Ταξίδι Στο Αλλόκοτο

Οι Άγιοι της Λατρείας Βουντού

Τον 18ο αιώνα, το αφρικανικό εμπόριο δούλων γνώριζε μεγάλη άνθηση με αποτέλεσμα να προκαλέσει βαρύ πλήγμα στη Μαύρη Ήπειρο. Άνθρωποι στοιβαγμένοι σαν σαρδέλες ο ένας πάνω στον άλλον, μεταφέρονταν μαζικά στο Νέο Κόσμο, δίχως να ξέρουν τι τους περιμένει την επόμενη μέρα στην εφιαλτική νέα τους ζωή. Είχαν όμως μέσα τους τον πολιτισμό, τη θρησκεία τους, καθώς και τη μαγική τους παράδοση, που έμελλε να αφήσει το στίγμα της και να προσαρμοστεί γρήγορα στα πρότυπα της δύσης. Αυτός ο αναπόφευκτος θρησκευτικός και πολιτισμικός συγκρητισμός όλων αυτών των ρευμάτων ονομάστηκε Vodun ή όπως συνηθίζεται να λέγεται στις μέρες μας, Βουντού.

Οι βασικές αρχές του Βουντού

Η λέξη vodun σημαίνει πνεύμα και αποτελεί έναν γενικό όρο που περικλίει κατά κύριο λόγο τις παραδόσεις Candomble (Βραζιλία), Santeria (Καραϊβική και Κούβα), Macumba (που περιλαμβάνει τις παραδόσεις Quimbanda και Umbanda, τα οποία περιέχουν τη σκοτεινή μαγεία που τόσο πολύ έχει εμπνεύσει το Χόλυγουντ) και τέλος την Yoruba (Νοτιοδυτική Αφρική, Νιγηρία και κομμάτι του Μπενίν).

Όπως μπορείτε να αντιλειφθήτε, δημιούργησε πολλά συστήματα η διάσπαση του αφρικανικού λαού τα οποία ευδοκιμούν κανονικά μέχρι και στις μέρες μας στην Αϊτή, τη Λουιζιάνα αλλά και στη Δυτική Αφρική. Σε περίπτωση που νομίζετε ότι όλες αυτές οι διαφορετικές παραδόσεις έχουν διαφορές μεταξύ τους, η αλήθεια είναι πως στηρίζεται σε 3 παραμέτρους η βασική τους δομή: Βασική αρχή είναι ο ανιμισμός, εφόσον κάθε τι στο Vodun είναι πνεύμα ή μπορεί να καταληφθεί από ένα πνεύμα-ενέργεια. Από κάπου εκεί προκύπτει η συμπαθητική μαγεία με τις γνώριμες εικόνες των φετίχ, αλλά και τις περίφημες γνωστές κούκλες με τις καρφίτσες. Είναι εξίσου σημαντική και η προγονολατρεία. Δηλαδή η πίστη ότι τα πνεύματα όταν περνάνε στον άλλο κόσμο αποκτούν απόκρυφες γνώσεις και έτσι καθοδηγούν τους ζωντανούς. Όμως, πιο σημαντική από τα προαναφερθέντα είναι η μεσιτεία των πνευμάτων. Ο θεός Olodumare ή στο αϊτινό βουντού Bondye (ο καλός θεός) δεν επεμβαίνει στις θνητές υποθέσεις, με αποτέλεσμα οι ιερείς να καλούν τα πνεύματα ονόματι Loa, τα οποία είναι εκδηλώσεις του εν λόγω θεού, ώστε να μεσολαβήσουν ανάμεσα σε αυτόν και τους ανθρώπους...

Papa Legba: Αυτός που ανοίγει τις πύλες

Καλώς η κακώς, δεν είναι ανοιχτός για όλους ο κόσμος των Loa (Guinee). Είναι προσβάσιμος μόνο σε μάγους (bokor), ιερείς (houngan) και σε ιέρειες (mambo). Ωστόσο η οντότητα που δίνει την πραγματική άδεια επαφής, είναι ο Άγιος Πέτρος του Βουντού, Papa Legba. Ο εν λόγω συγκρητισμός, είναι πολύ πιθανό να προκύπτει από την παράδοση που θέλει τον Πέτρο κλειδούχο των πυλών της κόλασης και του παραδείσου, αλλά Papa Legba κλειδούχο του πνευματικού κόσμου. Όπως και να έχουν όμως τα πράγματα, το πνεύμα αυτό έχει τόση ιεροσύνη στο ιερό του βουντού, που ο αντίστοιχος παραλληλισμός στο χριστιανισμό θα ήταν μάλλον ο Ιησούς.
Τον Papa Legba λοιπόν τον επικαλούνται κατά την αρχή ενός τελετουργικού για να επιτρέψει στις πύλες του Guinee να ανοίξουν. Ο Legba είναι ο πατέρας της μαγείας, η Ανατολή, ο ήλιος και κάθε τι φωτεινό και θετικό. Μπορούν να τον επικαλεστούν στα σταυροδρόμια, ακριβώς στο κέντρο τους, εκεί όπου το πνεύμα συναντάται με την ύλη. Εξαιτίας δε, αυτής του της ιδιότητας θεωρείται φύλακας του Poto Mitan, του ιερού περιστυλίου που στήνουν οι μάγοι και οι ιερείς βουντού στη μέση της καλύβας για να κατέλθουν τα πνεύματα στο φυσικό κόσμο. Λέγεται πως όταν εμφανίζεται παίρνει τη μορφή ενός σοφού ηλικιωμένου που καπνίζει πίπα και κρατάει λίγη τροφή στα χέρια. Για αυτό και η πιστή του για να τον δελεάσουν και να ανοίξει τις πύλες του, του προσφέρουν λαχανικά, κρέας και τυλιχτές ψητές γεμιστές πίτες. Ο Papa Legba είναι ένα πολύ ισχυρό πνεύμα που τιμωρεί με τύφλωση την ασέβεια. Μπορεί κανείς να τον επικαλεστεί για προστασία από κακά πνεύματα, πραγματοποίηση ευχής, προστασία στα ταξίδια, διδασκαλία της μαγείας, σοφία, καθοδήγηση, καθώς και για εκμάθηση της μαντικής τέχνης Ifa (μια μορφή πρόγνωσης όπου χρησιμοποιούνται κομμάτια από καρύδες). Η ιερή του μέρα είναι η Τρίτη, το δέντρο του το bebi-medicinier και ο εχθρός του το πνεύμα Carrefour.