"Puro ka sugal, sugal, sugal! Kailan ka ba titigil ha?" Abala ako sa pagbabasa nang sunud-sunod kong marinig ang sigaw ni Mama kay Papa na inabot na naman ng hatinggabi sa pag-uwi.
I didn't know, I just can feel it... that everytime I hear someone shouting at agony, my breathing tends to be heavy. Na para bang tumitigil ang sistema ko't bigla-bigla na lang akong nalulungkot. I think it's a childhood trauma dahil parati na silang nag-aaway noon pa man o 'di kaya'y sanhi lang 'to ng sobrang pag-iisip ko.
I grew up, taking life seriously. Maaga ako namulat sa katotohanang walang perpektong pamilya. Everytime my parents fighting, I always go inside the comfort room and clap my hands against my ears and then let myself burst to cry.
I hate myself too from being soft hearted. Na kahit mga simpleng bagay, pakikitungo at kilos ng tao, nabibigyan ko ng malalim na kahulugan.
"Okay, class... Alam ko namang may mga pangarap kayo sa buhay na gusto niyong makamit balang araw hindi ba?" saad ng aming guro sa ESP at agad na nagsitaasan ng kamay ang mga kaklase ko na bahagya niya pang ikinatawa.
May ilang katanungan pa siya tungkol sa ganoong bagay na hindi ko halos nasagot. Blangko ang isip ko, kailanma'y hindi ko nakikita ang sariling nagtatagumpay, papaano nga ba naman 'yon mangyayari kung ako mismo sa sarili ko, hindi alam kung saan tutungo.
Para bang naglalakad lang ako sa isang daan na hindi ko alam kung saan papunta. Ano nga bang gusto ko? Ano bang makakapagpasaya sa'kin? Ano bang dapat kong gawin para maibsan itong lungkot na kasa-kasama ko araw-araw?
***
It's nearly quarter before 6 p.m. when I arrived at home. Nakita ko si Mama na abala sa paglalaba ng mga damit ni Papa. Habang papalapit ako sa kaniya upang magmano'y napansin kong namumugto na ang kaniyang mga mata.
"Pagod na 'ko anak, gusto ko nang hiwalayan iyang tatay mo... Alam mo bang ni-withdraw niya lahat ng pera sa ATM account ko? Para saan na naman? Sa sugal?!" nabuburyo niyang sabi habang pilit na pinakakalma ang sarili.
Minsan talaga, may mga taong handang umintindi sa'yo pero lahat ng 'yon may hangganan.
"Michael, anak, gusto ko munang magpalamig. Nakausap ko yung mga tita mo sa probinsya dahil nga sa asal ng ama mo. Sa kanila na muna ako makikitira dahil may kabu-bukas lang na mall roon at kailangan ng mga trabahador. Nagkataong natanggap sila ng isang restaurant roon kaya nire-recruit na nila 'ko. " Mahabang paliwanag niya pa't umayon na rin ako sa kaniyang kagustuhan.
Ilang buwan na magmula noong umalis siya'y hindi na kami nakatanggap ng balita mula sa kaniya. Hindi na siya nagparamdam at inaasahan kong lalong malululong si Papa sa bisyo niya dahil sa nangyari ngunit nagkamali ako.
Ilang araw siyang tahimik at hindi mapakali sa pag-iisip kung babalikan pa ba siya ni Mama o hindi na.
I spent most of my days gloomily, like I'm was being exhausted all the time when I think about my parents.
Na-distract lang ako sa kakaisip ng mga kung anu-anong bagay nang magyayang mag-swimming ang mga kaklase ko sa beach na malapit lang rin sa school namin.
Banayad ang simoy ng hangin na sumasabay sa marahang hampas ng alon na nagbibigay gaan sa aking pakiramdam.
"Hey Michael, are you okay?" Tahimik lang akong nakaupo sa dalampasigan habang dinadama ang malamig na hampas ng hangin sa aking balat nang mapansing papalapit sa'kin ang pinsang si Archaine. "I heard about what happened—"
"Huwag na muna nating pag-usapan..." I said calmly and later on, I saw her checking her wrist watch. "It's 5:48 p.m, dusk's approaching..." she informed and then suddenly I saw her staring something distant.
"Have you tried wishing in a well?" she said out of the blue at doon ko napagtantong nakatitig siya sa isang balon na ilang metro lang ang layo sa'min. May matandang babaeng naroon, na kagigising lamang sabay lakad paalis.
"Not yet. And I don't believe in that superstition. Kung nakalaan talaga sa'yo yung bagay na hinihiling mo, kusa mong maaabot 'yon using your efforts."
Maya-maya pa'y natagpuan ko na lang ang sariling sumusunod na sa kaniya patungo roon. The moment we got nearer, I felt something unusual in my chest. She's still checking her watch and it seems she's in a hurry.
"Great! Michael subukan mong titigan ang sarili mo dito!" She looks so weird as if she's the crowd's center of attraction from the way she smiles at her reflection.
