Sztuka - ciekawostki

#30 Uczuciowy i żarłoczny erudyta - Guillaume Apollinare

▪️Urodził się 26 sierpnia 1880 roku w Rzymie. Jego ojciec jest nieznany, istnieje wiele spekulacji co do tego kim mógł być, jednak żadne informacje nie są potwierdzone. Jego matką była za to polska szlachcianka Angelica Kostrowicka, której ojciec był kapitanem rosyjskiego wojska.
Miał dwa lata młodszego brata Alberta. Tak naprawdę nazywał się Wilhelm Kostrowicki.

▪️Nie zdał matury.

▪️W wieku 19 lat wraz z rodziną wyjechał do Paryża. Wcześniej mieszkał między innymi w Maroko i Nicei. Podejmował się wówczas wielu różnych prac, jednak zawsze znajdował czas na tworzenie.

▪️Przeżył wiele zawodów miłosnych. Pierwszy z nich spotkał go w momencie, gdy przeprowadził się do Nadrenii i zapoznał się z Annie Playden (napisał tam jedne z piękniejszych wierszy, zatytuowane "wiersze nadreńskie") . Angielska guwernantka przeraziła się jednak obfitością jego uczuć (oraz oświadczynami) i postanowiła uciec do Anglii. On podążył jej śladem. Znalazła w końcu schronienie w Ameryce Północnej i kilka lat później usłyszała o nim ponownie - jako o szanowanym poecie. Darzył również ogromnym uczuciem malarkę Marie Laurentin i arystokratkę Loise de Coligny-Chatillon, żadna z tych miłości nie była zbyt szczesliwa. W końcu po wojnie ożenił się z Jacqueline Kolb.

▪️Był bardzo przesądny.

▪️Wrócił ponownie do Paryża i poznał tamtejsze środowisko artystyczne. Zaprzyjaźnił się z Barque, Picassem i Jacobsem. Przybrał wówczas swój pseudonim artystyczny, na który składały się jedne z jego licznych imion - Guillaume Apollinare.

▪️Często zatrudniał darmowych asystentów czy też sekretarzy. W ten sposób poznał Gerego Pieret - Belgijczyka, który w 1907 roku skradł z Luwru figurki. Zaroponował ich zakup najpierw Apollinaire'owi, a kiedy ten się ostro sprzeciwił, złożył propozycję Picasso, który nie odmówił. Pieret pojawił sie u Apollinaire'a z kolejną propozycją zakupu skradzonej z Luwru fenickiej figurki; poeta ponownie odmówił. Niedługo po tym wszystkie gazety zaczęły rozpisywać się o kradzieży Mony Lisy. Pieret zniknął, tak więc wniosek nasunął sie sam. Apollinaire i Picasso żarliwie omawiali tą sprawę i nie mogli znaleźć co do niej porozumienia, ostatecznie Apollinare zgłosił się do redakcji "Paris Journale" ze skradzionymi figurkami, prosząc o anonimowy zwrot do muzeum. Koledzy po fachu nie okazali jednak lojalności i dali znać na policję. 7 września 1911 roku, trzy tygodnie po kradzieży, zatrzymano Apollinaire'a i Picassa. Po przesłuchaniu, w którym przyjaciele wzajemnie się oskarżali, Picasso został zwolniony a Apollinaire aresztowany i osadzony w więzieniu Santé na pięć dni. Wyszedł tylko i wyłącznie dlatego, że Pieret, który skrył się aż w Frankfurcie, napisał wyjaśniający list na policję. Pobyt w więzieniu i oskarżenia mocno go i upokorzyły i dotknęły. Wielkie nagłówki gazet krzyczały: "Polak Kostrowicki na czele wielkiej międzynarodowej szajki złodziei dzieł sztuki" a nadto powstał antysemicki szum, bo przecież, jak to określił sam poeta: Trudno im sobie wyobrazić, że Polak nie jest Żydem. Z tego powodu nie przyznano mu francuskiego obywatelstwa, o które się starał.

▪️Cenił bardzo prymitywizm i sztukę afrykańsą.

▪️Po wybuchu I wojny światowej zaciągnął się do wojska, gdzie został ranny w głowę. Na skutek dołączenia do armii uzyskał w końcu obywatelstwo.

▪️Jako pierwszy zignorował zasady interpunkcji, wyswobadzając tok liryczny utworu. Łamał składnię i wprowadzał wyrażenia gwarowe. Posługiwał się nowoczesnym wierszem wolnym, bezrymowym. Inspirował się w swojej twórczości między innymi kubizmem.

▪️Dla pieniędzy pisał powieści erotyczne.

▪️Nieustannie odwiedział antykwariaty i znajdował niby-niepotrzebne rzeczy, które następnie z niezwykłą radością magazynował. Często bywał w bibliotekach, gettach - uwielbiał żydowski folklor i brał udział w seansach wróżbiarskich.

▪️Był niezwykle żarłoczny.

▪️Brzydził się reklamą i komercjalizacją sztuki.

▪️Pomimo, że nie potrafił mówić po polsku często powoływał się na swoje słowiańskie korzenie. Tłumaczył w ten sposób swój temperament. Powtarzał również, że we współczesnej mu literaturze jest trzech wielkich pisarzy polskich: Conrad pisze po angielsku, Przybyszewski po niemiecku, a on po francusku. Mówił o sobie jako o polaku i raz nawet powiedział: Moja Polska to kraj, który najbardziej ucierpiał od wojny. Gdyby moje poświęcenie mogło go uratować, chętnie bym się posłużył mym wielkim kanonierskim batem. Jesteśmy najszlachetniejszą i najbardziej nieszczęśliwą rasą świata. Nie trzeba kłamać swojej krwi. Nazywany jest jednak francuskim poetą z polskim pochodzeniem.

▪️Wprowadził termin surrealizm.

▪️Odegrał niezwykle ważną rolę w rozwoju awangardy nie tylko w poezji, ale ogólnie w sztuce. Równocześnie skłaniał się do tradycji. W jego poezji jest niezwykle widoczny przełom epok, ponieważ łączył nowatorstwo z klasycznymi zasadami.

▪️To on wprowadził w malarski świat Marca Chagalla.

▪️W 1918 roku zmarł z powodu epidemii grypy hiszpanki.

Rosamunda

Andrzejowi Derainowi

Stałem na schodach domu dłuższą chwilę

Poświęcając ją w myślach pewnej damie

Za którą szedłem przez dwie

Szczęśliwe godziny w Amsterdamie

Pocałunki słały moje dłonie

Ale kanał był pusty

Nadbrzeże też i żadna osoba nie widziała

Jak moje pocałunki odkrywały

Tę która mojemu życiu jeden dzień dała

A w nim dwie najszczęśliwsze godziny

Na imię dałem jej Rozamunda

Bo teraz łatwiej wspominać mogę

Jej kwitnące w Holandii usta

Potem poszedłem wolno na swoją drogę

Aby szukać Róży Świata*

Po francusku ma to większy sens, ponieważ róża świata to rose de munda.