Fanfiction hakkında bu bölüme kadar temelinden başlayarak bilinmesi gereken bütün bilgileri verdiğimi düşünüyorum. Merak ettiğiniz, bilmek istediğiniz başka bilgiler varsa lütfen belirtin. ;) Yazarlar ve okuyucuları arasındaki ilişki sadece fanficiton yazan kişilere özel bir kavram değil aslında. Sadece bazı belirgin farklılıklar var, fanfiction ile diğer dallar arasındaki en büyük farklılık bence özgün hikayelerin aksine bizler okuyuculardan istekler kabul edebiliyoruz. Onların istekleri doğrultusunda bazı çiftler, karakterler, farklı fandomlar veya konular hakkında hikayeler yazabiliyoruz. Örneğin benim sık sık anketler açarak sizlerin isteklerini kabul etmem gibi.^^
Elbette diğer dallarda olduğu gibi fanfiction yazarlarının da yazma şevkini güçlendiren, yazma konusunda motive eden şeylerin başında okuyuculardan gelen yorumlar bulunuyor. Okuyucu yorumları onlar farkında olmasalar da bir yazarın bir sonraki projelerini belirleme ve o projelerde nelere dikkat etmesi gerektiği konusunda onlara ışık tutuyor ve yardımcı oluyor. Pek çok yazar yeterince yorum almadığından yakınıyor. Bu her platformda böyle. Ama özellikle sadece İnternet üzerinden yayınlanan ve kitap olarak basılma şansı olmayan fanfiction gibi dallarda okuyucu yorumları daha büyük bir önem kazanıyor. Wattpad'a bakıyorum. Yeterince ilgi görmediği için şevki kırılan ve yazmayı bırakan binlerce yazar adayı arkadaşımız bulunuyor. Ben de isteseydim sizlere her ay yepyeni hikayeler yayınlayabilirdim ama yapmıyorum. Neden? Emeğe saygı duymayan ve fikirlerini paylaşma zahmetine girmeyen okuyucular yüzünden. Hangi dalda yazarlarsa yazsınlar her yazar okuyucu geri dönüşlerinden mutlu olur ve daha fazla, daha güzel hikayeler yazmak ister. Peki bir okuyucu nasıl yorum yapmalı ve yazar nasıl cevap vermelidir?
NASIL YORUM YAZILIR? NASIL CEVAP VERİLİR?
1) Yazara hikayede beğendiğiniz veya beğenmediğiniz noktaları nedenleriyle birlikte belirtin. " Bölüm çok güzeldi. " veya " Çok kötüydü." gibi geçiştirilmiş bir yorum kimseyi mutlu etmez. Acaba bu okuyucu neden bölümün çok iyi veya kötü olduğunu düşündü? Bizler medyum değiliz, okuyucunun aklını okuyamayız. Eğer bizlere beğenmediğiniz, geliştirilmesi gerektiğini düşündüğünüz noktaları söylemezseniz aynı hataları yapmaya devam ederiz. ;) Mesela ben her zaman " Azkaban " ve " Azbakan " yazım hatası yapıyorum. İki kelime birbirine çok benzediği için zaman zaman yazarken fark etmeden karıştırabiliyorum. Bunu fark ederek beni uyaran ve düzeltmemi sağlayan okuyucularım var, işte bunlar değerli okuyucular. Çünkü sadece okumuyorlar, dikkat de ediyorlar ve hatayı bana iletecek kadar emeğime değer veriyorlar.^^ Bu sadece minik bir örnek, illa hata yakalayacağım diye her kelimeyi inceleyin demiyorum. Ama eğer bir hata fark etmişseniz bunu iletmeniz bile bizler için çok değerli.^^
2) Yazara hikayede hoşunuza gitmeyen noktaları, kurgu eksikliği olduğunu düşündüğünüz detayları, fark ettiğiniz sonuca bağlanmamış noktaları söylemekten çekinmeyin. Alacağınız tepki ne olursa olsun sonuçta okuyucu olan sizsiniz. Yazarı eleştirmek okuyucu olarak hakkınız. Ancak bunu yaparken nezaket sınırlarının dışına çıkmayın, küfürlü ifadeler kullanmayın ve yazarın ortaya koyduğu emeği küçümsemeyin. İçten ve samimi olun. Dürüst ve açık olun. Yazara düşen görev de ne kadar acı verici olursa olsun kendisine yönelen sert eleştirileri de olgunlukla karşılamaktır. Özellikle Wattpad gibi yaşı