DISCLAIMER: THIS HAS WORK OF FICTION. ANG LAHAT NG ITO AY PAWANG GAWA-GAWA LAMANG. SA PANGALAN, SA LUGAR, SA PANGYAYARI, SA TAUHAN AT IBP.
*************
WHAT IS TOURETTES?
Tourette Syndrome (TS) is a condition of the nervous system. TS causes people to have “tics”. Tics are sudden twitches, movements, or sounds that people do repeatedly. People who have tics cannot stop their body from doing these things. For example, a person might keep blinking over and over.
WHAT IS HEAD TICS?
Simple motor tics may include movements such as eye-blinking, nose-twitching, head-jerking, or shoulder-shrugging. Complex motor tics consist of a series of movements performed in the same order. For instance a person might reach out and touch something repeatedly or kick out with one leg and then the other.
WHAT IS CAREGIVER?
A person who gives care to people who need help taking care of themselves. Examples include children, the elderly, or patients who have chronic illnesses or are disabled. Caregivers may be health professionals, family members, friends, social workers, or members of the clergy.
***********
CHAPTER ONE
"Fvck it! Pag prito lang ng itlog hindi ko pa magawa!" I smash the pan as my tics hit me again. F*cking tourettes! Labing-walong taon na akong nagdurusa pa hayop na sakit na 'to!
"Sir ged! Gusto niyo na po bang kumain? Ako na lang po diyan" Hinawakan ni manang ang braso ni ged pero inalis din niya iyon saka siya tinignan ng masama.
"Leave my house! Hindi ka nakakatulong!" Isa pa siya, hindi siya nakakatulong sa kalagayan ko. Palibhasa matanda na at mayroon pang pamilyang inuuwian. Kung bakit ba kasi nila ako binigyan ng caretaker na halos mas mauna pang mamatay kesa sa akin.
Ged rolled my eyes out of frustration.
"Clean that mess!" He yelled again to the old woman. "I don't wanna see your fvcking face after you clean that. You're fired!"
The old woman almost cried because of what he said, ged didn't blame himself because instead of helping it, his situation seemed to get worse because of her.
"What do you want me to do, mom? Make her stay here? For what? Hindi siya nakakatulong. Kung bakit ba kasi binigyan bigyan niyo ako ng caregiver na mukhang mas maaga pang mamayapa kesa sa'kin. Siya yata may kailangan ng caregiver eh!"
"Language Gideon! I am still your mother, you don't have the right for you to raise your voice on me! Stop being a rascal and respect manang." Her mother yelled on the phone.
"I can't swallow her! Give me a new younger caregiver or else you won't enter this house anymore." Head tics hit him again after hitting the end call. He almost threw away his phone because of his syndrome.
He often gets head tics everytime he feels annoyed or uncomfortable or stressed. He can't control himself, he always wanted to go to sleep to calm himself down. Marami nang mga psychologist ang tumingin sa kaniya pero ni isa sa kanila ay hindi napagaling si ged, mula pagkabata niya hanggang sa lumaki na lang siya ay andoon pa rin ang tourettes niya.
Pitong taong gulang noon si ged noong magsimula siyang makaramdam ng iba't-ibang klase ng head tics. Isang araw sa eskwelahan habang nakikinig sa klase si ged ay bigla na lang pumitik ng kusa ang ulo niya pataas at dahil doon ay nagulat siya at nagtaka pero hinayaan niya lang ito ngunit makalipas lang ng ilang minuto ay umulit na naman ito ng tatlong beses na sunod-sunod at napaiyak siya dahil sa lakas ng impact nito. Naagaw ng buong klase ang atensyon kay ged kung kaya't inasikaso siya ng kanyang guro at dinala sa clinic ngunit hindi nila kayang kontrolin si ged kaya't tinawagan na lamang nila ang mama nito at sinabing magpahinga muna.
Ang hindi nila alam ay iyon na pala ang simula ng kalbaryo sa buhay ni ged. Mula noon at mas madalas na siyang makaranas ng head tics at kung minsan ay nananakit na siya, madalas nagpapakita hanggang 35 tics sa katawan ni ged at kumakalma lang kapag inaalo siya ng nanay niya o di kaya naman ay patutulugin siya.
