Nguyên tác chữ Hán:
從駕還京
奪槊章陽渡，
擒胡鹹子關，
太平須致力。
萬古此江山。
Phiên âm Hán Việt:
Tụng giá hoàn kinh
Đoạt sáo Chương Dương độ,
Cầm Hồ Hàm Tử quan.
Thái bình tu trí lực,
Vạn cổ thử giang san.
Dịch thơ (bản dịch của Trần Trọng Kim):
Phò giá về kinh
Chương Dương cướp giáo giặc,
Hàm Tử bắt quân thù.
Thái bình nên gắng sức,
Non nước ấy nghìn thu.
----------
Trong chặng đường lịch sử oai hùng của dân tộc, thời đại nhà Trần đã đánh dấu những mốc son chói lọi với ba lần chiến thắng quân xâm lược Mông-Nguyên, tạo nên một hào khí Đông A bất tử. Hào khí ấy bao trùm cả núi sông và in dấu ấn đậm nét trong bài thơ "Tụng giá hoàn kinh sư" (Phò giá về kinh) của Chiêu Minh đại vương Trần Quang Khải:
Chương Dương cướp giáo giặc,
Hàm Tử bắt quân thù.
Thái bình nên gắng sức,
Non nước ấy nghìn thu.
Lời thơ bình dị mà như âm vang cả thanh âm của chiến trường: tiếng trống trận liên hồi, tiếng tên bay đạn nổ, tiếng hò reo dậy đất... Là người đã kinh qua hai cuộc chiến tranh với bao đau thương và hơn ai hết, Trần Quang Khải hiểu rõ giá trị của sự hòa bình, bởi nó được đổi bằng biết bao xương máu của nhân dân. "Thái bình nên gắng sức - Non nước ấy nghìn thu", tự bản thân niềm mong ước ấy đã đẹp lắm rồi, tha thiết lắm rồi. Nhưng nó càng đẹp và tha thiết hơn khi nó là niềm suy tư trăn trở của một vị tướng xuất thân từ tầng lớp đại quý tộc nhà Trần, ngay trong lúc khói lửa binh đao còn chưa tan hẳn, "bụi trường chinh" còn bám đầy trên chiến giáp.
Niềm mong mỏi của Chiêu Minh đại vương cũng chính là khát vọng của cả một dân tộc, của muôn triệu trái tim người Việt xưa và nay. Vì thế hai câu kết với cảm hứng hoà bình đậm chất nhân văn đã đem lại cho bài thơ một vẻ đẹp mới, lấp lánh đến muôn đời sau.
BẠN ĐANG ĐỌC
Thơ Ca Việt Nam
PoetryThơ là nguồn cảm xúc của con người khi đứng trước những sự vật xảy ra trên vũ trụ hoặc thuộc về bản ngã hay thuộc về khách quan được tạo lên thành câu và thành lời... Thơ là một bộ môn trong các ngành văn học và văn nghệ. Nếu nói văn nghệ và văn học...
