VĂN NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

NL về ý kiến

Đề 5: Có người than rằng, thế hệ tuổi trẻ hôm nay không được như các thế hệ cha anh. Anh (chị) hiểu và nghĩ về điều đó như thế nào?

1. Mở bài

- Có lẽ những người tuổi trẻ từng có lần tỏ ra sốt ruột khi nghe một bậc cha anh kể về những ngày tháng hào hùng của mình, gọi đó là những câu chuyện “đời xửa đời xưa”.

- Tất nhiên, cũng có không ít lần nghe những lời than phiền: thanh niên bây giờ không được như các lớp cha anh, sống thờ ơ quá, lạnh lùng, ích kỉ và vụ lới quá!

- Có chăng sự khác nhau trong lối sống, trong lí tưởng sống của hai thế hệ?

2. Thân bài

a) Giải thích: Tại sao lại có nhận xét như vậy?

- Thế hệ cha anh đã sống như thế nào?

+ Đất nước đã trải qua một thời kì chiến tranh 30 năm, lâu dài nhất lịch sử. Đối đầu với hai đế quốc hùng mạnh, vận mệnh của Tổ quốc bị đe dọa, sự sống còn của mỗi người gắn liền với sự sống còn của đất nước, không có quyền lợi nào có thể sánh bằng quyền lợi của Tổ quốc.

+ Trong hoàn cảnh ấy, những phẩm chất quan trọng nhất của con người là sự dũng cảm, là tinh thần quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh, những con người tiêu biểu là những con người làm nên chiến công, những người dám xả thân vì nước: La Văn Cầu, Phan Đình Giót, Lê Văn Tám, Võ Thị Sáu, Nguyễn Văn Trỗi, Nguyễn Viết Xuân… Một câu thơ từng như là tâm nguyện của thế hệ trẻ miền Nam: Nếu là người, tôi sẽ chết cho quê hương.

- Nói: Thế hệ trẻ hôm nay không bằng các thế hệ cha anh nhằm phê phán tuổi trẻ hiện nay sống thiếu trách nhiệm, thiếu lí tưởng, thiếu khát vọng, không biết cống hiến cho quê hương đất nước; sống dửng dưng, thờ ơ, vô cảm với cuộc sống xung quanh.

b) Bàn luận

(1) Những biểu hiện đáng buồn, đáng phê phán của thanh niên ngày nay:

- Ngày nay, cuộc sống đã hòa bình, nhiệm vụ của cuộc sống đã thay đổi: Không phải chết cho quê hương, mà phải sống để làm giàu cho đất nước, đưa đất nước thoát khỏi đói nghèo và lạc hậu, công nghiệp hóa, hiện đại hóa, giàu mạnh, văn minh.

- Cuộc sống cho phép nghĩ đến điều riêng tư, miệt mài hăng say trong lao động nhưng cũng cần vui chơi, giải trí. Cuộc sống bình thường phải là như thế.

- Sự thay đổi của thời đại, hoàn cảnh, đã sinh ra không ít những biến đổi tiêu cực trong lối sống, quan niệm sống của tuổi trẻ hiện nay:

+ Không ít thanh niên chỉ biết học, coi việc học như một mục đích tự thân, không quan tâm gì đến cuộc sống chung.

+ Cũng không ít thanh niên mải mê việc làm giàu, sẵn sàng làm những việc sai trái, kể cả phạm pháp.

+ Một số thanh niên được sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh hòa bình, gia đình khá giả, sống hoàn toàn mất phương hướng, coi sống là hưởng thụ, trở nên vô cảm với mọi biến động, mọi nỗi đau, sống đua đòi, đi đến sa ngã vào những trò vui, có khi ngang nhiên thách thức pháp luật.

(2) Tuy vậy, có không ít thanh niên ngày nay đã và đang sống xứng đáng với thế hệ cha anh:

- Không thể không nói đến những phong trào thanh niên tình nguyện đi xây dựng kinh tế mới, sẵn sàng đến những vùng sâu, vùng xa đầy khó khăn thiếu thống. Đâu phải thanh niên ngày nay không có ý thức trách nhiệm đối với Tổ quốc?

- Những phong trào thanh niên tham gia các công tác nhân đạo, cứu giúp đồng bào bị lũ lụt, làm công tác từ thiện, đến với những trại trẻ mồ côi, những trung tâm cai nghiện, giúp đỡ những người tuyệt vọng vì HIV/AIDS… Có những tấm gương cảm động sẵn sàng hi sinh cứu bạn. Đâu phải thanh niên ngày nay vô cảm với cuộc sống của người xung quanh?

- Phong trào đền ơn đáp nghĩa đang diễn ra rộng khắp trên đất nước, xây nhà cho thương binh, gia đình liệt sĩ, chăm sóc các nghĩa trang. Đâu phải thanh niên ngày nay quay lưng lại quá khứ, vô ơn với thế hệ cha anh?

- Rất nhiều thanh niên cố gắng vượt lên chính mình, đạt những thành tích cao để cho lá quốc kì được tự hào tung bay nơi các đấu trường. Đâu phải thanh niên ngày nay thiếu ý chí để cho Tổ quốc mình có thể vẻ vang sánh vai cùng bốn biển năm châu?

- Điều phổ biến nhất hiện nay, cũng là để đáp ứng yêu cầu bức thiết nhất của đất nước hiện nay: Rất nhiều thanh niên, nam cũng như nữ, đã cố gắng ghọc thật giỏi hoặc đang miệt mài nơi các trung tâm nghiên cứu, các phòng thí nghiệm… Có đưa nền kinh tế nước nhà phát triển. Đó chính là đi tiếp con đường mà các thế hệ cha anh đã đi, giữ nước và dựng nước. Đâu phải thế hệ thanh niên ngày nay không xứng đáng với những hi sinh xương máu của những người đi trước? Học giỏi để xây dựng đất nước, làm kinh tế giỏi để đưa đất nước tiến lên giàu mạnh, đâu phải là công việc không đòi hỏi hi sinh, đâu phải là khát vọng tầm thường?

- Còn phải kể đến rất nhiều thanh niên đầy nghị lực biết vượt lên số phận để học tập, lao động, đạt được thành tích cao hay sống có ích. Đâu phải thanh niên ngày nay ước mơ, lí tưởng, không bằng các thế hệ cha anh?

c) Bài học nhận thức và hành động

- Nhận thức: Thế hệ trẻ hôm nay phải sống sao cho xứng đáng với công ơn mà thế hệ cha ông đi trước đã vun đắp và tạo dựng.

- Hành động: Mỗi học sinh cần sống có lí tưởng, có khát vọng, xác định được mục đích sống đúng đắn của bản thân; bên cạnh đó, cần sống chan hòa, yêu thương, biết cảm thông, chia sẻ với con người…

3. Kết bài:

- Thời nào cũng vậy, thanh niên là rường cột nước nhà, là chỗ dựa cho đất nước trên con đường đi tới tương lai.

- Có điều kiện và hoàn cảnh thuận lợi hơn các thế hệ cha anh, phải sống xứng đáng với thế hệ cha anh.