Profesjonalny wspomagacz pisarza

1. Santeria (wierzenia/religia) Kuba/religie/afroamerykańskie

Santería (inne nazwy: lucumi, lukumi lub ocha) – synkretyczny afroamerykański kult pochodzenia karaibskiego, obecny głównie na Kubie. Nazwa "santería" jest zewnętrzna, sami wyznawcy nazywają ten kult "Regla del Ocha".

Pochodzenie i charakterystyka:

Santeria wywodzi się z tradycyjnych wierzeń plemienia Joruba, którego członkowie pojawili się na Karaibach jako niewolnicy. Zwykle byli przymusowo chrzczeni w wierze rzymskokatolickiej z polecenia swych właścicieli, po czym zakazywano im wyznawania dotychczasowej, plemiennej religii.

Santeria jest synkretyczną religią pochodzenia karaibskiego. Zawiera elementy kultu 'Orisha' (dosłownie „Główny Strażnik") i wierzenia narodów 'Joruba' i 'Bantu', z południowej Nigerii, Senegalu i wybrzeża Gwinei. Są one połączone z elementami hołdowniczymi z rzymskiego katolicyzmu.

Początki religii wiążą się z handlem niewolnikami, kiedy wielu członków narodu 'Joruba' schwytano jako niewolników i przewieziono z Afryki na Karaiby. Zwykle byli chrzczeni przez rzymsko-katolickiego księdza po przybyciu, a ich wierzenia były dławione przez nowych panów. Wytworzyli jednak nową drogę przetrwania ich religii — mianowicie zrównali każdego z 'Orisha' ze swej religii z odpowiednim świętym katolicyzmu. Przykłady dość generalnie uznanych to:

— 'Babalz Ayi' stał się świętym Łazarzem (patronem chorych),

— 'Shangs' stała się świętą Barbarą (kontroluje grzmoty, błyskawice, ogień, ...),

— 'Eleggua' lub 'Elegba' stał się świętym Antonim (patronuje drogom, mostom itp.),

— 'Obatala' stało się jednocześnie Najświętszą Panienką z 'Las Mercedes' i powstałym z martwych Jezusem (a więc źródłem stworzenia i źródłem duchowości),

— 'Oggzn' stał się świętym Piotrem (patronem wojny),

— 'Oshzn' stała się Najświętszą Panienką Dobroczynności (kontroluje pieniądze, wrażliwość ...).

Rozmieszczenie i liczba wyznawców Santerii:

Wierni Santerii koncentrują się obecnie na: Kubie i innych wyspach Karaibów. Również whiszpańskiej populacji na Florydzie, w Puertoryko, stanach New Jersey, Nowy Jork i mieście Los Angeles. Wyznawcy Santerii występują również w Argentynie, Brazylii, Kolumbii, Meksyku i Wenezueli, oraz we Francji i w Holandii.

Santeria była zwalczana na Kubie od czasów rewolucji komunistycznej — szczególnie w latach 60-tych. Obecnie cieszą się generalnie tolerancją, zaś w latach 90-tych popularność Santerii na Kubie gwałtownie wzrosła.

Jeżeli chodzi o liczbę wyznawców Santerii, to z powodu braku danych, jest ona szacowana bardzo niedokładnie na kilkaset tysięcy — kilka milionów.

Wierzenia:

Wiele praktyk Santerii jest trzymanych w tajemnicy przed obcymi. Ponadto istnieje wielu liderów, co oznacza różnice w praktykach i wierzeniach. Generalnie wiadomo jednak, że:

— Bogowie — główny bóg jest nazywany 'Olorun' lub 'Olódůmarč' czyli „właściciel nieba". Jest on głównym bogiem, stwórcą uniwersum i pomniejszych strażników czyli 'Orisha'. Każdy z 'Orisha' ma przyporządkowanego swego katolickiego świętego, zasadę, ważny numer, kolor, posiłek, odpowiedni taniec i emblemat. 'Orisha' potrzebują posiłku w formie krwawej zwierzęcej ofiary i przygotowanych potraw, oraz ludzkich próśb i podziękowań, żeby pozostać sprawne w działaniu ...

— Rytualne Ofiary — są integralną częścią większości santeriańskich obrzędów religijnych. Krew zwierząt zbiera się i ofiarowuje poszczególnym 'Orisha'. Zwykle używa się do tego celu kurczaków. Wierzy się, że ich ofiarowanie zadowala świętych, przynosi szczęście, oczyszczenie duchowe i zgładzenie grzechów.

— Opętanie — rytmiczne dźwięki i ekstatyczne tańce podczas obrzędów Santerii, mają powodować opętania jednostek, przez wskazanego 'Orisha'. Dana osoba działa wtedy i przemawia jak dana 'Orisha'.

— Hołdy oddawane przodkom — do przodków, nazywanych 'Ara Orun' (Ludzie z Nieba), zwraca się po moralne przewodnictwo i dobry przykład. Ich imiona są recytowane podczas ceremonii rodzinnych.

Praktyki:

— Tajemniczość — posiadamy bardzo niewielką ilość informacji o wierze, rytuałach, symbolizmie i praktykach Santerii. Najpierw trzeba osiągnąć pewien stopień wtajemniczenia w wierze, żeby uzyskać dalsze informacje.

— Tradycja — Santeria nie jest religią księgi jak Judaizm czy Islam. Jak większość tradycji i religii „pierwotnych", jest przekazywana ustnie.

— Rytuał — rytuał zwykle zaczyna się inwokacją do głównego boga 'Olurun'. Bębny zapewniają afrykańską muzykę. Rytm zmienia się potem na inny związany z danym 'Orisha', do którego również wprowadza się inwokację. Zwierzęta, zwykle kurczaki, są zabijane podczas większości rytuałów. Tańce są kolejnym ważnym czynnikiem rytuałów.

— Kapłaństwo — kapłani są nazywani 'Santeros' lub 'Babalochas'. Kapłanki są nazywane 'Santeras' i 'Tyalochas'. Natomiast 'Olorisha' może się odnosić zarówno do kapłanki jak i kapłana. Są trenowani przez wiele lat w tradycji ustnej i obrzędach wiary. Potem przed inicjacją, są również praktykowane odosobnienia. Uczą się tańców, śpiewów i metod uzdrawiania.

— 'Botanikas' — to sklepy, które specjalizują się w dostarczaniu towarów santeriańskich. Sprzedają uroki, zioła, specjalne napoje, instrumenty muzyczne i inne materiały używane przez Santerian.

Istnieje wiele narodowych wariacji tej religii. Szczególnie jest to widoczne w takich miejscach jak Los Angeles, CA, gdzie hiszpańskojęzyczna populacja ma w Santerii wiele elementów narodowych. Meksykańska Santeria podkreśla ważność rzymskiego katolicyzmu i często zawiera elementy lokalnych kultów świętych np. Dziewica z Gwadelupy. Z kolei kubańska wersja Santerii podkreśla swoje korzenie afrykańskie.

Źródła:

http://www.racjonalista.pl/

ciocia Wiki