Dyktatorzy - od starożytności po współczesność

Mao Zedong - Chiński Stalin

Podstawowe Dane:
Imię: Zedong (泽东)
Nazwisko: Mao (毛)
Data Urodzenia: 26 Grudnia 1893
Miejsce Urodzenia: Shaoshan, Chiny
Data Śmierci: 9 września 1976
Miejsce Śmierci: Pekin, Chiny
Okres rządów: 1949 - 1976 (jako przewodniczący partii), 1954 - 1959 (jako przewodniczący ChRL)
Kraj: Chiny Ludowe
Charakter dyktatury: komunistyczny totalitaryzm

Przed dojściem do władzy:
Mao Zedong pochodził z rodziny zamożnego chłopa Mao Yichanga. Od 8 roku życia przyszły dyktator Chin wychowywał się wśród członków klanu Wen, z którego pochodziła jego matka Wen Qimei. Ojciec Mao często karał swoje dzieci biciem, a matka starała się załagodzić rygorystyczne podejście ojca.
Obecnie jednym z tematów debaty na temat Mao jest poprawna wymowa jego imienia. Choć najbliższa oryginałowi jest forma Zedong wielu ludzi "poprawia" jego zapis na mającą zdecydowanie mniej wspólnego z prawdą formę Tse-tung. Poprawna wymowa (zgodnie z polską fonetyką) brzmiałaby Dzedon.

Jako dziecko Mao przyjął buddyzm, jednak później porzucił tą wiarę. Jako, że ojciec miał pieniądze wysłał młodego Mao do podstawówki. W wieku 11 lat z uwagi na konfucjańskie wychowanie uciekł z domu, jednak ojciec szybko przyprowadził go spowrotem do domu. W wieku 13 lat ukończył podstawówkę.
W 1907 ojciec Mao zmusił go do ożenienia się z 18-letnią Luo Lingu. Przyszły dyktator odmówił uznawania jej za żonę i nie zamieszkał z nią nigdy w jednym domu, a takżw krytykował ojca za zmuszenie go do tego ślubu. Rodzina Mao zyskała dzięki temu terenowi nowe ziemie. Luo Yingu w oczach lokalnego społeczeństwa została zhańbiona i zmarła w 1910 roku.

Po przejęciu władzy w Chinach przez Kuomintang Mao zaczął sympatyzować z partią Sun Yat Sena, który do dzisiaj jest szanowany w Chinach i na Tajwanie ze swojej zdolności do osiągania kompromisów. Później jednak do władzy w Kuomintangu doszedł Czang Kaj Szek, który zaczął likwidować komunistów. Mao Zedong w związku z tą sytuacją wzniecił rewolucję. W pierwszej fazie wojny domowej wojska Mao nie odnosiły sukcesów, jednak nie dawały się również pokonać. Po wybuchu II wojny chińsko-japońskiej komuniści Mao i narodowcy Czang Kaj Szeka znowu zjednoczyli się w walce z zarazą faszyzmu zalewającą Chiny od strony Japonii. Po pokonaniu Japończyków nastąpiła druga faza wojny domowej. Komuniści popierani przez coraz większą część społeczeństwa zaczęli spychać Czang Kaj Szeka aż zostało mu rządzić jedynie Tajwanem. 1 października 1949 roku Mao proklamowal powstanie Chińskiej Republiki Ludowej ze stolicą w Pekinie.

Rządy:
Po objęciu władzy Mao zamieszkał niedaleko zakazanego miasta w Pekinie. Jedną z pierwszych rzeczy, jakie Mao zrobił była pomoc Kim Ir Senowi w wojnie koreańskiej gdy wojska MacArthura i Lee Seung Mana zaczęły się zbliżać coraz bardziej do granicy chińsko-koreańskiej. Oprócz tego w 1950 wynegocjował w Moskwie zwrot portów Dalian i Lüshun oraz kolei wschodniochińskiej. Wojska chińskie wkroczyły wówczas również do Tybetu zajmując go i okupując do dzisiaj. W 1954 obją stanowisko przewodniczącego ChRL, jednak zrezygnował z niego po 5 latach. Mimo to zachował władzę w swoich rękach.

