DEKADA
Sugilanon ni Januar E. Yap
ULI dayon. Ayaw paghapit-hapit.
Mao kadto ang pahimangno ni Papa, niadtong naa pa ko sa sentral. Kadtong mga tuiga nga ang Sambag Uno wa pa kalugdi sa buling, ug ang panahon aslom pas tamarindo nilang Atsan. Si Onyot Bakang dili kahisakpan (mao nga gianggaan og Sandy Eskapo Jr.) Naliwat si Onyot sa iyang amahan, si Sandy, mat-an, bakang sab, ug matud sa mga silingan, Public Enemy Number 1. Apan ang iyang asawa ngas nang Myla, may lang sag naa siya. Inigkalipat, himaya siyang giambitan.
Tungod kay mao kadtong mga tuiga nga kada ligas paka: mapaltikan, maindyan, maayspikan, madakdakan, makulatahan, malubagag liog. Si Tsila nga aktibos Sagrado giunay ra pud sa iyang ig-agaw ngas
Lagum, usa kuno ka Esparo. Si Noy Lario gidakdakan sa kahon sa booster ni Tags, iyang rocker nga apo. Si Noy Panoy nga patulon gibinuangag tukmod ni Suysoy sa imburnal, ug wa na sukad hikit-i. Si Suysoy gibinuangan sag dunggab ni Torax, kinamagwangan ni Panoy, nga karon wa na sab hikit-i.
Sa pamulitika sa barangay, duha ang mag-atbang kada eleksyon: si Dodo Buot ug si Ely Impas. Matud pas kampo nilang Dodo, silay "mag-Buot." Apan matud pas mga bata ni Ely, "kung mag-Buot-buot sila, Impas sila." Si Dodo taga-Areola, ug si Ely nahatipon sa mga skwater luyos grandstand sa Abellana. Usa kuno ka pinanser. Iyang bata-bata si Bakang, usa sa iyang mga bodyguard.
Mabuntag, masaksihan na lang, may nagbad-ay sa may eskina, gitapok-an, morag ilagang nalumos sa kanal. Moapil sab kog tapok. Maminaw, moantog sab. Mao kadto ang Sambag Uno sa unang dekada sa akong kinabuhi. Dekada kadtos paghapit-hapit, sa pagkasangit. Dekada sa pagkahanaw. Dekada sa pagpanaw.
"ULI DAYON. Ayaw paghapit-hapit," ug dayong suksok ni Papa sa tally sheet sa garter sa akong shorts. Magbantay kay lagi, kusog ang dakop ron. Sebin terti na. Adunay React nga nagstambay sa eskina, namasin, managhap. Kinahanglang hugot ang garter para way diskwido. Tingali nyag naay modaog, makatapal nya.
"Uli gyud dayon..." Apan imyun na ko. Karong gabhiuna tiwason namo ni Suwang ug Balbaks ang among napakyas nga pagpamoso didtos luyo sa White Dorm, sa di pa moabot ilang Dondon coordinator.
Mosira ang ting-remit alas dyis pa. Si Ada, alas otso tig-ulian gikan sa Southwestern. Kinahanglang minus dyis pa lang makaplastar na mi sa may sambag luyos dorm, bantang sa bintana. Lisod masakpan kay ang mga
baliko nga sanga niini, tinukuran nag balay sa dawindi. Mao tingali, matud pa ni Suwang, nga ang ilang mga silingan didtos bukid sa Dalaguete nagtuo nga adunay agta ang mga sambag.
"Boyaks, shalan ba nimong dugaya!" ang reklamo ni Suwang.
Advertisements
REPORT THIS AD
"Erpats man gud, dugayg kompyut."
"Tana," ang aghat ni Balbaks.
Si Balbaks kinamagwangan ni Bakang, dyis anyos. Fernando unta, pero gibunyagan ni Noy Predo og
Balbaks tungods lami nga balbakwa ni Nang Myla. Si Noy Predo sab, tungod kay upat man ka Predo sa among
silingan, gianggaan sab ni Balbaks ug "Predo Bukad." Dili lang tungod sa iyang karsones, tungod sab sa iyang ilong.
