Khí-Công và Nội-Công
Khi đề-cập tới Võ-Thuật Cổ-Truyền Bình-Định, phải nói đến kỷ-thuật hô-hấp gọi là «Nội-Công» mà lắm người nhầm-lẫn với « Khí-Công ». Thật ra môn Nội-Công khác-biệt với môn Khí-Công dù vẫn cùng trong lảnh-vực kỷ-thuật hô-hấp.
Ngày nay Kỷ-Thuật Hô-Hấp được Trung-Hoa Dân-Quốc phổ-biến ít nhiều trên thế-giới dưới danh-từ «Gi-Gong» (Khí-Công).
Ngoài ra, có nhiều Môn-Sinh còn nhầm lẫn Môn «Khí-Công» và «Nội-Công» với Môn «Ngạnh-Công» (硬功) là môn « Luyện Gồng Thân-thể ».
Khí-Công (氣功)
«Khí-Công» là môn « Luyện Khí », tương-dối dễ-dàng hơn môn « Luyện Nội-Công ». Nó gồm có hai phương-cách hô-hấp dị-biệt :
1). Môn «Khí-Công» luyện theo « Hậu-Thiên-Khí ».
2). Môn «Khí-Công» luyện theo « Tiên-Thiên-Khí ».
Môn «Bát-Đoạn-Cẩm» là một môn Khí-Công được biết tới nhiều nhất, mà trong đó có hai thành-phần : «Võ Bát-Đoạn-Cẩm» và «Văn Bát-Đoạn-Cẩm».
Phần «Võ Bát-Đoạn-Cẩm» thuộc phần gọi là «Động-Luyện» - với bài Thảo gồm có 8 câu Thiệu - là được phổ-biến rộng-rải khắp nơi trên thế-giới, còn phần «Văn Bát-Đoạn-Cẩm» thuộc phần «Tĩnh-Luyện» thì rất ít được phổ-biến qua sự chân-truyền.
Nội-Công (內功)
Môn « Nội-Công » là môn « Luyện Tinh hoá Khí, luyện Khí hoá Thần và luyện Thần hoàn Hư ». Đó là những phương-pháp Kiểm-Sát Nội-Tức để rèn-luyện Nội-Lực và Nhiếp-Tâm Tĩnh-Tọa để tu Tâm dưỡng Tánh.
Võ Cổ-Truyền Việt-Nam tổng-quát gồm có hai phương-pháp tập-luyện «Nội-Công» khác-biệt và trái-ngược nhau :
1. Phương-pháp Kiểm-Sát Nội-Tức luyện về Hạ-Đơn-Điền (Huyệt Khí-Hải), gọi là « Nội-Công Hạ-Thừa », mà kỷ-thuật hô-hấp vận-dụng sự Nén Hơi và Dùng Ý Chí Vận Khí theo lối « Hô-Thăng và Hấp-Giáng », như trong phương-pháp «Tiểu-Châu-Thiên » và « Đại-Châu-Thiên », hay phương-pháp « Tẩy-Tủy » (Tử-Phụng Tủy - Chifeng Sui) của Đạo-Gia, hoặc môn « Dịch-Cân-Kinh » của Đức Bồ-Đề Đạt-Ma.
Cách luyện về môn « Nội-Công Hạ-Thừa » này tương-đối dễ-dàng nhưng đầy nguy-hiểm.
Nếu môn-sinh hấp-tấp luyện-tập, thì sẽ rất dễ bị rách màng-bụng (Péritoine) và nếu luyện sai thì hoặc là sẽ bị đau tim và bị mắt đỏ do làm phương-hại đến « Xung-Mạch », hoặc là sẽ bị thác-loạn và cuồng-dâm do luồng Hỏa-Xà Tam-Muội gây nên, hoậc là sẽ bị Hoạt-Tinh đưa đến bại-liệt do « Huyệt Khí-Hải » bị tổn-thương : đó là những bệnh-trạng của « Tẫu Hỏa Nhập Ma ».
Nếu môn-sinh luyện đúng thì đã-thông Kinh-Mạch phần nào và có được nội-lực hùng-hậu nhưng trở thành tham-dục, rất dễ nóng-giận bất-thường vì bị Uất-Khí nén-dồn.