Mao wprowadził reformę rolną, w wyniku której ziemie bogatych chłopów rozdano biednym. Na polecenie Mao publicznie osądzonych posiadaczy ziem tłuczono na śmierć na miejscu lub zachowywano przy życiu do przyszłych egzekucji. W wyniku reformy rozdzielono 47 milionów hektarów Ziemii pośród 300 milionów chłopów. Ponadto znacjonalizowano wartość zagraniczną i własność miejscowej burżuazji, jednak zachowana została własność prywatna. Jednocześnie zaczęto zwalczać potencjalnych kontrrewolucjonistów.

W latach 1958 - 196w w Chinach został przeprowadzony wielki skok na przód. Polegała on na przekształceniu Chin z kraju rolniczego w przemysłowy. Skończyło się jednak na klęsce głodu. Dodatkowo o głód oskarżono wróble, które zaczęto mordować. Bez wróbli głód został spotęgowany przez plagę szarańczy. Fatalną sytuację na kontynencie spróbował wykorzystać Czang Kaj Szek, który wysłał do Fujian komandosów. Pomimo prób nie udało im się poderwać ludzi do kontrrewolucji i przywrócenia rządów Czang Kaj Szeka.
Po klęsce wielkiego skoku Mao został odsunięty na boczny tor, a także zaczą wojnę ideologiczną z przeciwnikami wewnątrz partii. Jakby tego mało w latach 60 Mao pokłocił sie z dyktatorem ZSRR Nikitą Chruszczowem o to, że ten odchodzi od praktyk Stalina. Sytuacja momentami zbliżała się do otwartej wojny, a nawet wybuchały konflikty graniczne. Stany Zjednoczone postanowiły patrzeć na sytuację z boku widząc, że dwóch największych wrogów USA chce się nawzajem wyrżnąć. Jeszcze w 1969 roku Mao jako swojego następcę wybrał Lina Biao. Relacje między nimi uległy jednak pogorszeniu w 1970, a w 1971 roku Lin Biao zginął w katastrofie lotniczej. W celu zdyskredytowania Lina Biao propaganda zaczęła krzyczeć, że generał zginą w trakcie ucieczki do ZSRR, który był wtedy największym wrogiem Chin. Możliwe, że zamach na Lina zlecił sam Mao Zedong lub Zhou Enlai obawiając się jego rosnących wpływów

Mao miał również nadzieję na uczynienie z Chin światowego mocarstwa. Początkowo miał nadzieję, że nastąpi to przy pom9cy ZSRR, jednak później jak wiadomo Mao pokłócił się z Chruszczowem. Za rządów Mao Chiny weszły w posiadanie bronii atomowej.
Po za tym Chiny pokłóciły się również z Indiami. Przyczyną konfliktu był Tybet. Indie chciały, aby Tybet był niepodległy, natomiast Mao chciał ten kraj tylko dla Chin.

Dyktator Chin w 1966 roku wydał swoją słynną czerwoną książeczkę, w której były zapisane wszystkie jego cytaty.
Pod koniec swoich rządów Mao poprawił jeszcze stosunki chińsko-amerykańskie. Zmarł w 1976 roku. Po jego śmierci Chiny mimo dalszego podawania się za państwo komunistyczne zaczęły lawirować bardziej w stronę faszyzmu, czyli ideologii skrajnie odmiennej oraz wrogiej względem ukochanego przez rząd chiński komunizmu. 

W wyniku jego rządów, eksperymentów gospodarczych i czystek, które dotknęły nawet biednych wróbli życie mogło stracić od 40 do nawet 70 milonów ludzi. Mimo, że w rzeczywistości był jednym z 4 jeźdźców apokalipsy, czyli największych zbrodniarzy w dziejach (Mao - Stalin - Hitler - Tojo) oraz ponosi odpowiedzialność za śmierć dziesiątek milionów ludzi Mao Zedong podobnie, jak król Belgii Leopold II Koburg jest dzisiaj uważany w swoim kraju za bohatera, choć na szczęście Chińczycy są o tyle mądrzejsi od Belgów, że widzą w Mao chociaż 30% zła, podczas gdy Belgowie zupełnie bezkrytycznie podchodzą do swojego króla. Świadczyć o tym może fakt, że nawet jeden z późniejszych przywódców ChRL określił Mao Zedonga jako właśnie 70% dobra i 30 % zła

Więcej informacji będzie dodawane na bieżąco