"Nahiabot na man tingali," sulti Ni Suwang, iyang tono morag mokanta.
"Usapa, wa pa lagi," tubag ko.
"Kayata baya," sulting Balbaks, ug misugod og dagan. "Dali!"
Giping-ot ni Suwang ang pikas lungag sa iyang ilong ug misikma padu'ong sa kilid nilang Castilyo,
silingan namong doktor nga abogado, ug miapas og dagan. Milabay mi sa barbekyuhan ni Hector, ug ubay- ubay ang nagtapok aron mopalit. Didtos Bella, Angging. Awing, Wena, mga lodger sa Navales Compound. "Mga nawong sa animal, morag dagway!" hunghong ni Balbaks, inubanag katawang pinabundak.
Nabantayan mi ni Hector sa dihang natungod na mi sa plorisin sa poste.
"Asa na sad kaha ning mga spidermana, ay!" sulti niya.
"Usapa na, Tor," balos ko.
"Pagbantay mo anang mga bat-ana," sulti niya sa mga babayng mamalitay, ug mipadayon, "mora nag
mga kaka, mangatkat og bintana, mga higal!"
"Saba diha, Tor. Pisot pa na, day!" bugal-bugal ni Balbaks.
"Tiktikon! Ambit sab ni Suwang.
Dayong dagan sa duha og kusog. Nauwahi ko kay sa pagsugod kog apas, nabantayan nako si Ada sa may
kilid, mopalit sab tingalig barbekyu. Nagpanakla kos kalipay. Gikan pa siya sa iskwilahan, nag-puti pa. "Wang, Baks, wa pa kaabot si Ada. Naa pas ilang Hector!"
"May nuon, sige na," tubag ni Balbaks.
"Alang kaswerte baya," sumpay pud ni Suwang, mipahiyum ang nagtangkag niyang dunggan. Mihunong pagdagan si Balbaks tungod sa WinBan store, ug misinyas kanamo pagpahilom. Ang
isigkakilid nga balay sa maong tindahan, nagginubatay sa ilang booster, and usa Beatles ug ang usa Bee Gees. Kung magpatunga ka, nindot paminawon. Dili sama ni Lola Aping ganiha, nag-wild kay ang postiso niya natagak sa kanal.
Gipatabok mi ni Balbaks samtang siya mipaingon sa tindahan. Sayo nanira si Noy Bantoc. Nagkatiguwang na man gud. Milingi-lingi si Balbaks sa palibot og kalit niyang gilaksi sa may bungbong ang
karton sa sigarilyo nga gisuwatag: NO CRIDIT ALOUD. Aduna siyay gikuot sa iyang bulsa og gigamit pagsuwat sa bungbong. Uling diay kadto, ug ang iyang gipatik: BANTOK KIBOL. Mipakpak siya namo ug
misyagit: "Dagan!" Ang among talidhay lapas sa Sambag Dos. NAKATUNOB og mina si Balbaks, ug pwerteng lagota.
"Kayata!" matud niya.
"A, nakatunob na ka, mokayat pa ka," ang akong pinasupo nga tubag, og dayong katawa sa hingatawang
Swangerds. Misugod siya og katkat sa sambag, agi sa tinuyoang mga hakhak.
"Bantay, masangit ang suwang!" bugal-bugal ni Balbaks, ug dayon nakong katawa, akong shorts halos na
mahushos ug ang akong tiyan mikupos sa kasakit, ang kwerdas milutaw.
"Shalan," tubag ni Suwang ug mipadayon,"ulahi ang nakapislat sa tubol!"
"Sige na," ang aghat ni balbaks kanako, samtang gi-insert ko ang akong kamisin sa akong shorts. "O, way labot ang makahubo!" sulti ni Balbaks, og dayon na sang katawa ni Suwang.
"Uy, dong, sam mi gims! Sulti ko, samtang nagsunod si Suwang. "Say sam mi gims, ba?" pangutana ni Balbaks.
