Allahü teâlânın bütün dünyâdaki insanlar arasında, her bakımdan, en üstün, en güzel, en şerefli olarak yarattığı ve bütün insanlara peygamber olarak seçip gönderdiği, son ve en üstün peygamber. Her şey O'nun hürmetine yaratıldı. O, Allahü teâlânın resûlü, son peygamberidir, Allahü teâlâ bütün peygamberlerine ismi ile hitap ettiği hâlde, O'na Habîbim (sevgilim) diyerek hitap etmiştir.
Allahü teâlâ bir hadîs-i kudsîde: "Sen olmasaydın, hiçbir şeyi yaratmazdım!" buyurdu. Bütün mahlûkatı O'nun şerefine yaratmıştır. Allahü teâlâ kullarına râzı olduğu yolu göstermek için çeşitli kavimlere zaman zaman peygamberler göndermiştir. Muhammed aleyhisselâmı ise son Peygamber olarak bütün insanlara ve cinlere gönderdi. Bunun için Peygamberimiz (sallâllâhü aleyhi ve sellem) "Hatem-ül-enbiyâdır."
Her peygamber, kendi zamanında, kendi mekânında, kendi kavminin hepsinden her bakımdan üstündür. Muhammed "aleyhisselâm" ise, her zamanda, her memlekette, yani dünyâ yaratıldığı günden, kıyâmet kopuncaya kadar, gelmiş ve gelecek bütün varlıkların her bakımdan en üstünü, en faziletlisidir. Hiçbir kimse hiç bir bakımdan O'nun üstünde değildir.
Allahü teâlâ her şeyden önce Muhammed "aleyhisselâm"ın nûrunu yarattı. Eshâb-ı kirâmdan Abdullah bin Câbir (radıyallahu anh) (Yâ Resûlallah, Allahın her şeyden evvel yarattığı şey nedir, bana söyler misin?) deyince Peygamberimiz (sallâllâhü aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: "Her şeyden evvel senin peygamberinin yani benim nûrumu kendi nûrundan yarattı. O zaman ne Levh, ne kalem, ne Cennet, ne Cehennem, ne melek, ne sema (gökler) ne arz (yeryüzü), ne güneş, ne ay, ne insan, ne de cin vardı," Âdem "aleyhisselâm" yaratılınca Arş-ı A'lâda nûr ile yazılmış, "Ahmed" ismini gördü. "Yâ Rabbi bu nûr nedir?" diye sorunca Allahü teâlâ "Bu, senin zürriyetinden bir peygamberin nûrudur ki onun ismi göklerde (Ahmed) ve yerlerde (Muhammed) dir. Eğer O, olmasaydı, seni yaratmazdım." buyurdu.
Âdem (aleyhisselâm) yaratılınca alnına Muhammed aleyhisselâmın nûru kondu ve o nûr, onun alnında parlamaya başladı. Âdem (aleyhisselâm) dan itibaren babadan oğula intikâl ederek asıl sahibi Muhammed aleyhisselâma ulaştı.
Muhammed aleyhisselâm hicretten 53 sene evvel Rebi'ül-evvel ayının onikinci Pazartesi gecesi, sabaha karşı, Mekke'de doğdu. Tarihçiler, bugünün milâdî sene ile 571 senesinin Nisan ayının yirmisine rastladığını söylüyor. Doğmadan birkaç ay önce babası, altı yaşında iken de annesi vefât etti. Bu sebepten Peygamber efendimize Dürr-i Yetim (Yetimlerin incisi) lâkabı da verilmiştir. Sekiz yaşına kadar dedesi Abdulmuttalib'in yanında kaldı. Sekiz yaşında iken dedesi de vefât edince, amcası Ebû Tâlib'in yanında kaldı. Yirmibeş yaşında iken Hadîce-tül-Kübrâ ile evlendi. Bu hanımından doğan ilk oğlunun adı Kâsım idi. Bundan dolayı Peygamberimize Ebû'l Kâsım (Kâsım'ın babası) da denildi. Araplarda böyle künye ile anılmak âdetti.
Kırk yaşında iken, bütün insanlara ve cinne peygamber olduğu Allahü teâlâ tarafından bildirildi. Üç sene sonra herkesi imâna çağırmaya başladı. Elli iki yaşında iken Mi'râc vuku buldu. Milâdın 622 yılında 53 yaşında olduğu hâlde, Mekke'den Medine'ye hicret etti. Yirmiyedi kerre muharebe yaptı. 11 (m. 632) senesinde Rebi'ül-evvel ayının onikinci Pazartesi günü öğleden evvel 63 yaşında iken vefât etti.