ahlak

Ahlak 'i davranışlar

günlük hayatta olabilecek 4 tip davranış ortaya çıkar.
1.si iyi davranış.
2.si kötü davranış.
3.sü kötü davranışın kötü davranış olduğunun bilincinde olunmadan yapılan davranış.
4.sü iyi davranışın iyi davranış olduğunun bilincinde olunmadan yapılan davranış.

3. ve 4. tip davranışa bakılacak olursa ...

bir kişi bir hareket yaptıktan sonra yaptığı hareketin niceliği konusunda bir geri bildirim almamışsa , eleştirilmemişse, bilgi edinmemişse o hareketini normal karşılar .normal bir davranış içindeymişçesine hareket eder.

ahlaki konularla ilgili teoriksel ve ya pratiksel bilgisi olmayan insan , davranışlarındaki ahlaki boyutu hiç düşünmeyecek yada sorgulamayacaktır. yada kendisini eleştirip sorgulayanları da anlamlandıramayacaktır.

ahlaki açıdan yoksun bir ortamda büyüyüp gelişen bir insan,davranışlarının ve düşüncelerinin ahlaki boyutuyla hiç ilgilenmediğinden, bu ilgi ortamı hiç doğmadığından, yaptığı davranış veya düşüncelerinin ahlaki olup olmadığının bilincine sahip değildir. ne yapıyorsa , yaptığı hareket normaldir.

bir hırsız, hırsızlık yaparken yaptığı hırsızlık davranışını normal karşılar. çünkü ahlaki olarak hırsızlığın iyi kötü ayrımını yapmayanların ortamında yetişmiştir. hırsızlar sokağında yetişen bir insan, hırsızlığı normal görür. hırsızlar sokağında yetişmiş bir insanı gören, ahlaki bir insan ise, hırsızlık yapan insanı ahlaksız olarak etiketler. hırsızlık yada ahlaksızlık davranışların yada düşüncelerin,bir ölçüt ile ölçülüp değerlendirilmesini yapmamış bir insana ahlaksız demek ne kadar geçerlidir?

ahlak insanın şahsına özgü müdür ? yoksa insanın davranış ve düşüncelerine mi ?

ahlak, biraz doğuştan biraz da sonradan öğrenilen bir davranış biçimidir.davranışın ahlaklı olup olmadığı konusu , davranışın, davranıştan sonrasının eleştirisidir. yani, bir kişi bir hareket yapar. o hareketi iyilik yada kötülük için yapıpı yapmadığını sorgulamadığı davranışlar içinde de bulunabilir.

iyilik yapmak adına yada kötülük yapmak adına yapılan davranışlar da olabilir. iyilik yapma adına yapılan davranışları yapan kişinin davranışlarına ahlaklı davranış; kötülük yapma adına yapılan davranışları yapan kişinin davranışlarına ahlaksız davranış diye eleştiri yada etiket vurulur. fakat iyilik yada kötülük amacı olmadan ,davranışa başlamadan önce iyilik yapayım kötülük yapayım diye düşüncesi olmadan davranışı yapan anlar da olur.

hırsızların ortamında yetişmiş bir kişinin hırsızlık davranışları ona normal gelir. hırsızlık yaparken doğal bir davranış içinde oldum sayar. hırsız, hırsızlık yaparken , kötü bir davranış içine girmek için hırsızlık yapayım diye davranışta bulunmaz.

iyi davranış kötü davranış, iyi düşünce kötü düşüncenin amaçsızca , planlanmadan yapılan anları olan 3. ve 4.tip davranış türleri alışkanlık olarak kazanılmış davranışlardır .
alışkanlık olan davranış veya düşüncelerde bilinç , amaç olmaz. ne oluyorsa , ne yapılıyorsa, ne düşünülüyorsa ; sırf olduğu için oluyordur .

ben öyle demek istememiştim, ben durumun böyle olacağını düşünmemiştim, ben yaptığımın kötü olduğunu düşünmemiştim, ben söylediğimin buralara varacağını düşünememiştim gibi cevaplar veren kişinin davranış yada düşünceleri kendiliğinden, ezbere, bilinçsizce , alışkanlık olarak ortaya çıkar.

bir kişi davranışından sonra veya öncesinde, davranışının nelere mal olacağını yada nelere mal olduğu üzerine kafa yormuyorsa , bu kişide iyi kötü , ahlak ahlaksızlık gibi kavramların içi boştur.

ahlaki bir bilgisizlikten dolayı oluşmuş bir boşluğu eleştirmek , yada bu boşluğu içinde tutan "insan kabını" eleştirmek havanda su sövmeye benzer.

kişi, iyilik yaptığının yada kötülük yaptığının bilincindeyse ;sonucun iyi yada kötü olacağı ihtimallerini düşünmüşse bu kişinin ahlaki olarak eleşitirilmesi doğaldır .

kişi, iyilik yada kötülük yaptığının bilincinde değil, davranışların iyiye yada kötüye mal olacağı ihtimallerini düşünmüyorsa , bu kişinin ahlaki olarak eleştirilmesi yada yargılanması ; ahlaklı yada ahlaksız olarak etiketlenmesi mantıksızdır.

bir domuz çamurda yatıyor diye pis değildir .
bir yılan zehir saçıyor diye tehlikeli değildir
bir kaplumbağa yavaş gidiyor diye tembel değildir.

yani bunlar doğaldır. Sonradan ahlak bilgisi olmayan kişinin ahlaklı olmayışı doğaldır. ahlak bilgisi almadan ahlaklı işler yapan kişinin davranış ve düşünceleri de doğaldır.

doğal olmayan, bilinçli şekilde iyilik yada kötülük yapmaktır.

iyiliğin de bilinçli şekilde yapılması doğal değildir çünkü çıkar taşır .

doğal olan iyilik , içten gelir. doğal olan iyilik düşünmeden çıkar. doğal olan iyilik kendiliğinden çıkar.

içtenlik, kendiliğindenlik,düşünmeden sezgisel olarak yapılan davranışlar doğaldır.

ahlaki bilgiden yoksun birinin ahlaksız yapması doğaldır.

ahlaki bilgiden yoksun birinin , ahlaki bilgisinin olmadığını görmemek de doğaldır.

iyiliğin ne olduğunu kötülüğün ne olduğunu, iyi hlakın kötü ahlakın ne olduğunu bile bile , bu trazlarda davranmak doğal değildir.

şu insana iyilik yapayım da...diye düşünerek iyilik yapmak doğal değildir.

şu insana kötülük yapayım da ...diye düşünerek kötülük yapmak da doğal değildir.

bile bile iyilik yada kötülük yapmak normal değil anormaldir. doğal değildir , yapmacıktır , sahtedir.

davranışın türünü ve davranışın sonucunu düşünüp ona göre sonuçlandırmak , doğal değildir.

doğal olan iyilik veya kötülük içten gelir.bu doğuştan gelen ahlak türüdür.
doğal olmayan iyilik veya kötülük dışardan gelir. dış çevreden öğrenilen bir ahlak türüdür.