Limang Minuto: Mga Liham para kay Ginoong Mabini ꞁ ✓

pang-anim na liham [ 2 / 2 ]

ISANG ilog naman ang naging bagong tagpuan ni Manuela at Pole sa Maynila. Doon sila nagkikita nang madalas tuwing Sabado. Sa isang Sabado, nakahiga ang binata sa kandungan niya. Kung dati-rati ay may dala itong libro, wala itong dala ngayon. Sa halip, humiling lang itong humiga sa kanyang kandungan.

Tinatakpan ng binata ang mga mata gamit ang isang braso samantalang tahimik namang hinahaplos ni Manuela ang buhok nito. Hindi ulit ito nagsalita at dahil sanay na si Manuela sa katahimikan nito, hindi siya nagtanong. Alam niyang may mga bagay na hindi kayang sabihin si Pole at bilang nobya nito, umiintindi na lamang siya.

Makikinig siya sa oras na gustuhin nitong magsalita. Pati naman siya ay hindi masyadong nagkwekwento rito ng mga problema niya. Dahil tuwing Sabado lang niya ito nakikita, mas gugustuhin niyang maging masaya na lamang na kasama ito kaysa dumagdag sa problema nito.

Kailanman ay ayaw niyang maging pabigat sa iniirog.

"Manuela," usal nito at dahan-dahan nitong itinaas ang braso mula sa pagkakatakip sa mga mata. Maliit na ngiti ang sumilay sa mga labi ni Pole.

Nginitian niya ang nobyo. "Ano iyon, Pole?"

"Ayos lang ba talaga sa iyo ang ganitong pamumuhay?" Mahinang tanong nito na para bang kung malakas itong nagtanong ay may kung anong masisira.

Gusto naman niyang matawa sa sinabi nito. "Ano ka ba, Pole? Isang taon na ang nakalipas simula nang sundan kita. Ngayon mo lamang talaga ako tatanungin kung ayos lang sa akin?"

Sinimangutan siya ng binata bago napapailing na kinuha ang kanyang mga kamay. "Dati, napakalambot ng iyong mga kamay, Binibini. Ngayon, magkasing-gaspang na ata tayo."

Inilapit naman nito ang kamay niya at binigyan ng mga mumunting halik.

"Sinisisi mo ba ang sarili mo dahil lumuwas ako para sa'yo? Na nagtrabaho ako para sa'yo?" nawawala ang ngiti na tanong niya.

Laging nakangiti si Pole. Iyon ang problema niya. Hanggang ngayon, nakangiti na naman ito kahit na hindi naman iyon ang nasa tono ng nobyo.

Hindi sumagot si Pole. Sa halip, inilagay lang nito ang mga daliri sa pagitan ng kanya at huminga nang malalim.

Lumamlam naman ang kanyang mga mata at gusto niyang umiyak. Hanggang ngayon siya na naman ang iniisip nito gayong pati naman ito ay nahihirapan. "Mahal kita, Apolinario," iyon na lamang ang nasabi niya. Sinabi niya iyon sa isang masuyong bulong at ginawaran niya pa ng halik ang noo ng binata. "Mahal na mahal kita. Hinding hindi kita iiwan."

Isang yakap naman ang ibinigay sa kanya ng binata at niyakap niya rin ito. Hindi siya nagsalita nang naramdaman niya ang mga luha na pumapatak sa kanyang likod. Hindi siya nagtanong. Ang tanging ginawa niya lamang ay yakapin ito at hayaan itong maglabas ng damdamin.

Nanatili sila sa ganoong posisyon at randam na randam ni Manuela ang mga bagay na hindi sinasabi ni Pole. Ang sarili nitong kalungkutan, ang sarili nitong paghihirap, ang sarili nitong hanggang ngayon ay hindi pa nito binibigyan ng boses.

Ngunit sa tahimik lang nitong pagdaing doon niya lamang naintindihan. Kumapit ito sa kanya na parang kung wala itong makakapitan ay hindi na nito kakayanin. Na parang basta na lamang itong ililipad ng hangin at mawawala.

Kung buhay ang pagtawa nito, mas buhay ang pag-iyak nito. Masuyo niyang hinagod ang likod nito para ito'y aluin. "Tao ka rin, Pole... Huwag na huwag mong kakalimutan iyan."

