24 Bài Học Sống Còn Để Đầu Tư Thành Công Trên Thị Trường Chứng Khoán

12. Phán đoán diễn biến thị trường

Để trở thành một nhà đầu tư thành công, điều quan trọng là phải biết được xu hướng thị trường. Trong bài này, Bill O'Neil sẽ hướng dẫn bạn phương pháp tìm hiểu hoạt động của thị trường.

Theo ông, những bước cần thiết để đầu tư thành công là gì?

Nếu bạn là một nhà đầu tư cá nhân, bất kể bạn mới bước vào lĩnh vực đầu tư hay đã có kinh nghiệm, bạn muốn kiếm tiền và muốn đầu tư vào các cổ phiếu đạt lợi nhuận cao, thì bạn cần học và tuân theo 3 bước quan trọng sau:

· Một là, bạn phải xây dựng các quy tắc
chọn mua để lựa chọn được những cổ phiếu tốt nhất, và sử dụng biểu đồ để quyết định thời điểm tốt nhất để mua cổ phiếu.

· Hai là, bạn phải xây dựng các quy tắc
bán giúp bạn biết khi nào nên bán cổ phiếu và thu được lợi nhuận, hoặc cắt giảm thua lỗ để tránh thua lỗ lớn hơn.

· Cuối cùng là, bạn cần có một phương
pháp cụ thể chỉ dẫn cho bạn khi nào mức giá trung bình thị trường chạm đỉnh, đảo chiều, hoặc chạm đáy và hình thành một xu hướng tăng giá mới. Đó là tất cả những gì bạn cần.

Thị trường chung là gì? Tại sao việc tìm hiểu thị trường lại quan trọng? Tại sao không thể chỉ mua một cổ phiếu tốt và coi nhẹ thị trường chung?

Thị trường chung được đại diện bởi các chỉ số thị trường hàng đầu như S&P 500, Dow Jones và Nasdaq. Lý do bạn cần đánh giá cẩn thận những chỉ số này là vì khi chúng chạm đỉnh, và sau đó giảm giá đáng kể, phần lớn các cổ phiếu trên thị trường (bất kể bạn nghĩ đấy là cổ phiếu tốt hay xấu) sẽ đi theo xu hướng này và cũng giảm giá.

Cổ phiếu tăng trưởng, cổ phiếu chất lượng thấp, và thậm chí là những cổ phiếu công nghệ cao, cũng có thể sụt giá xuống từ hai đến ba lần so với mức trung bình của thị trường. Tệ hơn, một
số cổ phiếu không thể tăng giá trở lại hay mất hàng năm để làm được điều đó. Như vậy, nếu một thị trường giá xuống giảm từ 20% đến 25%, một vài cổ phiếu của bạn có thể sụt giảm từ 40% đến 75% từ mức giá cao nhất.

Không ích lợi gì khi chúng ta đã thu được lợi nhuận trong thời gian thị trường giá lên, sau đó lại mất hết trong thị trường giá xuống. Bạn sẽ dễ dàng rút ra khỏi thị trường giá lên hơn là thị
trường giá xuống. Các nhà đầu tư thường mất ít nhất 3 hoặc 4 năm để học được bài học này. Vì vậy, bạn nên học cách bán ra cũng như mua vào cổ phiếu đúng thời điểm.

Tại sao một số thị trường giá xuống chỉ tồn tại vài tháng trong khi một số khác lại kéo dài tới hàng năm?

Tưg khi bắt đầu sự nghiệp, tôi đã trải qua 12 thị trường giá xuống và tiến hành phân tích cẩn thận 18 thị trường giá xuống trong thế kỉ này.

Qua đó, tôi phát hiện rằng, tình hình nước Mĩ và thế giới thường quyết định mức độ và thời gian tồn tại của một thị trường giá xuống.

