NAMAZ KİTABI

Dördüncü Bölüm : NAMAZIN ÇEŞİDLERİ

Dördüncü Bölüm

NAMÂZ ÇEŞİDLERİ

Müslimânlara, kılmaları emr edilen namâzlar farz, vâcib ve nâfile olmak üzere üçe ayrılır. Bunlardan;

1-Farz namâzlar: Beş vakt namâzın farzları, Cum'a namâzının iki rek'at farzı ve cenâze namâzı, farz namâzlardır. (Cenâze namâzı farz-ı kifâyedir).

2-Vâcib namâzlar: Vitr namâzı, bayram namâzları, adak olan namâz ve başlanıp yarıda kalan nâfile namâzlardır. Kazâya kalan vitr namâzını da, kazâ etmek vâcibdir.

3-Nâfile namâzlar: Beş vakt namâzın sünnetleri, terâvih namâzı ve sevâb kazanmak niyyeti ile kılınan teheccüd, tehıyyetül-mescid, işrâk, duhâ, evvâbin, istihâre, tesbîh namâzları gibi namâzlar, nâfile namâzlardır. Ya'nî kılınması emr değildir. Farz ve vâcib olan namâzlardan, borcu olmayan bir kimsenin, nâfile ibâdetlerine de sevâb verilir.

BEŞ VAKT NAMÂZ

Namâz, Allahü teâlânın emridir. Allahü teâlâ, Kur'ân-ı kerîmde yüzden çok yerde "Namâzı kılınız!" buyurmakdadır. Akllı olan ve bülûğ çağına giren her müslimânın, hergün beş kerre namâz kılması, Kur'ân-ı kerîmde ve hadîs-i şerîflerde emr edilmişdir.

Rûm sûresi onyedinci ve onsekizinci âyet-i kerîmelerinde meâlen: (Akşam ve sabâh vaktlerinde Allahı tesbîh edin. Göklerde ve yeryüzünde olanların yapdıkları ve ikindi ve öğle vaktlerinde yapılan hamdler, Allahü teâlâ içindir) buyuruldu. Bekara sûresi ikiyüzotuzdokuzuncu âyetinde meâlen, (Namâzları ve ikindi namâzını koruyun! [Ya'nî namâzları devâmlı kılın!]) buyuruldu. Âyet-i kerîmede geçen tesbîh ve hamdin, namâz demek olduğu tefsîr kitâblarında bildirilmişdir. Hûd sûresi yüzondördüncü âyetinde meâlen, (Gündüzün iki tarafında [öğle ve ikindi vaktlerinde] ve geceye yakın üç vaktde [akşam, yatsı ve sabâh vaktlerinde] gereği üzere namâz kıl!

Doğrusu bu hasenât, [beş vakt namâzın sevâbı, küçük] günâhları mahv eder. Bu, ibretle düşünenlere bir nasîhatdir) buyuruluyor.

Peygamberimiz Muhammed aleyhisselâm buyurdu ki: (Allahü teâlâ kullarına hergün beş kerre namâz kılmayı farz etdi. Güzel abdest alıp, bu beş namâzı vaktlerinde kılan ve rükü' ve secdelerini iyi yapanları, Allahü teâlâ afv ve magfiret eder).

Beş vakt namâz, kırk rek'at eder. Bunlardan onyedi rek'ati farzdır. Üç rek'ati vâcibdir. Yirmi rek'ati de sünnetdir. Şöyle ki;

1-Sabâh namâzı: Dört rek'atdir. Önce, iki rek'at sünneti, sonra iki rek'at da farzı kılınır. Bu sünnet, çok kuvvetlidir. Vâcib diyenler de vardır.

2-Öğle namâzı: On rek'atdir. Önce, dört rek'at ilk sünneti, sonra dört rek'at farzı, farzdan sonra da iki rek'at son sünneti kılınır.

3-İkindi namâzı: Sekiz rek'atdir. Önce, dört rek'at sünneti, sonra dört rek'at farzı kılınır.

4-Akşam namâzı: Beş rek'atdir. Önce üç rek'at farzı, sonra iki rek'at sünneti kılınır.

5-Yatsı namâzı: Onüç rek'atdir. Önce, dört rek'at sünneti, sonra dört rek'at farzı, sonra iki rek'at son sünneti, bundan sonra da üç rek'at (Vitr namâzı) kılınır.

İkindi ve yatsının ilk sünnetleri (Gayr-ı müekkede)dir. Bunların ikinci rek'atlerinde otururken, (Ettehıyyâtü)den sonra (Allahümme salli) ve sonra, (Allahümme bârik) düâları sonuna kadar okunur. Ayağa kalkınca, üçüncü rek'atde, önce Besmele çekmeden, (Sübhâneke) okunur. Hâlbuki, öğle namâzının ilk sünneti (Müekked)dir. Ya'nî, kuvvetle emr olunmuşdur. Sevâbı dahâ çokdur. Birinci oturuşda, farzlarda olduğu gibi, yalnız (Ettehıyyâtü) okunup, sonra üçüncü rek'at için, hemen ayağa kalkılır. Kalkınca, önce Besmele çekip, doğruca (Fâtiha) okunur.