CLIMATE CHANGE: Liham ng Hinaharap

SEGUNDO SELLO

********************************************

Enero 24, 2023 

Umalabot, 

Sinulat ko ang liham na ito upang ipabatid sa iyo ang mga sanhi at naging bunga ng mga ginawa ng mga mapagsamantala sa aming kapaligiran. Dito mo makikita ang mga dapat isaayos sa ginagalwan mong lipunan nang sagayon ay hindi na maulit pa ang mga ito. 

Ang pagbabago ng klima ay isa sa pinakamalaking problema sa ekonomiya, panlipunan at pangkalikasan na nagbabanta sa mundo. Ang matinding biglaang pagbabago ay kabilang sa mga sanhi ng pandaigdigang pagbabago ng klima, at ang sitwasyong ito ay nangyayari sa iba't ibang mapagkukunan. Ang mga sanhi nito ay kinakatawan ng mga greenhouse gas na tinatawag na CO2, methane, nitrous oxide, at iba pa. Ang mga ito ay dulot ng mga aktibidad ng tao tulad ng paggamit ng fossil fuel, deporestation, at ang natural na pagbabago ng klima. Ang paggamit ng fossil fuel ay isa sa pinakamalaking sanhi ng climate change. Ang mga ito ay kinabibilangan ng mga sangkap na galing sa langis, gas, at karbon na ginagamit sa mga power plant, transportasyon, at iba pang industriya. Ang paggamit ng mga ito ay nagdudulot ng emission ng mga greenhouse gas na nakakapagdulot ng pagtaas ng temperatura ng mundo. Ang deporestasyon ay nakakaapekto rin sa klima sa maraming paraan. Ang pangunahing dahilan ng deporestasyon ay ang pangangailangan sa lupa para sa agrikultura, paggawa ng mga bahay, mining at iba pang mga proyekto ng infrastruktura. Gayun din, ang illegal logging ay isa sa mga dahilan kung bakit marami sa ating mga kagubatan ang nawawala.

Ito ay isa sa mga pangunahing sanhi ng climate change dahil ang mga kagubatan ay naglalaman ng malaking halaga ng carbon na kinokonserve sa mga halaman at puno. Kapag tinanggal ang mga ito, ang carbon na nakapaligid sa kanila ay nalalabas sa atmosphere at nagdaragdag sa greenhouse gases na nagpapainit sa planeta. Ang pagpapakalbo ng mga kagubatan ay nakakapagdulot ng malalim na epekto sa ating kalikasan at sa mga buhay na nakatira sa loob nito. Sanhi rin ang natural na pagbabago ng klima ng buong mundo nitong mga nagdaang matagal na panahon. Ito ay sama-samang epekto ng enerhiya mula sa araw, sa pag-ikot ng mundo, at sa init na nagmumula sa ilalim ng lupa na nagpapataas ng temperatura o init sa hangin na bumabalot sa mundo. Ang enerhiya mula sa araw ay nagpapatakbo sa buong mundo sa pamamagitan ng pag-ikot ng mundo sa paligid nito. Ang proseso na ito ay tinatawag na insolation. Ito ay nagpapakain sa mga ekosistema at nagpapainit sa mundo. Sa ilalim ng lupa, mayroong mga proseso tulad ng pagdurugo ng bulkan at pagbubukas ng mga bahagi ng Earth's crust na nagbubuga ng mga greenhouse gases sa atmosphere. Sa kabuuan, ang lahat ng mga natural na proseso na ito ay nagpapakain sa pagbabago ng klima sa buong mundo sa loob ng matagal na panahon

Ang mga bunga ng climate change ay maaaring maging malubha, kabilang ang pagtaas ng temperatura ng mundo, pagbabago ng panahon, pagtaas ng level ng dagat, at iba pa. Ang mga ito ay maaaring magdulot ng mga problema sa agrikultura, tubig, at kapaligiran, at maaari ring magdulot ng pagbaha, landslides, at iba pang mga natural na kalamidad. Sa huli, ang climate change ay maaaring magdulot ng mga problema sa kalusugan at kabuhayan ng mga tao sa buong mundo.

Ang pagkakaroon ng climate change ay nangangailangan ng mga aksyon mula sa bawat isa upang mapigilan ito at maprotektahan ang ating mundo. Ang mga aksyon na maaaring gawin ay kinabibilangan ng pagpapalitan ng mga renewable energy source, pagpapaliit ng emission ng greenhouse gas, at pagpapaunlad ng mga teknolohiya na maaaring magbigay ng solusyon sa problemang ito.

Ang pag-unawa sa mga sanhi at bunga ng climate change ay mahalaga upang makapagbigay ng solusyon sa problemang ito at maiwasan ang mas malalang epekto sa hinaharap.

Hanggang dito na lamang ang kinaya ng aking pagtatala at pananaliksik pa. Ngunit hiling kong sapat ito upang matulungan kitang masilip ang buhay namin ngayon. Kailangan ko nang tapusin ang liham na ito sapagkat kailangan 'ko pang tulungan ang inay sa pag-igib ng tubig. Kakaunti na kasi ang tubig sa mga Dam dahil sa tag-tuyot. Nakakalungkot na sa t'wing pipihitin ang gripo ay walang lalabas na tubig. 

Hanggang sa muli.

Nais magbigay kaalaman, 

Tengcang

********************************************