Osmanlı devleti Karesi oğulları beyliğini topraklarına katınca donanmaya sahip oldu. Osmanlı donanmasının ilk üssü Marmara denizinde Edincik'ti. Donanma Rumeli'ye asker ve göçmen taşınmasında önemli rol oynadı. İlk Osmanlı tersanesini Gelibolu da Yıldırım Bayezid inşa ettirdi. İlk deniz savaşı Venediklilerle yaşandı (1416). Osmanlı donanmasını büyük bir güç haline getiren Fatih oldu. Fatih İstanbul'u fethetmek için 400 parçalık bir donanma oluşturdu. Gemilerin Kasım Paşa sırtlarından Haliç'e indirilmesi, İstanbul'un fethinde önemli rol oynadı. Fatih zamanında Osmanlı donanması Ege adaları ve Kırım'ın fethini gerçekleştirdi. Dünyanın en büyük deniz gücü olan Venedik yenilgiye uğratıldı. İtalya da Otranto fethedildi. Osmanlı denizciliğinin yükselmesinde Anadolu beyliklerinin Osmanlılara katılması önemli rol oynadı. Kanuni zamanında Osmanlı donanması dünyanın bütün devletlerinin donanmalarından daha güçlü hale geldi.
Osmanlı donanma komutanına "Kaptan-ı Derya" denirdi. Deniz askerlerine "Levent" adı verilirdi. Osmanlı donanmasında bulunan gemilere ; Baştarda, Kalyon, Kadırga, Mavna, Atmaca, Serçe gibi adlar verilirdi. Osmanlı gemileri hem kürekli hem de yelkenli özellikteydi. Bir donanmada 47 gemi bulunurdu.
Osmanlı devletinin iki türlü donanması vardı. Bunlar Deniz donanması ve Nehir donanması idi. Osmanlı devletinin Nehir donanmasına İnce donanma denirdi. Nil, Fırat ve Tuna ırmaklarında büyük nehir donanması bulunurdu. Orta Avrupa'ya yapılan seferlerde ordunun ihtiyacı olan malzemeler Tuna nehri donanması ile taşınırdı. İran seferlerinde Fırat donanması taşıma yapardı. Doğu Afrika seferlerinde Nil donanması önemli hizmetler yapardı. Osmanlı devletinin Deniz donanmalarının önemli üsleri ; Süveyş, Basra, Kuzey Afrika, Gelibolu, Haliç, Kırım, Hazar, bölgelerindeki Liman ve tersanelerdi. Osmanlı devletinin en büyük tersanesi Haliç de bulunuyordu. 16.yy da Haliç tersanesinde 40. bin kişi çalışıyordu.
Donanmada görev yapan askerler hazineden maaş almazlardı. Geçimlerini ganimet ve kendilerine tahsis edilen toprak geliri ile sağlarlardı. Donanma personeli yaz aylarında sefere çıkar sonbahar da evlerine dönerlerdi. Kışın donanmada Nöbetçi personel görev yapardı.
Klasik dönemde yetişen ünlü Osmanlı denizcileri ;Kemal Reis, Salman reis, Burak reis, Barbaros Hayrettin paşa, Turgut Reis, Piri Reis, Piyale paşa, Seydi Ali Reis v.s dir.
16.yy ın sonlarından itibaren Osmanlı merkez donanması zayıflamaya başlamıştır. Ancak "Garb Ocakları" (Cezayir, Tunus ve Trablusgarb) donanması gücünü korumuştur. Cezayir beylerbeyine bağlı bu donanma Atlas okyanusundan Amerika'ya kadar seferler yapmıştır. 1795 tarihinde ABD bu donanmanın baskısı sonucu, Cezayir'e yıllık vergi vermeyi öngören anlaşmayı imzalamıştır.
ŞİMDİ OKUDUĞUN
Osmanlı İmparatorluğunun Askeri Birimleri
Historical FictionBu Yazımda Osmanlı İmparatorluğu' nun Askeri birimleri ve askeri değişikliklerini ayrıntılı bir şekilde bulabilirsiniz...Yazıma oy verirseniz emeğimin karşılığını vermiş olursunuz.
