𝑂𝑏𝑜́𝑧 𝑑𝑙𝑎 ℎ𝑒𝑟𝑜𝑠𝑜́𝑤 𝑔𝑟𝑒𝑐𝑘𝑖𝑐ℎ 𝑖 𝑟𝑧𝑦𝑚𝑠𝑘𝑖𝑐ℎ - 𝑂𝑏𝑜́𝑧 𝐸𝑙𝑝𝑖𝑠 𝑆𝑝𝑎𝑟𝑡𝑎

Dzień 14|Szkolenia - dla obu stron

Przepraszamy za tydzień opóźnienia

Język łaciński z satyrem Gale'em Freewent'em

Satyr Freewent wszedł do sali nagradzając z progu obozowiczów kichaniem. Ach ta nieznana zaraza w obozie.

– Witam kochanych herosów na naszym kolejnym szkoleniu z tego martwego języka – przywitał się, po czym zajrzał do swoich notatek co mają dziś przerobić.

Spojrzał uważnie na herosów.

– Ktoś z tutaj zebranych wie czym są koniugacje? Nie? Koniugacje to po prostu odmiana czasownika przez osoby, czyli ja mówię, ty mówisz i tak dalej. W łacinie są cztery koniugacje, zależnie od tematu czasownika. Wydaje się dużo? Nieprawda, w polskim jest ich jeszcze więcej. W sumie to dlatego nasz ojczysty język jest jednym z trudniejszych.

Usiadł przy biurku.

– Sprawa poznawania słówek zależy od Was... macie słowniki, z tyłu tej salki... – sala ta była tą samą co muzyczna, po prostu odbywały się w niej wszelkie teoretyczne zajęcia – druga sprawa... wspominany temat czasownika... czym jest? Jest to taka część jego formy, która pozostaje niezmienna bez względu na osobę. O tym, że dana forma stanowi osobę pierwszą czy drugą, stanowi końcówka. A jak w łacinie rozpoznajemy, do której koniugacji należy dany czasownik? Właśnie po temacie.

Kichnął znów i wytarł nos chusteczką.
– Koniugacja ma dwa typy. W koniugacji I temat czasownika w czasie teraźniejszym kończy się na -a, w II – na -e. Aby było jeszcze łatwiej, każdy słownik podaje albo numer koniugacji danego czasownika, albo jego formy podstawowe. Ale o tym opowiem w przyszłości.

Teraz satyr wstał i stanął niedaleko tablicy co niewątpliwe znaczy, że zacznie coś pisać.
– Zaczniemy od koniugacji II, bo jest nieco łatwiejsza od I – wszystko jest w niej w 100% regularne i jasne. Sztandarowym czasownikiem koniugacji II jest czasownik „habere” – „mieć” – w przeciwieństwie do większości języków współczesnych odmieniający się regularnie. „Habere” to bezokolicznik, czyli dokładnie znaczy „mieć”. Końcówką bezokolicznika jest -re. Po jej odcięciu poznajemy temat czasownika, czyli „habe-„. Do tematu to będziemy dodawać końcowki – powiedział i zaczął pisać:

Liczba pojedyncza

habe-o (ja mam)

habe-s (ty masz)

habe-t (on/ona/ono) ma

Liczba mnoga

habe-mus (my mamy)

habe-tis (wy macie)

habe-nt (oni/one mają)

Tryb rozkazujący

habe (czysty temat, bez końcówki – miej)

habe-te (miejcie)

– A zatem, jeśli w słowniku spotkacie zapis „habeo, habere” lub w skrócie „habeo, ere” – wiadomo już, że czasownik ten należy do koniugacji II. Jeszcze prościej będzie, jeśli spotkacie zapis „habeo 2”. Numer od razu wskazuje Wam koniugację – wyjaśnił.