Văn tế thập loại chúng sinh
Nguyễn Du
Tiết tháng bảy mưa dầm sùi sụt,
Toát hơi may lạnh buốt xương khô.
Não người thay buổi chiều thu,
Ngàn lau nhuốm bạc lá ngô rụng vàng.
Đường bạch dương bóng chiều man mác,
Dịp đường lê lác đác mưa sa,
Lòng nào lòng chẳng thiết tha,
Cõi dương còn thế nữa là cõi âm.
Trong trường dạ tối tăm trời đất,
Có khôn thiêng phảng phất u minh.
Thương thay thập loại chúng sinh,
Hồn đơn phách chiếc lênh đênh quê người,
Hương lửa đã không nơi nương tựa,
Hồn mồ côi lần lữa bấy niên...
Còn chi ai khá ai hèn,
Còn chi mà nói ai hèn ai ngu !
Tiết đầu thu lập đàn giải thoát,
Nước tĩnh đàn sái hạt dương chi,
Muôn nhờ đức Phật từ bi,
Giải oan cứu khổ độ về Tây phương.
Cũng có kẻ tính đường kiêu hãnh,
Chí những lăm cất gánh non sông,
Nói chi những buổi tranh hùng,
Tưởng khi thất thế vận cùng mà đau !
Bỗng phút đâu mưa sa ngói lở,
Khôn đem mình làm đứa thất phu,
Giàu sang càng nặng oán thù,
Máu tươi lai láng, xương khô rụng rời,
Đoàn vô tự lạc loài nheo nhóc,
Quỷ không đầu đứng khóc đêm mưa,
Cho hay thành bại là cơ,
Mà cô hồn biết bao giờ cho tan.
Cũng có kẻ màn lan trướng huệ,
Những cậy mình cung quế Hằng Nga,
Một phen thay đổi sơn hà,
Mảnh thân chiếc lá biết là về đâu ?
Trên lầu cao dưới dòng nườc chảy,
Phận đã đành trâm gãy bình rơi,
Khi sao đông đúc vui cười,
Mà khi nhắm mắt không người nhặt xương.
Đau đớn nhẽ không hương không khói,
Hồn ngẩn ngơ dòng suối rừng sim.
Thương thay chân yếu tay mềm,
Càng năm càng héo, một đêm một dài.
Kìa những kẻ mũ cao áo rộng,
Ngọn bút son thác sống ở tay,
Kinh luân găm một túi đầy,
Đã đêm Quản Cát, lại ngày Y Chu.
Thịnh mãn lắm, oán thù càng lắm,