küçük yazar adaylarının çok olduğu bir platformda yapılan en küçük bir eleştirinin dahi yazarlar tarafından hışımla ve öfkeyle karşılandığını görüyorum. Bu büyük bir hata. Bilinçli olarak yazara takan ve sahte hesaplarla onu kızdırmaya çalışanları bunun dışında tutarak, yazarın okuyuculara bu şekilde cevap vermemesi gerekiyor. Bu tarz cevaplar sadece yazarın okuyucu kaybetmesine ve hatalarını bile kabullenemeyecek olgunlukta görünmesine neden olur. Hatalı olduğunuzu düşünmüyor olsanız bile fikirlerini sizinle paylaşacak kadar değer veren okuyucuya teşekkür edebilir ve bir sonraki bölümünüzde daha dikkatli olacağınızı söyleyebilirsiniz. Wattpad'daki yazarların pek çoğu hata yaptıklarını kabullenemedikleri, kendi egolarını yenemedikleri için okuyucularıyla sık sık tartışmalara giriyor. Herkes hata yapar. Önce bunu kabullenmek gerekir. Kimse kusursuz değildir. Egonuzu bir kenara bırakarak " mükemmel " olduğunu düşündüğünüz bölüme gelen " eleştirileri " dikkatle kabullenmek zorundasınız.
3) Karşılıklı konuşmalarınızda saygı çerçevesinden çıkmayın, haddinizi aşacak cümleler kurmayın. Örneğin, bu çift gay miymiş ıyyyk sen de sapıksın
Karşınızdaki yazara hakaret etmek, alay etmek, çeşitli ithamlarda bulunmak, küfür etmek sizi hiçbir yere taşımaz. Unutmayın ki yazar ne yazmış olursa olsun ortada bir emek var ve yazılan hikayeyi okumaya gönüllü insanlar da. Wattpad okuyuculara hoşlarına gitmeyen hikayeleri okumamaları için " tag " kolaylığını sunmuş. Eğer merak ettiğiniz bir hikayede hoşunuza gitmeyen tagları görüyorsanız o zaman okumayın. Böylece ne siz ne de yazar zor durumda kalmaz. Ama bile isteye okuduktan sonra da yazara bu tarz cümlelerle hakaret edemezsiniz. O zaman yazara yorumunuzu silme hakkını sonuna kadar vermiş oluyorsunuz. Kimse kendisine boş vere hakaret edilmesini sineye çekmek zorunda değil. Şahsen ben gerekirse siteye şikayette dahi bulunuyorum bu tarz kişileri.
4) Yazarı boş yere pohpohlamayın. Eğer gerçekten iyi bir yazar olduğunu düşünüyorsanız, okuduğunuz hikayeyi çok beğeniyorsanız fikirlerinizi paylaşmak yazara yetecektir. Ama kötü bir yazarsa veya eksiklikleri olan bir yazarsa ve siz buna rağmen onu övüyorsanız yazarı boş yere şişirir, egosunun büyümesine neden olursunuz. Güç sizde, övgülerinizi kaliteli yazarlar için kullanın.
5) Hikayeyle alakalı sorularınız, anlamadığınız, takıldığınız bir nokta varsa sorun. Hikayenin devamıyla ilgili fikirleriniz, teorileriniz varsa belirtin. Özellikle de çoktan yazılmamış ve bitmemiş, halen yazımı devam eden hikayelerde okuyucuların fikirleri önemlidir. Hatta bazı fanfictionlarda okuyucu seçimine göre devam etme özelliği bile bulunmaktadır. Yani yazar bir bölüm yazar, bölümün sonunda devamı şöyle mi olsun böyle mi olsun diye sorar, okuyucu seçimine göre devam bölümünü o yönde devam ettirir.^^
6) Yazarın seçimlerine saygı duyun. Eğer yazar hikayenin sonunda sizin istediğiniz çifti mutlu sona ulaştırmadıysa sırf öfkenizden gereksiz derecede sert eleştirilerde bulunmayın. Örneğin benim için bir hikayeye başlamadan önce yazacağım ana çift ve varsa yerleştireceğim yan çiftler bellidir kafamda. Bütün kurgumu onları birleştirecek veya duruma göre ayıracak şekilde planlarım. Hikayemin başı da sonu da bellidir. Çok şükür ki şimdiye dek hiç bu tarz öfkeli yorumlar almadım. Kötü sonlu hikayelerde okuyucuların sitemkar olması normaldir. Yazar olarak bunu baştan kabullenmeniz ve anlayışlı olmanız gerek.
