilaflıdır.
Kuran-ı Kerim'de kıssası, doğuya ve batıya seferleri zikredilmiştir. Zü'l-Karneyn'in doğuya ve batıya gittiğinden İskender olduğuna dair iddialar yaygındır.
Zülkarneyn'in geçmişte yaşamış biri olduğuna dair birtakım inanışlar olsa da Kehf süresinde bir yere gittiği ve bu yerin sakinlerinin dilinden hiç anlamadığı bahsedilmektedir.
