Nhân-quả và Nghiệp báo

Bệnh

Thân bệnh - Tâm bệnh - Nghiệp bệnh

Lương Y Phan Văn Sang

Chúng ta người có trí không thể không tin Nhân Quả, người có trí không thể không tin lời Phật dạy.

Bệnh ( 病 ) là thuật ngữ chung cho cả Đông lẫn Tây y, Bệnh là là một cảm giác đau đớn, cả thể xác lẫn tinh thần. Bệnh là 1 trong 4 cái khổ ( Sanh 生, Lão 老, Bệnh 病, Tử 死 )của chúng sinh mà Phật đã dạy. Mà đã là chúng sinh thì ai cũng phải bệnh, hôm nay ta còn trẻ khỏe, nhưng một ngày nào đó khi đã đến tuổi già cũng phải nếm trải 1 đôi lần bị bệnh, hoặc hơn thế nữa.

Bệnh là do Âm Dương mất cân bằng, Ngũ hành tương khắc, Tứ đại không hòa, bệnh khổ là một quy luật chung ở góc độ nhân sinh quan.

Bệnh có thể chia ra 3 yếu tố :

1/- THÂN BỆNH ( 身 病 )

2/- TÂM BỆNH (心 病 )

3/- NGHIỆP BỆNH (業 病)

1/ VỀ THÂN BỆNH ( 身 病 ) : Bệnh nào cũng có nguyên nhân của nó

- Thân bệnh thuộc về ngoại nhân( 外因) là tác nhân gây nên từ bên ngoài của thân theo y học cổ truyền như sau :

- Do ăn uống , ngủ nghỉ thất thường, lao động vất vả, do chấn thương. Đang trong lúc cơ thể suy nhược đột ngột thời tiết thay đổi làm cho cơ thể chưa kịp thích nghi mà sinh ra các chứng bệnh như :

1/- Phong ( 風 )gồm có :

-Ngoại phong : là gió bên ngoài , chủ khí mùa xuân , thường cùng với các khí khác như : phong hàn ( cảm lạnh ), phong nhiệt ( cảm nóng ), phong thấp ( cảm thấp do khí ẩm ướt ).

-Nội phong : tức là huyết hư sinh phong (血虛生風 ) nghĩa là máu không đủ sinh ra các chứng đau nhức...

2/- Hàn ( 寒 )gồm có :

- Ngoại hàn: là cơ thể ảnh hưởng khí lạnh bên ngoài ,lạnh chủ khí của mùa đông, hay làm ủng tắc không ra mồ hôi, thường có phong hàn, hàn thấp.

-Nội hàn : do khí âm thịnh mà khí dương bị suy nên trong người luôn thấy lạnh.

3/-Thử ( 曙 ) : nắng chủ khí về mùa hạ có đặc tính làm sốt cao, thường có : thương thử ( cảm nắng ), trúng thử ( trúng nắng ) ...

4/-Thấp ( 濕) : độ ẩm thấp trong không khí, thường có phong thấp, thấp thử và hàn thấp....

5/-Táo ( 燥): chủ khí của mùa thu, độ khô ráo của không khí, thường gây những bệnh sốt cao, táo nhiệt (nóng và khô ráo).

6/-Hoả: là hỏa nhiệt, đặc tính là nóng của các bệnh lệ khí, dịch khí, bệnh truyền nhiễm. Thường có thấp nhiệt, phong nhiệt (khí nóng ), thử nhiệt (nắng nóng ).

Như vậy, Tùy theo mùa mà nhiễm tùy loại bệnh và cũng tùy chứng :

Hàn (寒) lạnh; Nhiệt (熱) nóng; Hư (虚) bệnh yếu lâu ngày; Thực (實) là bệnh mới phát; Biểu (表) bệnh còn bên ngoài; Lý (里) là bệnh đã nhập sâu vào trong .

2/ VỀ TÂM BỆNH (心 病 ):

Tâm bệnh thuộc về tình chí, nội nhân (内因 ): là nguyên nhân bệnh từ bên trong theo y học cổ truyền như sau :