Dala ng kuryosidad ay tiningnan ko rin ang sarili mula sa malinaw at kalmadong tubig ng balon.
And immediately, as I surveyed the well, I saw myself smiling when I'm actually not that left me startled and at the same time, amazed.
Napapitlag ako nang may kung sinong kumalbit sa balikat ko't naaninag ang kulu-kulubot na mukha ng isang matandang babaeng nakita namin kanina.
"Anong nakita mo hijo?" bungad na tanong niya na aking ikinagulat. "Paano—"
"May hiwaga ang balon na iyan na ilan lang ang nakakatuklas..." She turned her glance at Archaine whose eyes still transfixed in the well. "Ano ang iyong nakikita hija?" magiliw niyang tanong.
Hindi ko pa rin maiwasang mamangha sa pangyayari.
"Iba po yung hitsura ko dito Lola. Parang yung karisma't postura ng isang model. Pangarap ko naman na po 'yon noon pa. Kaya kapag na-do-down ako, tinitignan ko po ang sarili ko dito, pampalakas ng loob," mahabang sagot ni Archaine.
"So, it shows your dreams. Iyon po ba ang ibig sabihin?" I said out of curiosity but she shook her head.
"Hindi 'yan tungkol sa pangarap at kinabukasan ng isang tao. Dahil sa tuwing uusisain ko ang aking repleksyon sa balon na 'yan, kasama ko ang asawa kong namayapa na." And at once her eyes seem pooled with crystal tears.
"Dito sa gilid ng balon na ito ako namamalagi. Wala na 'kong bahay na inuuwian, may mga anak ako pero may kaniya-kaniya na silang buhay at pamilya. Kaya't ito ako ngayon, nag-iisa. Hindi ko akalain na sa lahat ng sakripisyong ginawa ko bilang ina, bigla na lang nila akong iiwan."
Tila humaplos sa puso ko ang bawat salitang binitiwan niya.
"Hindi ko maiwan ang balon na 'to dahil pakiramdam ko nasa tabi ko lamang ang asawa ko tuwing titingin ako rito," she emotionally said while beaming at it solely.
I can't even utter a word to comfort her, all I can feel is her pain and sorrow. "Ano ulit yung nakita mo?" tanong niyang muli na agad ko na ring sinagot.
"Nakita mo ang sariling nakangiti... Marahil, hangad mo ang lumigaya."
I looked down as her words resembled my existence of being lonesome and downcast.
"This well not shows our face but the deepest, most desperate desire of our hearts, Michael." Tinapik pa ni Archaine ang balikat ko nang sabihin niya iyon. "Since each person is unique, only they can see it from their point of view," she added, lifting me up.
"Tama ka hija. Gaya ng sinabi mo, lahat ng iyong nakikita'y isang bagay na labis mong pinagnanasahang makamit na sa tingin mong bubuo sa iyong pagkatao," nakangiting pagsang-ayon ni Lola sa kaniya.
"At ikaw, Michael... Hindi gano'n kadaling makamit ang tunay na kaligayahan dahil naka-depende ito sa pag-iisip ng isang tao. Ngunit may magagawa ka hijo para makamtan mo 'yon... Gusto mo bang malaman kung paano?"
"Opo Lola..." I sincerely said, eager to know what she's going to say...
And from that very moment of my life, I can't help but smile. Nakatatak na sa puso ko lahat ng mga sinabi ni Lola at kahit mahirap para sa aking maisagawa lahat ng 'yon ay pinilit kong magpakatatag.
"The only reason you are happy is because you choose to be happy..." I said confidently in the midst of my graduation speech, to a crowd of people, each carrying different stories of their lives.
At this time, my heart's been so euphoric as I am going to graduate with a Latin Honor of "Summa Cum Laude" holding a degree of Bachelor of Science in Psychology here at Ateneo de Manila University.
"Happiness is not something you will miraculously find one day in the distant future. It is something that you develop over time, with your actions, thoughts, feelings, connections, and experiences everyday..." Nahagip ng aking paningin sina Mama't Papa na emosyonal akong pinanonood mula sa baba na nagpagaan lalo ng kalooban ko.
Hindi ko inakalang darating yung panahon na magiging maayos ang relasyon nila, dahilan para mas tumatag ang pundasyon namin bilang pamilya.
"I've learned that happiness already exists in your life. All you need to do is tune into it. And you can start doing that right now with these steps." Huminga ako nang malalim habang inaalala lahat ng sinabi ni Lola.
"In order for you to be happy you need to quit these things now: self-doubt, overthinking, bragging about the past, trying to please everyone and fear of change..."
Everyday is an opportunity to be happy. Always help yourself to do your best, do whatever it takes, win every single day, serve others and be grateful for another chance...
"And when life keeps throwing you stones, you must keep finding the diamonds."
PLAGIARISM IS A CRIME.
@jay.destro
Photo credits to the real owner.