CO SO VAN HOA VIET NAM
Tìm hiểu phẩm chất tinh thần của người Việt cổ là tìm hiểu năng lực sang tạo văn hóa - một khía cạnh quan trọng để khẩn định con người Việt
Giáo sư Hà Văn Tấn là người đầu tiên có những công trình nghiên cứu về bản sắc văn hóa của người Việt cổ thời Dông sơn; gần đây nhờ những khám phá mới về văn hóa tiền Đông sơn, các Nhà khoa học có thể lùi xa hơn nữa về mặt lịch sử - chẳng hạn, PGS.TS Diệp Đình Hoa đã nói đến "Cá nhân của giai đoạn Đồng Đậu trong nền văn minh Đông sơn" là một ví dụ.
Đồng Đậu ở vào khoản nữa sau thiên kỷ thứ II trước công nguyên, thuộc trung kỳ thời đại đồng thau. Đây là thời kỳ người Việt cổ đầu khai thác đồng bằng Bắc bộ; có sự hóa hợp nhiều nhóm dân cư (đồng bằng- miền núi- miền biển) chung sức khắc phục khó khăn của thiên nhiên ( sình lầy, thú dữ, lũ lụt, hạn hán...) để có chân dứng trên một vùng đất mới, chuyễn sang canh tác ruộng nước, hình thành văn hóa sớm làng...
Lớp dân cư Việt cổ thời Đồng Đậu đã bắt đầu định hình cá tính văn hóa, để lại những dấu ấn khá đặc sắc, cơ sở ban đầu của phẩm chất con người Việ Nam, văn hóa Việ Nam, cụ thể là:
Cá tính mở và đa chiều - Kết quả của hòa nhập giữa cư dân Đồng Đậu với đân cư Hạ Long, Hoa Lộc (biển) - văn hóa Mai Pha, Hà Giang (núi) khi cùng tiến váo khai thác đồng bằng bắc bộ.
Cá tính tự tổ chức- Tự tổ chức cuộc sống ở địa bàn sinh thái mới, điều kiện canh tác mới, hình thành văn hóa- xã hội mới (trồng lúa nước - văn hóa sớm làng).
Cá tính thống nhất đại đoàn kết đa dân tộc- kết quả của quá trình hòa nhập của nhiều nền văn hóa khảo cổ, dần qui tựu về một mối, hình thánh nhóm dân tộc của cả nhóm Việt cổ- người Lạc Việt (huyền thọa Âu Cơ - Lạc Long Quân là sự thăng hoa trong ký ức của cộng đồng về sụ hòa nhập qui tụ này)
Dùng nghề nông để dựng nước.
Từ miền núi tràn xuống đồng bằng, con người Đồng Đậu đã chọn nghề nông- nông nghiệp lúa nước làm nền tảng kết hợp với chăn nuôi và những nghề cá để tổ chức đời sống và phát triển xã hội, từng bước manh nha những yếu tố của Nhà nước sơ khai ( Đồng Đậu nằm ở một trong 15 bộ của thời kỳ Hùng Vương, thuộc bộ gốc Văn Lang, có vai trò trung tâm kinh đô xưa.
Đến đây, đã có thể hình dung ra con người Việt Nam cổ xưa về nguồn gốc, về phẩm chất tinh thần với những minh chứng lịch sử xác thực. Đó để là cơ sở khoa học để kết luận rằng: con người Việt Nam là chủ thể chân chính của nền văn hóa Việt Nam từ cội nguồn dựng nước cho tới nay. Tuy lịch sử dân tộc xải ra bao nhiêu biến cố nhân cách con người đã có nhiều biến đổi qua thời gian, song tinh hoa của nó vẫn đuocj lưu truyền, phát triển và hiện diện trong đời sống tinh thầncuar con người Việt Nam thế hệ chúng ta.