Nalaman na lang nila na may Tourettes Syndrome si ged noong pinatignan niya ito sa isang especialista at noon din sinabi na kinakailangan niyang ipaubaya muna sa mental hospital ang kanyang anak ngunit tumanggi ang mama ni ged sa kadahilanang hindi naman baliw ang kanyang anak.
Naging matiyaga ang ina ni ged sa kaniya sa loob ng isang taon, hindi na nagpatuloy sa pag-aaral si ged dahil napag-alaman nitong hindi siya nakakapag pokus sa klase at tinutukso siya kaya napag desisyunan nilang mag-ina na manatili na lamang si ged sa kanilang tahanan.
Tourette's Syndrome is hereditary that what happened to ged. He got this Syndrome from his dad, his dad had tourette's and it is also the reason for his death. He committed suicide because he could no longer cope with the greed that this disease provided.
Ged's Condition is mild only. He often keeps blinking, sniffing, shrugging and grimacing out of control. He also often get Head tics when he's stressed or upset.
Tics are thought to be inherited neurological disorders that affect the body's motor system. They also can be caused by head injury or certain drugs, such as stimulants. People with tic disorders describe an urge building up inside them before the tic appears. This buildup feeling is called a premonition.
"Anak ko, konting tiis na lang. I found you a new doctor which may help you through under treatment therapy." Ged's mom caressed his back.
"Treatment again? Will you just hire me a new caregiver? The last time I went to the doctor did not become well, wala silang kayang gawin sa kondisyon ko! Doctors now are sucks!" He grips his hair tightly as he tries to calm himself down.
"Okay, okay. I'll find you a new caregiver, just wait for it. Maybe by next day meron na pero sa ngayon ako muna ang magbabantay sa'yo. Don't tire yourself anak, will you please let go of smoking? That's not good for your health, smoking isn't eligible for you." Her mother calmly said but her son seems not happy about it so she tries to open up a new topic that he will like.
"Uh. Do you want a male caregiver or female caregiver? Younger than you are or just in a mid age? Stay in or stay out?" Naghanap siya ng notebook at ballpen para ilista roon ang magiging sagot nito.
"Female. any age, just not old. Stay in if she can."
Ged would ever choose Female caregiver Because his first caregiver was male and he thought the caretaker was straight but not. Everytime ged is taking a shower His caregiver is always watching him. That kind of scenario was making him traumatized.
Her mother chuckles as she writes it down.
"Maganda ba or hindi?" Pang-aasar nito sa anak. She misses this kind of moment with her son.
Ged's brows furrowed as he leaned backwards. "Why are you even asking if I want a beautiful caretaker or not? That's not on the plan, mom." He rolled his eyes, and noticed that he's calm now.
Her mom is a silly person. "Nothing. You must fall in love with her if you want a beautiful caretaker."
"Why? Have you hired one already?"
"Not yet but soon. She's really good at taking care of her patients, she passed the TESDA and good at cooking. You want lutong bahay right?! Well, you will like her a lot." Pangrereto pa nito sa anak pero wala naman itong pakialam.
"Don't care mom, just hire me one and that's it." Ged asks her mother to leave now 'cause he wants to sleep.
"te va a gustar la luna, mi hijo." Bigkas ng ina nito. Kahit nakatagilid na siya sa kama ay bakas pa rin sa mukha nito ang pagkataka. ( You will like la luna, my son )
"¿Quién es la luna?" ( Who's la luna? )
"You will see."
***********
"Mamimiss ko rin kayo mga alaga ko, wag mag pasaway sa mama ha? Magkikita-kita ulit tayo." Pinunasan ni luna ang mga luhang kumawala sa mata nit. Ngayong araw kasi ang alis ng mga amo at alaga niya papuntang alaska at doon na sila mamamalagi.
"Dalawang taon din ang pag-aalaga ko sa kanila ate….napamahal na sa akin ang mga 'yon pero wala na talaga akong magagawa pa." Sabi niya sa ate nito.
"Paano na 'yan? Wala ka ng trabaho? Wala ka ng pasyente?" Stress na sabi ng ate nito habang pinapasok ang mga gamit ni luna sa loob ng bahay nila.
Napa-isip din si luna saka bumungtong-hininga. "Hindi ko pa alam. Kapag may mag offer meron pero kung wala mag-aaply naman ako." Kahit sa kaloob-looban ni luna ay nalulungkot siya pero kinakailangan niyang magtrabaho para sa pamilya niya.
