Escuela De San Agusteen - Teacher J

Great Great Grandma

Nagulat ang lahat sa itaas. Ang pinto bumukas na, samantala sa ibaba ay tuwang-tuwa sila.

Pinauna na ng mga kalalakihan ang mga babae sa pag-akyat halos hindi sila makapaniwala. Si Maria ay nauna na inalalayan ni Lloyd dahil nga sa tinamong sugat at pilay nito. Agad itong dinala sa ospital.

Ang huli ay si Henry. Nakita nilang lahat ang kani-kanilang mga magulang na naroon lahat at naghihintay. Halos dalawang gabi at tatlong araw din sila sa ibaba.

Humingi silang lahat ng inumin sapagkat uhaw na uhaw silang lahat.

Humingi ng paumanhin si Henry kay Mang Daniel sa kanyang di pagtupad na siya ay hindi na babalik doon at napahamak pa niya ang buong barkada na muntik pa nilang ikamatay lahat.

Nalaman din ni Henry na talaga palang kapag nakapasok sa ibaba ay kailangang sa ibaba din ang siyang magbubukas. Ito ay sa kadahilanang ginawa iyong sikretong  hide-out ng mga Hapones. Naintindihan niyang kahit nakita na ni Mang Daniel na maayos na ang mg aklat ay wala itong nagawa. Nakatulong din ang ID ni Maria na napulot ni Mang Daniel at nalaman niyang may nakapasok sa ibaba. Hinanap nito ang magulang ng may ari ng ID at napag-alamang mas marami pa sa kanyang inaasahan ang mga batang na trap sa underground.

Ipinasok din silang lahat sa ospital dahil tiningnan kung mabuti ang kanilang kalagayan. Tiningnan kung sapat ang oxygen sa kanilang katawan o may sakit ba silang nakuha sa ilalim. Mabuti naman at wala. May kaunting mga gasgas at pasa sila dahil sa ginawa nilang pakikipagsuntukan sa isa't-isa at sa kanilang pakikipagsapalaran sa mga daga at ahas.

Samantala kay Maria ay nilagyan ng cast ang paa nito na magtatagal ng dalawang buwan at kailangan din niyang magsaklay patungo sa paaralan. Ngunit sinabi ng doktor na walang dapat ikabahala at gagaling din naman iyon.

Nalaman din nilang dati pa lang bahay o kuta ng mga hapon ang bahay na iyon at ang ilalim ang pinakabase nito. Dito sila naguusap-usap patungkol sa mga importanteng bagay . Ang mga mataas na opisyales ng kung nakababa na at nagpupulong ay walang basa bastang makakaistorbo o makakapasok pag nasa ibaba na sila.

Samantala ang mas malalim na bahagi pala ay ang kulungan ng mga Pilipinong ayaw sumunod at rebelde noon sa mga hapon at gayon din ang mga comfort women na kanilang kinukuha ay doon nila itinatago at ikinukulong.

Naikwento rin ni Henry ang patungkol sa singsing ng isang bangkay na nasa ilalim ng bahay na iyon. At mula roon ay natagpuan ni Gng. Ty ang bangkay ng ina ng kanyang lola.  Sa daliri nito ay may nakasuot na singsing. Ang  lola ng kanyang ina ay kinuha noon at wala na silang nabalitaan pa.

Alam nila na patay na iyon , dahil matagal nang wala ang mga hapon dito. Ang bangkay ay hindi natagpuan. Ito ay nakilala nila sa pamamagitan ng singisng na siyang suot sa daliri na nakita ni Henry. Naikwento ito sa kanyan ng kanyang ina. Nang ito ay kunin nila sa kanilang matandang bahay, umiiyak  ito  at walang magawa ang kanyang asawa. Ito ay  kung saan sila nakatira pa rin hanggang sa ngayon.

Kaya pala pamilyar at nabighani si Henry. Lola niya pala sa tuhod ang babaing nakatanikala at naagnas na. Naalala na rin ni Henry kung saan niya nakita ang singsing. Ito ay nakita niya sa malaking family portrait  na nakasabit sa kanilang sala. Ito ang painting ng mga sinaunang lolo, lola at mga mga tiyuhin ng kanyang ina.

Ang ginawa nila doon ay kinuha nila ang bangkay sa ilalaim. Isinama na rin nila ang ibang bangkay na naroon upang mabendisyunan ng pari. kanila na rin ipinalibing upang magkaroon ito ng sariling puntod.

Nilisan nila ang ilalim ng bahay na iyon.

Mula noon ay tahimik na ang tulog ni Henry sapagkat wala na siyang mga panaginip na nakakapag-isip ng malalim.

Ang bahay na iyon ay naging maayos din. Naging matahimik na ang lahat. Sila ay nagpatuloy ng kanilang pag-aaral at naging sikat sa kampus dahil sa pakikipagsapalaran o kalokohan ay hindi nila alam. Hindi bale garde 10 na naman sila. Aalis na sila sa paaralang ito.

Natuwa naman ang kanilang guro na si Teacher J, dahil sa kabila ng mga nangyari ay ligtas silang lahat. At isa pa, natanggap na ng magbabarkada si Maria.