Rùi, đó là những vấn đề liên quan đến việc hình thành tác phẩm. Và đây, mình sẽ nói đến trụ cột cuối cùng: Công bố tác phẩm với bên ngoài.
Với một tác phẩm viết chơi, viết để đăng mạng, bạn muốn công bố thế nào cũng được. Tuy nhiên, hãy lưu ý về những rủi ro của kiểu đăng này mà mình đã nói ở trên kia, trong phần ngưỡng sáng tạo. Nếu bạn chấp nhận được những rủi ro của nó thì cứ việc đăng lên thôi. Chỉ cần bạn thích là được.
Với tác phẩm mà bạn tâm huyết, mong muốn được xuất bản, lời khuyên của mị là ĐỪNG ĐĂNG.
Việc khôn ngoan nhất mà bạn cần làm đó là gửi cho NXB. Mị sẽ để link bài viết liên hệ những NXB dưới cmt, đó là bài do chị Võ Anh Thơ viết và mị sẽ dẫn link cho các bạn. Chị hướng dẫn khá chi tiết về việc gửi NXB, nếu các bạn quan tâm thì hãy đọc nhé.
Khi bạn gửi cho NXB, điều tối quan trọng mà bạn phải làm chính là chờ đợi. NXB sẽ mất rất nhiều thời gian để phản hồi cho bạn, có khi là một tháng, có khi là vài tháng. Trong thời gian chờ đợi, đừng táy máy tay chân rồi đăng lên mạng nhé, nếu không bạn sẽ hối hận đấy. Tại sao lại hối hận ư? Mị sẽ phân tích cho bạn đây:
- Nếu tác phẩm của bạn được bên NXB chấp thuận, bạn sẽ phải kí hợp đồng bán bản quyền. Vì đã chuyển bản quyền cho người khác nên bạn sẽ không thể công bố tác phẩm rộng rãi nữa. Nếu bạn đăng trên mạng rồi bị ăn cắp tùm lum thì sẽ rất khó xử, giải quyết mấy chuyện đó còn phiền phức hơn.
- Mấy trang như webtruyen, truyenfull... Chuyên ăn cắp truyện rồi post lên web của họ. Họ sử dụng phần mềm để auto ăn cắp. Ví dụ ban đầu bạn chỉ đăng truyện trên một diễn đàn nhưng sau đó bạn thấy truyện của mình đăng ở trang web khác mà không có ai xin phép hay hỏi ý của bạn cả thì đó có nghĩa là bạn đã bị ăn cắp.
Có người nói với mị, người ta đăng thì tốt thôi, tên tuổi của mình sẽ lan xa, có thiệt thòi gì đâu?
No no, đừng thấy truyện của mình hiển thị trên nhiều kết quả tìm kiếm mà mừng, bạn đang bị đục khoét đấy. Một, nếu truyện của bạn bị đăng trên nhiều trang thì có nghĩa là lượt đọc sẽ bị chia sẻ. Những độc giả khác sẽ không vào nơi đăng truyện gốc để đọc nữa mà chỉ đọc ở những trang ăn cắp thôi. Bạn sẽ mất đi một lượng tương tác đáng kể dù người phải bỏ mồ hôi công sức viết chính là bạn, có đáng không? Hơn nữa nếu tác phẩm được xuất bản thì bạn phải liên hệ với những admin bên web đó nhờ gỡ truyện xuống, hơ hơ, mơ đi, mấy người đó sẽ bơ bạn ngay thôi. Bạn có thấy gã trộm nào chịu ngồi lại nói chuyện với khổ chủ về việc trả lại vật mà hắn vừa trộm không?
Hai, bạn có biết tại sao những trang đó phải ăn cắp truyện của bạn không? Để tạo nên một kho dữ liệu lớn, tạo kho dữ liệu lớn để làm gì? Để cài quảng cáo kiếm tiền chứ làm gì nữa? Theo luật sở hữu trí tuệ, nếu một trang đăng tác phẩm của bạn bất hợp pháp thì sẽ phải trả tiền nhuận bút cho bạn đấy. Bọn ăn cắp đó thản nhiên lấy tác phẩm của bạn về đăng rồi cài quảng cáo và thu tiền cho riêng chúng, trong khi người phải bỏ chất xám viết sấp mặt chính là bạn, vậy mà bạn không nhận được chút tiền công nào, bạn có vui vẻ không?
