Isang napakagandang palasyo at hardin ang tumambad kay Don Juan. Doon niya nakita si Prinsesa Juana. Ngunit …
Sino si Leonora?
“Si Leonora’y kapatid kong
kasama sa balong ito,
naririyan sa palasyong
dito’y tanaw na tanaw mo.
“Parunan mo at sundin
sa ngalan ko ay sabihing
siya’y parito ngayon din
at ibig kong kausapin.
“Ngunit, irong, may pangamba
ang pagsundo mo sa kanya;
may tangkilik kay Leonora
ay Serpyente at Palamara.
“Ang Serpyente ay mataang
sanay siya sa pagpatay,
pitong ulo maputol man
nasusugpong kapagkuwan.
“O, Don Juan, laking lunos
ang sa aki’y lumuluhod,
muli ka pang makihamok
ay di ko na itutuloy.
“Pangamba kong masawi ka’y
pagkaawa k okay Leonora,
laso’t tinik na… ewan ba
kung pano kong mababata…
“Bakit baga yaring buhay
saliwa sa kapalaran:
lumiligaya’y mamamanglaw,
mamanglaw ay kamatayan?”
Hinagpis ni Donya Juana
sa Prinsipe’y nagpasigla
takot ay di naklala’t
sa sakuna’y tumalaga.
Nagpaalam at ang wika:
“Prinsesa kong kasi’t mutya,
yaring buhay ko’y maaba
palad ko na ang nawala.
“Ano’t ako’y nasisindak
kung ito ang aking palad?
Ipaglingkod yaring lakas
mapahamak kung mapahamak.
“Anong tamis ng mamatay
kung lugod ng minamahal!
Anong saklap ng mabuhay
kung duwag na tuturingan.
“Huwag mag hihilahil
may awa ang Inang Birhen,
sa magandang nasa natin
ay di niya hahabagin.”
Lumakad ng patuluyan,
puso’y walang agam-agam,
Diyos ang tinatawagan
sa darating na kapalaran.
Sa palasyo ng malapit
bagong dilag ang sa titig
bumihag ng labis-labis,
para syang nanaginip!
Sa palasyo’y nakadungaw
si Leonorang matimtiman,
ang Prinsipe ng matanaw
biglang nagulumihanan.
Nabigla itong Prinsesa
sa taong kanyang nakita,
si Dong Jua’y napatanga
sa palasyong pagkaganda.
Ang palasyo kung munti man
ay malaking kayamanan,
Walang hindi gintong lantay
Ang doon ay tititigan.
Palamuti sa bintana
pagkaliit isang mutya;
perlas, rubinn tila luha
ng langit sa abang lupa!
Sa gitna ng mga perlas
tala manding namanag
si Leonorang pagkarilag,
sng Prinsipe’y napakurap
Nakatikom ang kanyang bibig
dila ay parang napagkit,
mga matang nakatitig
alitaptap na namitig!
Kaya lamang nakahuma
ng simulan si Leonora:
“O, pangahas, sino kaba
at ano ang iyong pita?”
“Aba, palaba ng buwan,
tala sa madaling araw
hingi ko’y kapatawaran
sa aking kapahangasan.
“Sa mahal mong yapak,
alipin mo akong tapat,
humahalik at ang hagad,
maglingkod sa iyong dilag.
“Di mo baga nalalamang
mapanganib iyang buhay;
Sa serpyente kong matapang
walang salang mamamatay?”
“Mapanganib man ngang lubha
ano pa ang magagawa,
kung palad kong masaliwa
tanggapin ang pagduta.
“Hindi gaanong masaklap
na mapatay ng kalamas,
sa akin ang dusa’t hirap,
masawi sa iyong linpag.”
“Ika’w baga’y nag bibiro
o ako’y sinisphayo?
hayo’t dito ay lumayo
taong lubhang mapaglako.
“Hindi kita kailangan
ni makita sa harapan,
umalis ka’t manghinayang
sa makikitil mong buhay.”
Ang Prinsipe’y di tuminag
sa anyong kahabag-habag;
idinaing din ang hirap
sa pagsinta nyang tapat.
“Pinopoon kong prinsesa
galit mo po ay magbawa,
kung ako ma’y nagkasala
ito’y dahil sa pagsinta.
“Danga’t ako’y nagkapuso
na pinukaw ng pagsuyo
sa dilag mo’y kalian ko pa
matanggap ang pagsiphayo?
“Labis-labis ang panggalang
sa iyo pong kamahalan,
hingin man nga yaring buhay
sa galit mo po ay kulang.
