Endemi, Epidemi ve Pandemi
Salgın bir hastalığın, orta büyüklükte ya da geniş bir alanda hızlı bir biçimde yayılmasına "epidemi" adı veriliyor. Ancak bu tanımı farklı biçimde yorumlayan bilim insanları da var.
Onlara göre epidemi, herhangi bir sağlık durumunun, kronik olsun ya da olmasın ortaya çıkması ve beklenenden daha fazla sayıda insanı etkilemesi. Yani, bu tanımda önemli olan etkinin beklenenden fazla olması.
Onlar İçin sağlık sorunu yaşanan bir kentte, yılda 100 hepatit vakasının görülmesi bir endemi. Ama herhangi bir kentte birdenbire aşırı derecede fazla Creutzfeldt-Jakob hastalığına rastlanması bir epidemi.
Bir epidemi, AIDS hastalığı gibi gezegenimizin büyük bir bölümünü tehdit eder hale gelince "pandemi" adını alıyor.
Bugün Dünya Sağlık örgütü, "Global Outbreak Alert and Response" adlı bir bilgi ağı oluşturmuş durumda. Bu, salgın hastalıkların seyrini izleyen bir dizi laboratuvar verilerinden oluşuyor.
Biyolojik Emperyalizm
Amerikan yerlisi uzaktan gelen bir atlı görür. Siyah elbisesi ve uzun şapkasıyla bir misyonere benzemektedir. Yüzü korkunç deliklerle doludur.
Kiowa yerlisi yabancıya "Sen kimsin" diye sorar. "Ben Çiçek"im der yabancı.
Yerli bu kez ne iş yaparsın diye sorar. "Ölüm getiririm" der Çiçek. Gerçekten de Kristof Kolomb ile başlayan ve daha sonra İspanyol istilacılarla süregelen Amerika kıtasının keşfi sırasında, 100 yıl gibi kısa bir sürede çiçek salgınları tam 100 milyon Amerikan yerlisini yok etti.
1490 yılında Amerika yerlileri dünya nüfusunun yüzde 20 sini oluşturuyordu. Bir yüzyıl sonra, çiçek hastalığı yüzünden bu oran yüzde 3'e düştü.
İşgalciler, yeni kıtada ekonomik faaliyeti sürdürebilmek için Afrika'dan milyonlarca zenci köle getirdiler. Bu kölelerin çoğu yolculuklarda hayatını yitirdi.
ŞİMDİ OKUDUĞUN
Gizemli ilimler ve Sırlı olaylar
FantasyTürkiye de ve Dünya üzerinde yaşanmış esrarengiz olaylar... Gizemi çözülemeyen sırlar. Büyüler, kehanetler. Ölümler...