Hơn nữa, truyện của bạn đăng trên mạng thì sẽ dễ bị người ta ăn cắp rồi chôm chỉa tình tiết đấy, mị đã nói rõ phần này trong ngưỡng sáng tạo rồi nhé.
Túm lại là, cân nhắc kĩ trước khi đăng. Truyện của bạn, đứa con tinh thần của bạn, bạn bỏ biết bao mồ hôi công sức và thậm chí cả tiền của để viết ra nó, bạn hãy trân trọng nó, hãy bảo vệ nó! Nếu bạn không bảo vệ đứa con của mình thì sẽ chẳng ai bảo vệ nó đâu! Người ta sẽ tìm mọi cách đục khoét bạn để làm đầy túi của mình thôi, cuộc sống chính là vậy. Hãy có những biện pháp tự vệ tất yếu.
Tuy nhiên... Nếu bạn vẫn muốn đăng để biết phản ứng của độc giả thì... Bạn có thể đăng một vài chương thử xem. Đừng đăng hết tác phẩm, hãy chọn một diễn đàn uy tín và đăng một ít chương truyện lên đó để thăm dò, nếu có được phản hồi tích cực thì cứ mạnh dạn gửi cho NXB thử xem. Đừng ngần ngại hay sợ hãi, cuộc đời của bạn là do bạn định đoạt!
Trở lại với bọn đục khoét, nếu bạn đã lỡ đăng truyện của mình lên rồi và bị người khác ăn cắp, đừng lo lắng, có cách để giải quyết vấn đề.
Bạn có thể gửi DMCA lên google đề kiện bọn ăn cắp nhé. Chi tiết gửi yêu cầu DMCA mình sẽ để dưới link, đây là bài viết của một tiền bối, các bạn vui lòng qua đó đọc nhé.
Trước tiên, các bạn cần biết DMCA là gì? DMCA là đạo luật của Hoa Kì, dùng để bảo vệ bản quyền cho những sản phẩm kĩ thuật số. Khi bạn gửi kiện lên google, họ sẽ xem xét. Khi họ xác định được rằng yêu cầu của bạn là đúng, họ sẽ xóa những trang web ăn cắp ra khỏi trang hiển thị kết quả tìm kiếm của google. Nói cách khác là những trang ăn cắp tác phẩm của bạn sẽ không còn được tìm thấy ở google nữa.
Những trang ăn cắp này thường cố gắng tối ưu hóa Seo để lên top tìm kiếm. Bằng cách đó, chúng giật được một lượng lớn tương tác từ trang gốc của các bạn. Tuy nhiên, khi bạn kiện chúng lên google, chúng sẽ không còn được hiển thị trên trang kết quả tìm kiếm nữa. Đã vậy, chúng sẽ ăn gậy của thuật toán google, bị google trừ điểm và bị gắn mác là trang ăn cắp trong mắt google.
Tất nhiên, đây chỉ là giải pháp thiết yếu, để tránh bị ăn cắp, giật tương tác, các bạn nên áp dụng thêm nhiều biện pháp khác như cài link trong bài viết để đưa độc giả trở về với trang gốc của các bạn chẳng hạn...
Để chống lại bọn đục khoét ấy còn là cả một quá trình dài. Tuy nhiên, không phải vì khó khăn mà các bạn không chống lại chúng được! Hãy chống lại chúng đến cùng để bảo vệ đứa con tinh thần của bạn! Bảo vệ mồ hôi công sức của bạn!
Loạt bài đến đây là kếtthúc! Mị mong các bạn sẽ viết thật nghiêm túc và yêu thương đứa con tinh thần củamình nhiều hơn nữa! Hãy trở thành một tác giả lớn và góp phần xây dựng văn đànViệt ngày càng trong sạch, vững mạnh. Hãy đưa các tác phẩm Việt do chính các bạnviết bay cao bay xa, xuất bản ra đến năm châu! Mị rất hi vọng ở các bạn nên mớiviết ra những lời tâm huyết này! Chúng mình cùng cố gắng nhé!