One Hundred Fifty

01 - Paulo's Penitence

Ayaw ko rin na sinasayang ni Paulo ang oras n'ya para sa Simbahan na wala namang dulot sakan'ya. Pero hindi ko rin maintindihan si Papa bakit sinasaktan n'ya pa si Paulo kung wala naman na itong magagawa. Mababalik ba ng dugo ni Paulo ang mga ulam na nawala nito? Hindi na.

Sino ba ang mas bobo sakanila? Iyong ginagawa parin ang kagustuhan kahit alam na magsasakit s'ya, o iyong ang alam lang ay ang manisi ng kapwa at hindi ang gumawa ng solusyon?

Pareho lang para saakin.

Binuksan ko ang kaldero at naningkit ang mata sa kanin na mamasa masa na at hindi na mabango ang amoy. Madali mapanis ang kanin nila dahil mainit ang panahon lalo na sa lugar namin na kakaunti ang puno sa kapaligiran.

"Nag hugas ka?" Tanong ko ng mapansing malinis ang tabla at nakasalansan ang mga pinggan sa tamang lalagyan.

Agad itong umiling. "Si Mama. Bumisita lang saglit at namigay ng pera! Hati daw tayo, eto one hundred o. Allowance daw natin para sa buong week."

Tumango tango ako at agad naman na tinanggap ang pera mula kay Mama na inabandona naman na kami at gumawa ng sarili n'yang pamilya. Umupo ako sa kahoy lang rin na upuan na umuuga uga na at tinabi ito sa harap ng maliit na lamesa. Nakatalikod ako kay Paulo na kasalukuyang nakaupo sa paborito nitong banko, na ayon sakan'ya ay parang ginawa mismo para sakan'ya.

"Nagka sugat ka ba kanina?" Maingat kong tanong at bahagyang binagalan ang pag nguya ng pagkain.

"Medyo... Pero madali lang naman gumaling mga sugat ko, Ate."

Tumango tango lang ako at bahagya s'yang nilingon. Ang maliit na lamesa na kaharap n'ya ay nakatayo sa tapat mismo ng bintana na madalas n'yang tignan kapag nagbabasa s'ya ng Bibliya. Kadalasan n'ya saaking sasabihin kung gaano kaganda ang mga likha ng Diyos. Pero para saakin ay puno ito ng kahibangan... Katulad ngayon ay tinititigan nanaman n'ya ang kalangitan at ang buwan. Kadalasan kinukwento n'ya saakin ang unang aklat ng Bibliya na Genesis daw, makikita ko daw dito kung paano ginawa ng Diyos ang mundo, ang kalawakan, at ang lahat lahat. Gusto kong mapatawa ng palatak at humingi ng eksplenasyon kung sino naman ang may gawa sa Diyos? Sinagot ako nito.

"Ate, walang gumawa sa Diyos dahil s'ya ang simula at ang pagtatapos. Hindi s'ya katulad nating tao na kailangan ng origin. Dahil ang Diyos ay hindi nililimitahan ng oras, ng lugar, o ng panahon. Napakalayo natin sa Diyos para ilugar s'ya sa saatin."

Hindi ko ito nakikitaan ng maayos at konkretong sagot. Kaya hindi ako kumbinsido. Ayokong basta nalang mag simba dahil iyon ang uso. Napakarami ko ng gawain at gastusin, pati ba naman pag sisimba, o pag seserbe sa Simbahan ay aabalahin ko pa ang sarili ko?

Isa pa, bakit mo isasakripisyo ang buhay mo sa isang bagay na hindi ka naman siguradong totoo? Walang scientific explanations, walang patunay. Kahibangan.

Si Paulo lang naman ang tanga dito. Kinse pa lang ito, pero laging laman na ng Simbahan simula noong dose anyos noong minsang napadaan at may narinig na homiliya sa isang misa ng Pari na nadayo sa chapel ng baranggay namin na abandonado noong mga panahon na iyon. Simula noon ay isa na si Paulo sa mga kabataan na nag sasaayos ng mga kapwa n'ya kabataan para maka-attend rin sa Simbahan o matuto ng mga turo ng Simbahan kahit sa chapel lang mismo dito gawin. At kadalasan ay sinusugod s'ya ni Papa, makailang beses na.

Maagang maaga ay maririnig na ang maliit nitong boses na umuusal ng Rosaryo kapag aalis na si Papa para mamingwit. Kapag kasi nakita s'ya nitong nagdadasal ay papaluin agad s'ya at didiinan pa ang mga hindi pa naghihilom na sugat n'ya. Makikita na papaiyak na s'ya pero pipiliting h'wag gumawa ng tunog na lalong ikakagalit ni Papa.

Pero isang beses na hindi s'ya pinalo ni Papa ay saka naman pumalahaw ng malakas ang iyak n'ya. Alas kwatro ng madaling araw ay inakala n'yang paalis na si Papa pero nasa labas pa lang pala at nag kakape. Unang usal n'ya palang ng unang misteryo ay agad s'yang sinugod ni Papa mula sa labas, kinuha ang Rosaryo n'ya, binalibag ito, tinapaktapakan, pinutol at sinunog pa. Naroroon ako sa mismong kwarto at parang bibiyakin ang puso ko habang nakikinig sa mga malakas na palahaw na iyak ni Paulo na nakapag pagising pa sa mga kapitbahay, habang lumuluhod kay Papa na h'wag ituloy ang balak. Pero sa isip isip ko...