"Aba, dapat lang! Hindi ka naman pwedeng tumambay nalang dito at may anak din ako. Paano ang mga gastusin dito sa bahay? Buti sana kung tatlo lang tayong lumalamon eh andiyan pa sina lola at tita." Pumasok ito sa silid upang silipin ang natutulog na anak, sumunod naman sa kaniya si luna.
"Alam ko naman 'yun ate, hindi ko naman kayo pababayaan dahil alam kong ako lang din yung maaasahan dito." Gusto niyang paringgan yung ate niya dahil sa maaga itong nabuntis at di nakapag tapos sa pag-aaral ngunit naisip din niya na hindi rin magandang pagsalitaan niya ng hindi maganda ang kapatid.
Hinarap siya nito,"kung bakit ba kasi pag-aalaga ng may kapansanan ang napili mong trabaho, maliit ang kinikita roon. Para saan pa ang pagtatapos mo ng kolehiyo kung mababa naman ang pinasukan mong trabaho. Hindi ka mag doctor o di kaya nurse kung talagang gusto mong mag-alaga ng pasyente! Caregiver pa talaga!"
Medyo sumama ang pakiramdam ni luna dahil sa mga binitawang salita ng ate nito ngunit nanatili pa rin siyang kalmado. "Ate….marangal po ang trabaho ko at wala po akong nakikitang mali roon, saka anong maliit ang kinikita ate? Eh, sa pagtatrabaho ko bilang caregiver ay naipundar ko itong bahay natin at nakabili ng lupa sa batangas. Nakapag Patayo rin ako ng small business sa BGC."
"At saka kung magdo-doktor po ako, malaki nanaman ang gagastusin natin sa pag-aaral dahil pagkatapos sa college meron pang 4 years medical training, board exam at marami pang iba." Dagdag nito.
"Wala akong sinasabing hindi marangal ang trabaho mo…ang sinasabi ko lang maghanap ka na agad ng kliyente at kung pwede! Yung mayaman sana para naman umasenso 'tong buhay natin!"
"Lorna, apo ko. kung iyan ang gustong trabaho ni luna 'wag na sanang manghimasok pa. Huwag mo namang pwersahin sa trabaho ang kapatid mo dahil tao lang din 'yan, napapagod." Nandito na rin ang lola nila sa kwarto at sinesermunan na si ate Lorna.
"Kung hindi pupwersahin, anong kakainin natin?! Eh, kulang pa nga yung kinikita niya para sa pang isang buwan natin dito! Oh, yung pang maintenance mo pa, nay! Jusko naman!" Napakamot sa ulo si lorna.
Magsasalita na sana si luna upang umawat ngunit nakarinig siya ng yabag sa labas at nakita ang tiyahin nito na pumasok na rin.
"Puro ka reklamo! E, bakit hindi ikaw ang magtrabaho? Kung titignan nga e ikaw pa ang palamunin dito tapos kung umasta ka parang ang laki ng naitulong mo sa pamilyang 'to. Huwag kang mag marunong Lorna lalo na at walang ama iyang anak mo! Walang nag susustenso sa inyong mag-ina! Sino gumagastos sa gatas at diaper ng anak mo? Hindi ba si luna? Puro ka reklamo, magtrabaho ka rin!"
Sinaway siya ng kanyang ina na si lola clarita. "Ewan ko ba diyan sa apo mo 'nay! Jusko, kausapin mo nga 'yan." Namumula na sa galit ni ading nang lumabas ito sa kwarto.
"Mag-usap kayong magkapatid, hindi magandang nag-aaway kayo lalo't dadalawa lang kayong magkapatid at babae pa. Hindi maganda sa paningin na nagtatalo kayong dalawa. Ayusin ninyo ito." Lumabas na rin ng kwarto si lola clarita.
Si Lorna naman ay binuhat ang anak dahil nagising ito nang dahil sa sigawan kanina. May luhang tumulo mula sa mga mata nito habang hinehele niya ang bata.
"Edi ako na ang walang silbi, ako na ang may kasalanan, ako na ang walang trabaho. Bakit madali ba ang maging isang single parent?" Bulong nito upang iparinig sa kapatid.
Sa isip ni luna, bakit hindi na lang siya magpasalamat sa lahat ng naitulong sa kanya ni Luna. Bakit parang nanunumbat pa siya?
