... de Nederlandse staat
Begin Godsdiensttwisten in Frankrijk en het Duitse rijk 1500-1600
Frankrijk
In het begin van de 16e eeuw hingen mensen in het Zuiden en Westen van Frankrijk en calvinisme aan. De vorst van Frankrijk was niet tegen het calvinisme, maar ook niet voor het calvinisme. Onder latere Franse koningen ontstond er wel een conflict tussen de Hugenoten: protestanten en de katholieke adel. Zowel de hugenoten als de katholieke adel wilden hun godsdienst als hoofdgodsdienst en wilde voorkomen dat de koning te veel macht zou krijgen.
Duitse Rijk
In het Duitse rijk was de macht verdeeld over allemaal geestelijken en vorsten waarvan sommige zich hadden bekeerd tot het protestantisme. Er waren vorsten die graag zelfstandigheid en regionale macht wilde. Deze geestelijken en vorsten raakte hierover in conflict met de katholieke keizer van het Duitse rijk: Karel V. De oorlogen die ontstonden werden godsdienstoorlogen genoemd.
Invoer bloedplakkaten(de Nederlanden) 1555
In de Nederlanden hingen mensen vooral het calvinisme aan. De Nederlanden hoorde bij het Spaanse Habsburgse Rijk van keizer Karel V en later van zijn zoon Philips II. Karel V en Philips II waren streng katholiek en volgens was dat ook het enige geloof. In 1555 voerde Karel V de bloedplakkaten in: Strenge vervolging van ketters, bijvoorbeeld de doodstraf door de ketters levend te verbranden. Daarnaast wilde Karel V centraliseren.
De godsdienstvrede van Augsburg 1555 (Duitse Rijk)
In de godsdienstvrede van Augsburg erkende de Duitse keizer Karel V dat elke vorst zijn eigen religie mocht kiezen en dan zijn onderdanen hem in deze keuze zouden volgen. Verder aanvaardde hij beperking van politieke macht. Deze vrede zorgde voor een halve eeuw relatieve rust.
Karel V doet afstand van de troon 1560
In 1560 de keizer Karel V afstand van de troon en wordt Philips II keizer.
Willem de Zwijger(Willem van Oranje) 1564 (De Nederlanden)
In 1564 eiste Willem de Zwijger die eigenlijk nooit een woord had gezegd, dat Philips II de bloedplakkaten zou intrekken. Willem de Zwijger of nu ook wel Willem van Oranje genoemd was zelf katholiek, maar was getrouwd met de dochter van een belangrijke Duitse, protestantse vorst. Daarom wilde hij net als zijn aanhangers dat Philips II de bloedplakkaten zou intrekken.
De opstand 1566-1579 (De Nederlanden)
In de Nederlanden ontstaat toenemend verzet tegen de godsdienstvervolgingen en centralisatie van Philips II, ooit ingevoerd door zijn vader Keizer Karel V. In 1566 is de beeldenstorm waarbij beelden en kerkinterieurs werden vernield(protestanten keurden de
verering van beelden af).
In 1568 stuurt Philips II als reactie op de beeldenstorm een Spaans leger onder leiding van de Hertog van Alva naar de Nederlanden om de opstanden neer te slaan- Begin Tachtigjarige Oorlog. De Opstand zorgde voor een scheiding van de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden.
Bloedbruiloft/ Bartholomeusnacht 23 op 24 augustus 1572 (Frankrijk)
Om een soort verzoening tussen de katholieken en protestanten te regelen trouwde op 18 augustus 1572 de leider van de protestanten: Hendrik IV met de katholieke zus van koning karel IX: Margaretha van Valois .
Zowel de protestanten als katholieke adel kwamen naar Parijs om deze bruiloft te vieren. De dagen na de bruiloft waren er nog veel Hugenoten en katholiek in de stad. Uiteindelijk werden in de nacht van 23 op 24 augustus heel veel protestanten vermoord door de katholieken. Dit wordt ook wel Bloedbruiloft of Bartholomeus nacht genoemd.