7) Yazara baskı yapmayın. Yazar değişik konular, çiftler, fandomlar hakkında yazmak istiyorsa onu illa belirli bir çift veya fandom hakkında yazmaya zorlamayın. İnanın bu her zaman ters teper. Onun seçimlerine saygı duyun. Eğer gerçekten yazma yeteneğini beğeniyorsanız diğer hikayelerine de şans verebilirsiniz. Belki de beklemediğiniz derecede beğeneceksiniz? Hem bu sayede yeni fandomlar keşfedebilirsiniz. ;) Yazar gay, fetiş, gerilim vb gibi sizin onaylamadığınız hikayeler yazsa bile ona saygı duymanız gerektiğini unutmayın. Kapalı kutu olmak yerine hikayeyi okumayı deneyebilirsiniz. Hikaye yazdığım ve yayınladığım yıllar boyunca pek çok okuyucum bana daha önceden hiç slash (gay) çift içeren hikayeleri okumadığını ama şans verdikten sonra çok beğendiğini söyledi. Demek ki şans verildiğinde fikirler değişebiliyormuş.^^
8) Örnek alın ama çalmayın. Eğer bir yazarı ve hikayelerini çok beğeniyorsanız onun hikayelerinin benzerlerini yazmaya çalışarak kopyacılık yapmayın. " Bu hikayenin sonunu beğenmemiştim yeniden yazdım." gibi bir savunma cümlesi kabul edilemez. O hikayenin sonunu yazar nasıl bitirmişse öyle kabullenmek zorundasınız. Açık sonlu bitmiş bir hikayeyi orijinal yazarından izin almadan devam ettiremezsiniz. İnanın bana başkalarının becerisinden faydalanılarak yazılmaya çalışılan hikayelerle hiçbir yere varamazsınız.^^
9) Random ifadeler yazarlar için hemen hemen hiçbir şey ifade etmemektedir. Üzgünüm acı ama gerçek bu. Eğer yorumunuzun içine yerleştirilmiş random ifadeler varsa bu bir yere kadar kabul edilebilir zira ben de yaparım bunu. Ama sadece " PGDGHDFHFGHSFGDHDFTGH" gibi bir şey yorum olarak ne yazık ki pek bir şey ifade etmiyor. Okuyucu bu ifadeyi neden bıraktı? Hangi kısım çok hoşuna gitti ki bunu bıraktı? Eğer siz bize açıkça yazmazsanız bunu bilemeyiz ki.^^
10) Herkes yapmak zorunda değil ama okuyucularınızdan gelen mesajlara cevap verebilirsiniz. Bazen yorumlar yetmez yazara bir şekilde ulaşıp fikirlerinizi veya söylemek istediklerinizi iletmek isteyebilirsiniz. Ben buna karşı değilim. Ancak Wattpad gibi bir ortamda akışı, mesajları hatta yorum alanlarını dahi kendi hikayelerinin reklamı için kullanmaya çalışan kişiler mevcut ne yazık ki. Açıkça belirtiyorum ki bu tür mesajları direkt siliyorum. Hiç uğraşmayın yani. Eğer gerçekten hikayelerinizin reklamını yapmak istiyorsanız Wattpad adına açılmış facebook fan sayfalarında veya Twitter de etiketler kullanarak yapabilirsiniz. İnanın bu başka yazarlara özel alanları işgal edip onları rahatsız etmekten daha çok işinize yarayacaktır.^^
Paylaşmak istediğim her şeyi paylaşmış durumdayım. Umarım bu kitap pek çok kişiye merak ettiği veya öğrenmek istediği konularda yardımcı olur. Burada sonlandırmıyorum çünkü sizlerden gelecek sorulara göre devam bölümler ekleme olasılı var. Eğer gerçekten ayrı bir bölümle cevaplanması gerektiğini düşündüğüm bir soru gelirse ek bölümler yazabilirim. O zamana kadar Fanfiction kitabımız bu bölümle birlikte bitmiş oluyor. ;)