“Gasino na yaring palad
na hamak sa lalong hamak,
kung may daan pang tumaas
na sa iyo’y maging dapat.
“Sa iyong kapangyarihan
sino kaya ang susuway?
Ngunit ang di ko malama’y
ang gagawin kong pagpanaw.
“Suwayin ang iyong nais
pinid sa akin ang langit!
Lumayo sa itong titig
hininga ko’y mapapatid.
“Sa gipit kong kalagayang
walang hindi kasawian
ikaw na prinsesang mahal
ang magbigay kahatulam.”
Naawa’t sa pagkaawa,
ang puso ay lumuluha,
danga’t hindi nahihiya
niyapos ang may dalita.
Lihim niyang pagkahabag
sa titig naipahayag
isang titig na malingap
na langit ng pagliyag.
Saka masuyong lumapit
sa Prinsipeng nahahapis,
at ang wikang pagkatamis
“Di rin ako nakatiis…”
Isang titig mairog
matamis pa kaysa pulot,
nang tumama sa may lunos
sa puso nito tumagos.
Nang tumagos na sa puso
saka lamang napaghulong
silang dati’y magkalayo
sa sandali ay nabuo.
Nabuo at huwag nang
paglayuin ng pagsinta
ang magtaksil sa kanila
sa Diyos ay may parusa.
Ito na nga ang bumasag
sa katahimikang maluwat,
si Don Juan ay tinawag
ni Leonora sa itaas.
“Prinsipe, ikaw’y pumanhik
dito na tayo magniig
bahay ko ma’y marikit,
payapa’t di-maligalig.”
Sa Prinsipe ay nabuksan
ang pinto ng kalangitan,
noon niya naramdamang,
hirap niya’y nabihisan.
“Prinsesa kong pinopoon,
salamat sa pag-ampon,
mag-utos ka’t umaayon
itong lingkod mula ngayon.”
“Unang ibig kong malaman
kung paano mo natuklasan
itong lihim kong tahanan
sa liblib ng kabundukan?
“Prinsesa kong kasi’t mutya
ang nangyari’y talinghaga
hamak aking yaring dila
na agsaysay ng himala.
“Isang gabing kalaliman
na ako ay nahihimlay,
ginising ng panagimpang
bulong ito ay tinuran.
“Ito,” anya, “ay lakbayi’t
pagsikapan kong hanapin,
magdusa mang sapin-sapin
may ligayang tatamuhin.
“Narito raw yaong talang
lunas sa aking dalita,
talang ito ay ikaw nga,
O, Leonora kong mutya.
“Pagkat lihim itong balon
sinong taong sakdal dunong
ang dito’y makakatulong
kundi Diyos ang may ampon?
“Sa Diyos na ngang talga
ang sa iyo’y pagkakita
kaya,mabunying Prinsesa
lunasan mo yaring dusa.”
“Don Jua’y di ko nais
habagin ka sa paghibik
kung sa iyo ma’y nagalit
subok lamang ng pag-ibig.
“Sinusubukan ko nga lamang
kung ang puso mo’y marangal
ugali ng alinlanga’t
alaalang pagtaksilan.
“Pagkat marami sa puso
talu-sira sa pangako
sa pagsinta’y mapagbiro’t
matuwaing sumiphayo.
“Pipitasin ang bulaklak
sa tangkay na nag-iingat,
mahal habang hindi pa kupas
pag nalanta ay sa layak!”
“Leonora kong minamahal,
O, buhay ng akong buhay,
sa puso ko’t katauha’y
wala ka ng kalantahan.
“Bulaklak ka ng pag-ibig,
pabango sa aking dibdib,
tuwing ako’y mahahapis
lunas na ang itong titig.
“Sa pagtulog at paggising
ikaw ang aking salamin,
mata ko ma’y mangulimlim
liwanag mo’y iilawin.
“Kaya, wariin na, giliw ko,
alapaap sa puso mo,
sa tibay ng iyong ‘oo’
ikaw ay aki’t ako’y iyo”.
Pag-uusap na matamis
ng magkasi ay napatid
nang umugong ay yumanig
lupa’t palasyong matarik.
Dumating yaong Serpyenteng
kay Leonora’y may kandili,
kakila-kilabot ang laki,
umuungol ng mabuti.
Sa sindak ni Leonora
napasigaw kapagdaka:
“Don Juang kasi ko’t sinta
paano ang buhay nita?”
Ang Prinsipe’y di umimik
pinagbuti yaong tindin,
ang Serpyente’y sinisilip
sa gagawing di-matwid.