Sztuka - ciekawostki

#32 Kapiści

Jest to ruch, kierunek malarski stworzony w Polsce przez grupę młodych malarzy uczęszczających do Akademii sztuk pięknych w Krakowie pracujących pod okiem Adama Pankiewicza. 

Nazwa grupy wzięła się od skrótu K.P. oznaczającego Komitet Paryski. Ich głównym celem była organizacja wyjazdu do Paryża, co udało im się to w 1924 roku. Otworzyli nawet filię ASP Krakowskiego pod okiem Pankiewicza w stolicy Francji. Jechali tam zbuntowani wobec ówczesnego postrzegania malarsta polskiego jako  postmatejkizmu. Wrócili w większości do Polski po siedmiu latach. 

Do Paryża wyjechali wówczas: Jan Cybis, Józef Czapski, Seweryn Boraczok, Artur Nacht-Samborski, Tadeusz Piotr Potworowski, Hanna Rudzka-Cybisowa, Marian Szczyrbuła, Zygmunt Waliszewski. Później dojechał do nich jeszcze Jacek Puget, Dorota Seydenmannowa i Stanisław Szczepański.

Ponad wszystkich cenili Cezanne'a i Bonnarda. To oni mieli największy wpływ na sposób w jaki postrzegali sztukę. 

Ich najważniejszym celem było uzyskanie czystej malarskości, wolnej od literatury, historycyzmu na obrazie. Miał być to manifest radości i widzenia. Niezwykle istotny był dla nich kolor, który stanowił w największej mierze o wartości obrazu. Jak mawiali - kształtowali formę kolorem. Tematyka ich obrazów obejmowała głównie martwe natury, pejzaże, portrety i sceny figuralne. Ich poglądy były bardzo zbliżone do bohemy paryskiej z końca XIX wieku. 

Pomimo bliskiej przyjaźni, każdy z nich malował zupełnie inaczej. Nie stanowili jednorodnego kierunku malarskiego. Pewnego dnia Gertruda Stein zapytała Józefa Czapskiego o to, co dzieli całą grupę, ponieważ jak twierdziła - jeżeli w odpowiednim momencie się nie rozdzielą, nic z nich nie wyniknie. Miała całkowitą rację. Każdy z nich podąrzył w odmiennym kierunku; nie tylko geograficznym, ale przede wszystkim malarskim. 

"Dzieło sztuki istnieje samo w sobie. Malując z natury chcemy stworzyć płótno, by odpowiadało naszemu przeżyciu malarskiemu wobec natury, więc nie żeby było dokumentem podobieństwa, ale żeby dało grę stosunków i działań plastycznych, na których koncepcję nas ta natura naprowadza. Płótno powinno być rozstrzygnięte po malarsku."- posali w Głosie Plastyków - gazecie, która była ich organem prasowym.

Później wiele polskich malarzy przyjęło tytuł kapisty oraz zaczęto  nazywać tak artystów, dla których najważniejszym ogniwem był kolor. W znaczący sposób pierwotni kapiści  zrewolucjonizowali polskie malarstwo (wyciągająć je z czeluści matejkizmu). 

Jej, ciesze się, że w końcu poruszam ich temat i będę mogła w późniejszym czasie publikować rozdziały o pojedynczych członkach i ich malarstwie, bo to  p e r e ł k i, o których powinno być głośniej.