Ngunit kinalimutan mo siguro iyon, Pole. Dahil iyon lamang ang oras na umiyak ka sa aking harapan. Iyon rin ang oras na huli kang nagsalita patungkol sa iyong damdamin.

Umasa naman ako na kahit wala akong masyadong maitulong sa'yo ay hahayaan mo akong marinig ang iyong mga hinaing. Ngunit hindi mo ginawa, nahihimigan ko naman kung kelan ka may iniinda. Dahil sa bawat oras na hindi mo na kinakaya doon ka kumakapit sa akin.

Hindi mo lamang pinapahalata ngunit mas lumalapit ka sa tuwing kailangan mo ng lakas. Nagsisimula sa simpleng pagkuha mo ng kamay ko at paglagay niyon sa iyong pisngi, sa mga mumunting halik sa aking noo at sa aking kamay, at sa pagtabi mo sa akin na halos magkadikit na ang ating katawan.

Hindi ako nagsalita. Hindi ako nagtanong. Inisip ko na lamang na darating rin ang araw na magsasabi ka. Hindi rin naman ako nagsasabi ngunit sana hindi mo napansin.

Nang mga panahon kasing iyon ay nahihirapan rin ako na hindi sabihin na may nobyo na ako. Marami pa ring nirereto sa akin ang aking mga magulang, ipinapadala pa nila sa Maynila para aking kilatisin. Ilang beses kong kinailangan magtago, magkunwaring parang isa sa mga katulong ni Tiya Isabel para lamang iwasan ang mga iyon.

Hindi ko sinabi sa iyo dahil mababaw lang naman ang aking mga problema. Hindi naman makakatulong sa'yo kung nalaman mong may mga pinapadalang manliligaw sa akin. Hindi mo naman sila kailangang isipin. Ngunit, isang araw may muntikan nang nagtangka sa akin, sinabihan niya akong nagpapakipot, malandi, at sinubukan niyang ipilit ang sarili sa akin. Hindi ko alam ang gagawin noon, Ginoo.

Walang naroroon. Walang mangyayari kahit sisigaw ako. Ngunit nanlaban pa rin ako dahil sa takot at dahil sa iyo.

Kung hindi lamang dumating si Eustacio at Socorro ay malamang napagsamantalahan na niya ako. Hindi ko sinabi iyon sa'yo at nang magkita tayo ng Sabado, doon mo ako unang niyakap at doon ka nagsimulang umiyak.

Nagpatuloy tayong ganoon. Tuwing Sabado laging may maskara sa mga mukha, laging kunwari tayo'y masaya sa ating mga buhay. Laging dapat ikaw ang uunahin kong isipin. Laging kumakapit sa isa't isa ngunit walang sasabihin.

Tahimik. Napakatahimik.

Umaasa ako sa iyong ngiti at sa iyong maamong mukha. Umasa ka sa aking mga yakap at sa aking presensya. Walang nagsasabihan. Walang gustong maging mahina.

Ayokong ako ang iyong isipin sa tuwing dapat ang iyong pinagtutuunan ng pansin ay ang iyong pag-aaral. Ayaw mo namang maging pabigat sa akin dahil alam mo kung gaano karami ang sinakripisyo ko para lamang manatili sa iyong tabi.

Ginoo, pinagsisihan ko ang mga araw na iyon. Dapat nagsalita ako, dapat pinilit kitang magsalita. Dapat nagsalita ka. Dapat nag-usap tayong dalawa.

Dahil noong araw na iyon, nakita ko ang isang Pole na kelanman ay hindi ko nakita dahil nagbulag-bulagan ako. Pinili ko ang hindi maging pabigat at hindi ko iniisip na nasasaktan pala kita.

Alam mo ang mga nangyayari sa akin. Nahihimigan ko ang mga nangyayari sa'yo.

Parehas tayong lumuluha sa tuwing wala tayong magawa para sa isa't isa maliban sa magpanggap na masaya at umasa na ililigtas tayo ng pagmamahal natin sa isa't isa.

Apolinario... patawarin mo ako. Patawarin mo ako sa mga araw na nandyan ako ngunit wala akong ginawa para sa'yo.

Mahirap na namang magsulat at tumutulo na naman ang aking mga luha. Tutuldukan ko na ito at sa susunod, ikwekwento ko na ang araw na bumagsak na ang lahat. Ikwekwento ko na ang araw na ikaw mismo ang bumitaw sa atin.

Malapit na akong tuluyang magpaalam sa iyo, Ginoo.