Babaylan

Katapusan : Walang Hanggang Pagpupugay

"Napili po ang paper niya sa top 3 kaya pinapa-present ng professor niya sa harap ng panel."

Bigla namang naging seryoso ang mukha ni Papa at napanganga na lang ako nang bigla siyang naghanda para sa mock presentation na gagawin ko. Sabi niya ay gusto niya rin daw makita kung ano ang mga ipapakita at sasabihin ko kaya sa hindi inaasang sitwasyon ay naging dalawa ang mga tagapakinig ko.

Ang research paper ko ay tungkol sa kultura at kadayangan ng hilagang Luzon bago ang pananakop. Sa nagdaang apat na taon ay mayroong mga pag-aaral at pagsusuri na inilabas, hindi lang ang grupo nina Papa, kundi ang iba pang nagsasaliksik tungkol sa nawawalang kasaysayan ng Pilipinas. Kontrobersiyal pa rin ang buhay ni Urduja at iba pang mga pangalan noon na itinuturing lamang na folklore o haka-haka ngunit sa paglabas ng ilang mga patunay na totoong namuhay ang mga taong ito noong panahon na iyon.

Marahil iyon din ang isa sa mga dahilan kung bakit napili ang akin—sapagkat tumatalakay ito sa isa sa mga kontobersiyal na paksa sa kasaysayan ng Pilipinas.

"Hindi mo makukumbinsi ang panel kung hindi ka confident sa pagsasalita mo," komento ni Papa habang inaayos ang salamin niya. "Ibalik mo sa 11th slide."

"Mas maganda rin siguro kung uunahin mong ipaliwanag 'yong kabuuan ng Lusong kaysa sa isa-isang nayon," dagdag ni Ridge.

Hindi ko akalaing mas nakakatakot silang magtanong at pumuna kaysa sa inaasahan ko. Parang bigla na lamang lumabas ang pagiging professor ni Papa at sobrang higpit niya sa pagp-present ko.

Matapos iyon ay kinailangan kong baguhin ang ilan sa slides upang ilagay ang mga mungkahi nina Papa at Ridge at muli akong nagsalita sa harapan nila. Makalipas ang tatlong ulit ay mukhang tanggap na nila ang paraan ko ng pagsasalita at pagpapakita ng impormasyon.

"Mukhang magiging maayos ka na bukas," sambit ni Ridge habang naglalakad kami palabas. "Kasi parang mas nakakakabang magsalita sa harap ni Tito kaysa sa panel."

Napangiti naman ako roon. "Sana lang ay wala na silang ibang tanong."

"Ah, oo nga pala, nakausap mo na ba si Sally?" tanong niya.

"Hindi pa," sagot ko naman. "Hindi pa siya sumasagot sa mga text ko."

"Sa akin nga rin."

Halos dalawang buwan nang hindi nagpaparamdam sa amin si Sally, palayaw ni Soledad, kaya medyo nag-aalala ako. Noong una namin siyang makita ay tila bumalik kami sa nakaraan sapagkat kawangis niya ang anyo at hilagyo ni Urduja. Tila kahapon lamang noong huli kaming nagkita ngunit ilang taon na rin ang nakakalipas.

***

"Saan tayo pupunta?" tanong ko noong bigla na lamang maglakad ang nagpakilalang Soledad Sinag matapos bigkasin ang liham na tanging ako at si Ridge lamang ang nakakaalam sa kasalukuyan.

"Sa aming balay," sagot niya.

Nagtinginan kami ni Ridge at tahimik na umayon sa isa't isa. Sapagkat nais din naming malaman kung ano ang kanyang tunay na kaugnayan kay Urduja at sa nayon ng Kaboloan ay sumunod kami sa kanya.

Halos isang oras kaming naglakad sa ilalim ng tirik na araw. Nais ko nang magpahinga sapagkat napakainit at tila masusunog na ang aking balat bagama't nakapayong kami ni Ridge. Samantala, hindi man lang inaalintana ni Soledad ang init ng araw at tila nais niya pang bilisan ang paglalakad ngunit hindi niya magawa sapagkat mapag-iiwanan kami.

Makalipas ang isa't kalahating oras ay huminto siya sa isang maliit na palayan. Sa kabilang dulo noon ay may barrio. Agad naming tinawid ang palayan at napaisip na sana ay hindi ako nag-puting sapatos.