Lumaki sa mahirap na pamilya si Luna. Ang kanyang papa, mama at lola ang unang nakatira sa bahay kung saan si Luna nakatira ngayon. Namatay ang mga magulang nito dahil sa aksidente noong twelve years old pa lang si luna at fifth teen naman si lorna. Mula noon ay sina lola clarita at ading na ang naging katuwang nila sa buhay lalo na at wala na silang mga magulang na nagtatrabaho para sa kanila.
Si ading at lola clarita ang nagpapa-aral sa dalawa. Nasa high school palang noon si luna habang nasa unang taon sa kolehiyo naman si Lorna nang mabuntis ito ng dati niyang kasintahan. At dahil doon ay kailangan niyang huminto sa pag-aaral at magpahinga na lang sa bahay dahil nga sa buntis ito.
Nakapag-trabaho naman ito noong una sa call center pero natigil din dahil sakitin ang anak at laging hinahanap ang nanay kaya magmula noon hindi na siya nakapag trabaho muli at si Luna na ang sumasagot sa mga gastusin nito at wala na ring trabaho ang lola dahil tumatanda na. Tanging sina Luna at ading na lang ang nagtatrabaho para sa kanila.
Mabuti nga kahit may asawa't anak na si ading ay buong puso pa rin siyang tumutulong kila Luna. Kapatid ni ading ang tatay nina Luna at Lorna.
**********
"Ano bang bago sa inyong magkapatid? Lagi naman kayong magka-away." Natatawang sabi ni Sarah ang kaibigan ni Luna na kinuha niya ring tauhan para maging cashier dito sa ministop.
Ministop ang naisip niyang maliit na negosyo na itinayo niya malapit sa gasolinahan at Mercury drug store, malapit din ito sa eskwelahan na nasa likod lang nito. Ang tingin nga dito ni Luna ay swerte dahil lagi itong pinupuntahan ng mga tao.
"Alam mo te….mali kasi yung ate mo, hindi na dapat siya nagrereklamo dahil wala naman siyang ambag sa inyo." Nasa cashier si Sarah at ginagawa ang trabaho niya habang nag ikot-ikot naman si Luna para tingnan kung alin na yung ubos na at hindi pa para makapag order na ulit siya ng panibagong paninda.
"Alam mo te, dapat magdagdag tayo rito ng tao. Dalawa lang kami ni Rochelle, natataranta rin kami kapag maraming customer!" Sabi ni Sarah saka binunot ang resibo at binigay sa customer. "Last na siya! Hayyy." Lumabas siya sa pwesto niya saka umupo sa tabi ni Luna na nasa maliit na sofa.
"Reklamador ka rin 'no?" Tumawa si Luna. "Pero, hayaan mo kapag kaya na ng bulsa ko magdadag-dag pa tayo ng dalawa pang empleyado." Hirap din kasi si Luna magpa sweldo sa dalawa.
Napatigil sila sa pagtatawanan nang tumunog ang bell sa pintuan nito hudyat na may pumasok. "Kailangan niyo ng katulong dito? Libre kami!"
Si Faye at si Simon. Mga kaibigan din nila noong nasa kolehiyo pa sila. Mag kasintahan sina Faye at Simon at pareho ring nagtatrabaho sa construction. Si Faye bilang architect habang engineer naman si Simon. Paminsan-minsan ay nagtatrabaho sila ng libre dito sa negosyo ni Luna, hindi na sila nagpapa sweldo sa kaniya. Nahihiya man si Luna ngunit sobra-sobra ang pasasalamat niya sa dalawa.
Sila rin kasi ang natatakbuhan ni Luna kapag kapos siya sa pera.
"Ano ka ba! Wala 'yon 'no! Tayo-tayo lang magkakampi rito. Basta kung may kailangan ka sabihin mo lang, tutulungan naman kita." Sabi ni Faye kay Luna dahil panay nanaman ang drama nito.
"Salamat talaga ha…sana hindi ako nakakaabala sa inyo."
*********
Ged woke up with the smell of his favorite dish Sinigang. The smell of its acid revived Ged's blood.
"What's for dinner?" He tried not to act excited like an innocent kid. "Oh? You cooked Sinigang." He stated, He keeps on sniffing its smell while his mother is turned away and acts like nothing when it's Facing him.
"Oh? No more 'wow! My favorite Sinigang!'" Her mom teased him but he only rolled his eyes and scoops some rice with non-expression."Nagtatampo na ako sa'yo ha, hindi mo na nagugustuhan ang luto ko."
