Câu 93: Nêu các biến chứng mạn tính ở bệnh nhân ĐTĐ
1. Biến chứng mạch máu nhỏ (Biến chứng vi mạch)
- Đây là biến chứng đặc biệt hơn cho bệnh lý đái tháo đường. Tổn thương cơ bản là sự dày lên của màng đáy mao quản, gây ra bởi sự lắng đọng hoặc gia tăng các chất glyco-protein, Bao gồm:
a- Bệnh thận do đái tháo đường: Trải qua 5 giai đoạn:
- Giai đoạn 1: Albumin niệu bình thường, HA bình thường, mức lọc, cầu thận tăng
- Giai đoạn 2: tổn thương màng đáy mao quản cầu thận, lắng đọng hình nốt, tổn thương xơ hoá hyalin cầu thận của Kimmelsiel- wilson
- Giai đoạn 3: Microalbumim niệu đương tính. Protein niệu (-). Giai đoạn này được gọi là bệnh lý thận ban đầu và có thể thoái lưu được
- Giai đoạn 4: Bệnh lý Thận lâm sàng:
+ Protein niệu dương tính từ ít đến nhiều, có thể có hội chứng thận hư
+ Tăng huyết áp
+ Mức lọc cầu thận giảm
+ Giai đoạn này dự báo suy thận tiến triển
- Giai đoạn 5: suy thận mạn, mức lọc cầu thận giảm, cần lọc máu chu kỳ
b. Bệnh lý võng mạc do đái tháo đường
- Thường tiến triển âm thầm không có triệu chứng trong thời gian dài. Thị lực giảm sút từ từ do thiếu màu cực bộ và phù nề võng mạc gây bệnh lý võng mạc do đái tháo đường, là 1 yếu tố gây mù loà cho bệnh nhân đái tháo đường.
- Ngoài ra đái tháo đường còn tạo điều kiện thuận lợi cho sự xuất hiện đục tinh thể tăng nhãn áp (bệnh thiên đầu thống); viêm thị thần kinh; tổn thương cơ vận nhãn gây song thị
c. Bệnh lý thần kinh do đái tháo đường
- Thường gặp nhất là viêm đa thần kinh; viêm 1 dây thần kinh (đau thần kinh toạ, đau đùi dị cảm...); rối loạn hệ thần kinh thực vật gây rối loạn cảm giác nuốt, trào ngược thực quản, rối loạn vận động bàng quang; tụt huyết áp tư thế, thiếu máu cơ tim thầm lặng...
2. Biến chứng mạch máu lớn:
- Biến chứng này không đặc hiệu cho đái tháo đường nhưng thường xảy ra hơn và nặng hơn, sớm hơn ở người đái tháo đường so với người bình thường
- Bao gồm:
+ Tai biến mạch máu não (hay gặp là nhồi máu não)
+ Thiếu máu cục bộ cơ tim (không triệu chứng) và nhồi máu cơ tim
+ Tắc nghẽn động mạch chi dưới, gây cơn đau cách hồi
+ Bệnh lý cơ tim
3. Biến chứng nhiễm trùng
- Ngoài da: Mụn nhọt, ngứa
- Hoại thư do đái tháo đường; thường gặp ở chi dưới gây ra do tắc mạch từ từ, nhiễm trùng cơ hội gây hoại tử, cần phải cắt cụt
- Cơ: viêm đa cơ, hậu bối (hiện ít gặp)
- Viêm lợi: gây rụng răng
- Phổi: áp xe phổi, lao phổi (triệu chứng khá kín đáo)
- Bàn chân đái tháo đường: Là phối hợp tổn thương thần kinh- mạch máu ngoại vi và nhiễm trùng, gây ra những cục chai, đám loét nhiễm trùng kéo dài khá đặc hiệu