De unie van Utrecht 1579 (De Nederlanden)
In 1579 sloten de vertegenwoordigers van opstandige gewesten een definitief verbond: De Unie van Utrecht. In de Unie van Utrecht werd afgesproken dat een aantal gewesten van De Nederlanden bij elkaar zouden blijven en samen zouden vechten tegen de spanjaarden. De oorspronkelijke gewesten die de overeenkomst ondertekenden waren Gelre enZutphen, Holland, Zeeland, Utrecht en de Ommelanden. Later sloten ook Gent, Nijmegen, Arnhem,Friesland, Venlo, Amersfoort, Ieper, Antwerpen etc.
Plakkaat van Verlathinge 1581 (De Nederlanden)
Het Plakkaat van Verlathinge was een brief die de Nederlandse gewesten schreven dat ze Philips II niet langer als hun koning beschouwden.
Moord op Willem van Oranje 1584 (De Nederlanden)
Na de oprichting van de Unie van Utrecht(1579) werd Willem van Oranje door Philips II vogelvrij verklaard. Dat betekende dat iedereen Willem van Oranje mocht vermoorden. In 1584 werd Willem van Oranje dan ook vermoord door Balthasar Gerards.
Spanje dwingt Zuidelijke gewesten van de Nederlanden trouw te zijn aan Spanje 1585 (De Nederlanden)
In 1585 dwongen de Spanjaarden de Zuidelijke gewesten van De Nederlanden trouw te zijn aan Spanje. Deze Zuidelijke gewesten werden weer katholiek. De Noordelijke gewesten vormden een zelfstandige republiek.
Het edict van Nantes 13 april 1598 (Frankrijk)
Een tijd lang werd Frankrijk bestuurd door een strenge Katholiek familie, waardoor de protestanten hun godsdienst niet mochten uiten, maar
Op 13 april 1598 gaf de Franse koning Hendrik IV de protestanten of hugenoten een edict: een soort wet waardoor de hugenoten godsdienstuitoefening kregen.
Begin Dertigjarige Oorlog 1618 (Duitse Rijk)
de dertigjarige oorlog was zowel een godsdienstoorlog als een centralisatie oorlog. De Duits- Habsburgse keizers bleven hun macht vergroten. Zowel Protestantse als Katholieke vorsten verzetten zich daartegen. Tijdens de Dertigjarige oorlog vochten ook nog Buitenlandse mogendheden hun conflict uit op Duits grondgebied waardoor het Duitse rijk uitgeput raakte.
De Vrede van Westfalen 1648 (Duitse Rijk)
In 1648 waren de Duitse keizers en de bevolking oorlogsmoe en De Vrede van Westfalen werd gesloten. Het Duitse rijk zou blijven bestaan uit losse staatjes in plaats van een centraal bestuurde staat. De vorst mocht zelf bepalen welke godsdienst zijn onderdanen zouden belijden.
De Vrede van Münster 1648 (De Nederlanden)
De Vrede van Münster werd gesloten tussen Spanje en De Nederlanden en betekende het einde van de tachtigjarige oorlog.
Strijdpunten van De Nederlanden, Duitse Rijk en Frankrijk
opstanden tegen centralisatie
opstanden door geloof
verschil:
Alleen in de Nederlanden ontstond na de opstanden door centralisatie en geloof een staat zonder vorst: Republiek. Deze republiek zou nog 2 eeuwen blijven bestaan.
JE LEEST
GS Kenmerkende Aspecten (KA'S)
RandomDit is een boek waarin ik samenvattingen zet van (bijna) alle Geschiedenis KA'S zodat ik terwijl ik lees ipv verstandig te leren ik af en toe iets nuttigs doe. (Dit is dus meer voor mezelf) ;-) Samenvattingen zijn gemaakt van tekst uit MEMO bovenbou...