"I didn't say anything." He quickly said then eat.
"Magdasal nga muna. Ikaw na bata ka!" She slightly hit ged's arm before forcing him to close his eyes while she was leading for prayer.
"Could you please stop doing that? I'm not a kid anymore, mom." He's annoyed. Her mom was teasing him when he was closing his eyes. He looks like a baby! His long lashes show whenever he closes his eyes.
Her mother left immediately after she washed the dishes. Ged was left alone, he can't sleep now because he just woke up a while ago. The swimming pool area immediately caught his attention, he hurried there And took off his pants and plunged into the water in boxer shorts, not caring even if the water was a bit cold.
Ged can handle coldness.
He took and blew a deep breath when he got up, feeling refreshed. He swam back and forth until he got tired and reached the corner for some rest. He pushes his hair backwards 'cause it's bothering him.
Such things calm his personality, he feels the water cleanses him. He looked up at the sky. He smiled because of the beauty of the sky, dark and many stars shining.He tried to count them with his brain and eyes but he also stopped and dropped his shoulder.
"I can't count them." He whispered. That is because there are many, so many of them are confusing and difficult to understand. Those stars are like ged's life, there have been many struggles and many more problems to come that in so many quantities are innumerable and incomprehensible.
He already rinsed but he still couldn't sleep so he went to his room and went straight to the small closet to open another pack of cigarettes but some moments hit his head. Her mom's words blocked his mind to open cigarettes so he grabbed the vape instead.
Well. Vape is working with powder, it will be better than cigarettes.
After he smokes, he forces himself to sleep so that he will be attacked by tics again if he does not sleep. Thankfully, after a couple minutes he fell asleep.
*********
"Meron ako kakilala kaso matanda na yun sis baka mahirapan ka lang, saka medyo bipolar at nanakit sis, kaloka!" Stress na bungad sa kaniya ni Sarah nang makapasok ito sa loob ng Ministop. Dito muna siya magtatrabaho ngayon hangga't wala pa syang nahahanap na kliyente o pasyente.
Hindi naman talaga pabor si luna sa mga kliyente na matatanda na, Mas okay sa kaniya yung mga bata o kahit nasa teen age.
"Hahanapan pa rin kita sis, huwag kang mag-alala sagot kita." Natawa naman si luna sa kanya at napailing-iling na lang.
Nag half-day lang siya roon at kailangan niya ring umuwi dahil walang makakasama ang lola niya, wala naman kasi si ading tuwing umaga.
"Lalayas ka? May pupuntahan ka? Sinong magpapalamon sa inyo, ha!" Kunot ang noo ni luna nang makapasok siya sa loob ng bahay. Mas lalo siyang nagtaka nang makitang galit na galit ang tiya ading niya at nagbabalot ng damit ang ate lorna niya.
"Ano na naman 'to? Tiya? Ate?" Binuhat niya ang batang umiiyak na si aya. Dalawang taong gulang na ito.
"Akin na ang anak ko!" Lumapit sa kanya si lorna at kinuha ang bata saka bumalik sa sofa.
"Aalis na raw sila dito. Hala sige! Hayaan mo at nang magtanda ka!" Hirit ni ading.
"Ate, bakit ba kayo aalis? Hindi naman ganoon ka-miserable ang buhay natin ah? Pupuntahan mo yung tatay ni aya? May ipapalamon ba sa inyo 'yon?" Kalmadong Sabi ni luna pero tinignan lang siya ng masama ni lorna.
"Uuwi kaming batangas! At huwag kang mag-alala babayaran ko lahat ng ginastos mo para sa amin ni aya para wala na kayong masabi!" Tinignan nito si ading. Sa isip ni ading ay hindi na siya nito nirespeto, ibang-iba ang ugali niya kay luna.
"Sandali nga muna…..nasaan ba si lola? Bakit hindi alam ni lola 'to?" Pagkasabi non ay kaagad siyang pumunta sa silid nito at nagtaka dahil nakaupo ito sa upuan habang nakahawak sa kaniyang dibdib.
"Lola? Lola!" Nataranta si luna nang bigla na lang himatayin si lola clarita. Kaagad niya namang tinawag sina lorna at ading para humingi ng tulong at maidala ito sa ospital.
Inatake na naman ba si lola sa puso?
"Jusko po…. kailangan ko na talaga ng pera." Bulong ni Luna.