24 Bài Học Sống Còn Để Đầu Tư Thành Công Trên Thị Trường Chứng Khoán

15: Bài toán lựa chọn cổ phiếu

Trong bài này, Bill O'Neil bàn luận việc đánh giá toàn diện một cổ phiếu trước khi quyết định mua hay bán. Tôi rút ra được một số quy tắc trong việc lựa chọn cổ phiếu sau khi nghiên cứu toàn diện, độc lập những công ty thành công trong nhiều năm, từ năm 1953 đến nay.

60% quy tắc của tôi dành cho các phân tích cơ bản bởi tôi chỉ muốn mua cổ phiếu của những công ty thật sự tốt, có sản phẩm độc đáo, riêng biệt hay dịch vụ cao cấp. Tôi tìm kiếm những công ty hàng đầu trong các lĩnh vực, những công ty có lợi thế so sánh hay sức cạnh
tranh thực sự.

Khi quyết định tham gia vào một thị trường có xu hướng tăng trưởng, bạn nên quan tâm những nhân tố sau:

1. Thu nhập trên mỗi cổ phần của công ty trong quý hiện tại có đạt ít nhất 25% không? Tỉ lệ tăng trưởng lợi nhuận có cao hơn so với những quý gần đây không? Trong 6 đến 12 quý gần đây, công ty có đạt mức tăng thu nhập trên 50%, 100%, thậm chí 200% hoặc hơn
không? Tổng thu nhập quý tới dự kiến có cao hơn tổng thu nhập hiện tại không? Thu nhập ở những quý trước có tốt hơn kế hoạch không? Nếu đó là cổ phiếu tăng trưởng, thu nhập trong 3 năm gần đây có tăng bình quân bằng hoặc hơn 25% mỗi năm không? Chỉ số
thu nhập trên cổ phiếu của công ty có đạt bằng hoặc cao hơn 80 không?

2. Nếu đó là cổ phiếu quay vòng, nó cần phải có 2 quý thu nhập tăng mạnh hoặc một quý tăng rất lớn để thu nhập cả năm của nó đạt được mức đỉnh trước đó. Nếu nó có 2 hoặc nhiều hơn 2 quý tăng cao, thu nhập trong một năm tiếp theo có đạt gần hoặc trên mức đỉnh của 2 năm trước đó không? Tổng thu nhập trong 2 năm tới dự tính thế nào?

3. Công ty có doanh số bán hàng tăng trưởng mạnh trong 6 tới 12 quý không? Mức tăng đó có cao hơn những quý gần đây không?

4. Lợi nhuận chênh lệch sau thuế trong những quý gần đây có đạt hoặc chạm đỉnh không? Xu thế cải thiện lợi nhuận chênh lệch diễn ra trong bao nhiêu quý? Đó có phải là lãi suất tốt nhất trong ngành của nó không?

5. Lợi nhuận chênh lệch trước thuế hàng năm của công ty đạt bằng hoặc hơn 18% không? (Với những nhà bán lẻ có thể chấp nhận lãi suất thấp hơn).

6. Tỉ suất lợi nhuận trên vốn cổ phần có đạt từ 20 đến 50% hoặc hơn không? Chỉ số ROE của nó có phải là tốt nhất trong lĩnh vực đó chưa?

7. Doanh số bán hàng + lợi nhuận chênh lệch + chỉ số ROE đạt loại A hay B? Điều này quyết định vị trí của nó nằm trong nhóm 40% cổ phiếu dẫn đầu về mức tăng trưởng doanh số bán hàng, lợi nhuận chênh lệch trước và sau thuế, và tỉ suất lợi nhuận trên vốn cổ phần.

8. Ban lãnh đạo của công ty có sở hữu cổ phiếu không?

9. Cổ phiếu có phạm vi giá tốt không? Mức giá của những cổ phiếu tiêu biểu ở những thị trường như Nasdaq là từ 16 đến 150 đô-la, NYSE là 20 đô-la hoặc hơn. Nên nhớ rằng, những cổ phiếu hàng đầu như Cisco System, Wal-Mart, Microsoft, Peoplesoft và Amgen đã bắt khỏi mức giá ban đầu trong khoảng từ 30 đến 50 đô-la một cổ phiếu - trước khi có bước nhảy phi thường về giá.
Giá là sự phản ánh cơ bản của chất lượng cổ phiếu. Chất lượng không đi kèm với những cổ phiếu giá rẻ.