I. TRUNG TÂM THƯƠNG MẠI THẾ GIỚI VÀ LẦU NĂM GÓC
1. Trung tâm Thương mại Thế giới
Hai tòa nhà tháp - Trung tâm Thương mại Thế giới ở Niu-Yoóc được coi là biểu tượng nền kinh tế hùng mạnh của nước Mỹ. Hai tòa nhà tháp được khởi công xây dựng từ năm 1967 theo sáng kiến của chính quyền thành phố Niu-Yoóc và tiểu bang Niu Giéc-xi, đến ngày 4-4-1973 khánh thành.
Trung tâm Thương mại Thế giới do kiến trúc sư trưởng Mi-nô-ru Y-a-ma-xa-ki thiết kế nằm trên diện tích 406.000 m2. Cả hai tòa tháp đều cao 110 tầng. Tòa tháp thứ nhất cao 417 m. Tòa tháp thứ hai 415 m, chỉ thua tòa tháp ở Tô-rôn-tô (Ca-na-đa, cao 540 m), Tháp đôi (Ma-lai-xi-a, 550 m), tháp Thượng Hải (Trung Quốc, 468 m). Hai tòa nhà tháp phía bắc và phía nam được xây dựng bằng thép đặc biệt chịu nén và bê- tông. Mỗi tòa tháp nặng 290.000 tấn, móng có chiều sâu hơn 20 mét. Mỗi tòa nhà có bệ cao 192 m, vách tường dày từ 20 đến 90 cm. Các chi tiết bằng thép được chế tạo sẵn đưa từ các thành phố Xin-tan, Lốt An- giơ-lét và Xanh Lu-i tới. Tám chiếc cần cẩu cực lớn chế tạo tại ô-xtrây-li-a được dành riêng cho Trung tâm Thương mại Thế giới.
Tính ra mỗi tòa nhà tháp đã dùng hết 323.000 m3 bê-tông và có 43.600 cửa sổ. Tổng chi phí xây dựng hai tòa nhà hết 700 triệu USD.
WTC là biểu tượng cho thế giới tài chính hùng mạnh khu Man-hát-tan, nằm trên một bán đảo rộng trông ra sông Hắt-xơn chảy qua thành phố Niu-Yoóc , thuộc khu phố trung tâm của các nhà trùm tài phiệt Niu-Yoóc. Cách đó vài trăm mét là phố Uôn, nơi thị trường chứng khoán hoạt động nhộn nhịp nhất thế giới, luôn có mặt các nhà tài chính lớn nhất ở Mỹ. Cũng tại đây, hơn 500 công ty lớn và cơ quan thương mại quốc tế thuộc 26 nước hoạt động cùng với sự có mặt của hàng trăm văn phòng thuế quan thành phố Niu-Yoóc và bang Niu Giéc-xi được bố trí đều trong 110 tầng nhà của hai tòa tháp. Toàn bộ hoạt động ở Trung tâm được điều hành và chương trình hóa bằng máy tính điện tử. Có tổng cộng 293 thang máy lớn đặt trong các tòa nhà, buồng thang máy có thể chứa 55 người, 71 cầu thang cuốn chạy suốt ngày đêm phục vụ 50 nghìn lượt người đến làm việc hàng ngày. Hệ thống thang máy hiện đại đến mức cần một phút là người ta có thể lên xuống 110 tầng.
Từ hàng chục năm nay, Trung tâm Thương mại Thế giới trở thành một du lịch hấp dẫn của người Mỹ và khách quốc tế. Mỗi năm nơi đây đón hơn 200.000 khách du lịch. ở tầng 107 trong tòa tháp có nhiều hiệu ăn sang trọng gọi là "cửa số 1 ngắm nhìn thế giới" dành cho những nhà tư bản lớn. ở phần chìm dưới mặt đất của Trung tâm có Trung tâm Thương mại Man- hát-tan với nhiều bến xe điện ngầm, nhà ga đường sắt, bến đỗ xe hơi. Buổi sáng, các đầu mối giao thông này đón hàng chục nghìn nhân viên, viên chức đến làm việc, khách thăm và mua sắm. Theo thiết kế, hàng cột với các bó thép của WTC ken dày, xít nhau chung quanh cột bê-tông hình chữ nhật chịu lực. Các cột chịu lực chính hình trụ lõi thép đều được giằng vào nhau tạo nên một kết cấu vững chắc. Do tháp đôi được thiết kế vĩnh cửu, chịu được động đất mạnh, cho nên nếu chỉ tác động cơ học theo chiều ngang thì khó làm cho tháp sụp đổ. Trong điều kiện gió nhẹ bình thường, đỉnh tháp luôn dao động với biên độ vài mét so với trung tâm là nhờ có kết cấu thép.
Các khung chịu lực bình thường bên trong hai tòa tháp đôi đã phải chịu trọng tải khá lớn của gần 300 thang máy
Sau khi hai máy bay lần lượt lao vào tháp đôi, máy bay đã làm lệch trọng tâm một số cột chịu lực, làm yếu đáng kể kết cấu chung. Nhưng điều tồi tệ hơn là đã có quá nhiều nhiên liệu dùng cho máy bay khi va chạm mạnh đã nổ tung và gây cháy. Lửa cháy do xăng máy bay tạo ra nhiệt độ lớn đến 1.500 độ C khiến cho các lõi thép bị nung nóng trong thời gian dài. Nhiệt độ theo các lõi thép lan tỏa nhanh khắp toàn bộ tòa nhà. Một số chỗ nối bị nóng chảy, còn các phần lõi thép đều bị mềm ra làm suy yếu nghiêm trọng các cột chịu lực. Trong khi đó, các cột này vẫn phải chịu một lực nén rất lớn của toàn bộ khối nhà110 tầng theo chiều thẳng đứng. Lửa càng cháy lâu càng làm cho các cột thép chịu lực kém. Đến một độ nhất định, toà nhà cứ thế sụp đổ dần dần từ trên xuống theo phương thẳng đứng .
YOU ARE READING
DU KHẢO HOA KỲ SAU THẢM HỌA 11 THÁNG 9 - Phạm Việt Long
Non-FictionGhi lại chuyến đi Hoa kỳ sau vụ thảm họa 11 tháng 9 năm 2001. Chủ yếu phác họa bề mặt nước Mỹ sau vụ hai tòa tháp bị sụp đổ do hai máy bay dân dụng lao vào, đồng thời khảo sát về văn hóa Mỹ.