Khi nước Mĩ lâm vào tình trạng khó khăn thật sự, bạn sẽ nhận ra thị trường chứng khoán có sự điều chỉnh, thể hiện qua biến động của chỉ số Dow Jones ở mức từ 30% đến 50%. Tình trạng này xảy ra năm 1937 (năm suy thoái), giai đoạn 1940-1942 (bắt đầu Chiến tranh Thế giới thứ hai), năm 1966, giai đoạn 1969-1970, giai đoạn 1973-1974 và năm 1977 (chiến tranh Việt Nam, nước Mĩ chảy máu vàng, giá dầu khối OPEC tăng, sự bành trướng của Liên Xô cũ, lạm phát phi mã, và lãi suất ở múec 20% trong suốt thời Carter).

Khi nước Mĩ trong tình trạng bình ổn, như giai đoạn 1948-1949, năm 1953, 1957, 1960, 1980, 1982, 1990 và 1998, thị trường sụt giảm ít hơn, khoảng từ 17% đến 27% so với mức đỉnh điểm.
Điều kỳ lạ là nhiều thị trường sụt giảm thường kết thúc vào quý 4 của năm. Các thị trường giá xuống là bình thường và cần thiết để xoá bỏ những hiện tượng tăng giá quá mức. Chúng cho phép xây dựng những mô hình biểu đồ và cổ phiếu dẫn đầu mới để hình thành thị trường giá lên. Vì vậy, đừng bao giờ chán nản hay mất tự tin, nếu không, bạn sẽ bỏ lỡ cơ hội tốt này.

Các chuyên gia thường không nhất trí với nhau về tình hình thị trường. Làm thế nào để ông nhận ra được ai đúng?

Tôi không nghe theo bất kỳ ý kiến cá nhân nào mà thường nghiên cứu những thay đổi giá và khối lượng giao dịch hàng ngày của các chỉ số dẫn đầu. Tôi sẽ không cố gắng dự đoán xu hướng thị trường trong tương lai xa mà chỉ cần hiểu chính xác tình hình thị trường tại thời điểm hiện tại.
Thị trường đang tăng hay giảm, hoạt
động bình thường hay bất thường?

Chúng tôi đưa tất cả những chỉ số thị trường quan trọng vào trong một trang để tiện theo dõi hàng ngày trên tờ Investor's Business Daily, đó là trang

"Thị trường chung và các lĩnh vực".

Ba chỉ số quan trọng đã được sắp xếp theo thứ tự giúp bạn nhận ra những biến động khác nhau ở một thời điểm quan trọng. Ví dụ, một chỉ số có thể rớt xuống mức giá sàn trong khi một chỉ số
khác lớn hơn (như chỉ số Nasdaq), có thể duy trì ở trên mức giá sàn, thể hiện sức mạnh lớn hơn của một chỉ số thị trường và sự yếu kém của những chỉ số còn lại. Tờ Investor's Business Daily còn đưa Chỉ số Quĩ tương hỗ vào trang này bởi vì đây cũng là chỉ số thị trường hàng đầu. Tờ báo này còn có một mục là "Toàn cảnh" giúp bạn biết cách giải mã những thay đổi của các chỉ báo khác nhau trong trang "Thị trường chung và các lĩnh vực". Tôi thấy rất nhiều công cụ kĩ thuật khác (được nhiều nhà chuyên môn sử dụng) còn kém tin cậy hơn việc theo dõi hàng ngày hoạt động của các chỉ số thị trường quan trọng và diễn biến của các cổ phiếu cá nhân hàng đầu.

KẾT LUẬN

I. Thị trường chung được đại diện bởi những chỉ số thị trường hàng đầu như chỉ số S&P 500, Dow Jones, và Nasdaq. Việc theo dõi thị trường chung rất quan trọng vì hầu hết cổ phiếu đều tuân theo xu hướng của thị trường chung.

II. Bỏ qua những ý kiến cá nhân về thị trường. Thay vào đó, hãy nghiên cứu các thay đổi về giá và khối lượng giao
dịch hàng ngày của những chỉ số hàng đầu.

III. Mục "Toàn cảnh" trên trang "Thị trường chung và các lĩnh vực" của tờ Investor's Business Daily sẽ giúp bạn
hiểu những diễn biến phức tạp của thị trường chung.

IV. Thị trường giá xuống điển hình sẽ giảm từ 20% đến 25% từ mục giá cao nhất. Môi trường kinh tế hoặc chính
trị tiêu cực có thể khiến thị trường sụt giá nghiêm trọng hơn.