CÂU 6. Trình bày đặc trưng cơ bản và chức năng của nhà nước XHCN? Vận dụng vào quán triệt quan điểm Đại hội XI của Đảng ta về xây dựng nền văn hóa Việt Nam ?
*Đặc trưng cua rnhnà nước XHCN:
Theo điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin, bất kỳ nhà nước nào cũng có các đặc trưng cơ bản, NN XHCN (cũng giống như các nhà nước khác) cũng có 3 đặc trưng cơ bản sau:
-Quản lý dân cư trên một vùng lãnh thổ nhất định.
-Có một hệ th ống cơ quan quyền lực chuyên nghiệp mang tính cưỡng chế đối với mọi thành viên trong xh
-Hình thành hệ thống thuế khóa để nuôi bộ máy nhà nước
Tuy nhiên nhà nước XHCN còn có những đặc trưng khác với các hình thức nhà nước đã có trong lịch sử:
-Nhà nước XHCN là công cụ cơ bản để thực hiện quyền lực của nhân dân lao động, đặt dưới sự lãnh đạo của ĐCS.
-Nhà nước XHCN có đặc trưng về nguyên tắc khác hẳn với nhà nước tư sản. Cũng là một chuyên chính giai cấp nhưng vì lợi ích của tất cả những người lao động, là công cụ thực hiện sự chấn áp đối với kẻ thù và những phần tử phá hoại sự nghiệp cách mạng, bảo vệ thành quả của tất cả những người lao động.
-Trong khi nhấn mạnh sự cần thiết của bạo lực trấn áp hì đặc trưng cơ bản của nhà nước XHCN là tổ chức, xây dựng toàn diện xã hội mới- xh XHCN và CNCS.
-Nhà nước XHCN nằm trong nền dân chủ XHCN cà theo Lênin con dường vận động phát triển của nó là: ngày càng hoàn thiện các hình thức đại diện nhân dân, mở rộng dân chủ nhằm lôi cuốn đông đảo quần chúng nhân dân tham gia quản lý nhà nước, quản lý xã hội.
-Nhà nước XHCN là một kiểu nhà nước đặc biệt “nhà nước không còn nguyên nghĩa ” là “ nửa nhà nước”
-Sau khi những cơ sở kinh tế XH cho sự tồn tại của nhà nước mất đi thì nhà nước c ùng không còn, nhà nước “tự tiêu vong” . Đây cũng là một đặc trưng nổi bật cuiả nhà n ước vô sản.
Nhà nước XHCN mang b ản chất GCCN, tính nhân dân rộng rãi và tính dân tộc sâu sắc.
*Nhiệm vụ của nhà nước XHCN, có hai chức năng cơ bản:
-Chức năng tổ chức,quản lý xây dựng xã hội mới-XHCN. Đây là chức năng cơ bản quyết định sự thắng lợi của xhcn, đòng thời xuất phát từ mục tiêu, yêu cầu của CM XHCN. Vấn đề có ý nghĩa quyết định là GCCN, nhân dân lao động phải sang tạo ra một kiểu tổ chức xh mới. Trong khi đó, quan hệ sản xuất dựa trên chế đọ công hữu, phù hợp với trình độ xh hóa ngày càng cao của lực lượng sản xuất, tạo ra nền sx hang háo cóa năng suất lao động cao hơn nền sx TBCN. Đồng thời tạo ra đời sống tinh thần xh tốt đẹp,lành mạnh và mối quan hệ văn minh, tiến bộ. Thông qua thực hiện chức năng tổ chức,xây dựng mới có thể thể hiện được những mục tiêu cao cả đó. Thực hiện chức năng này thể hiện ở việc quản lý tất cả các lĩnh vực của đsxh=pháp luật,= chính sách, pháp chế xhcn và thông qua hđ của hệ thống cơ quan quyền lực nhà nước từ TW đến điạ phương. Chức năng tổ chức, xây dựng được C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I.Lênin coi là có tính sáng tạo của Nhà nước xã hội chủ nghĩa nhằm cải biến trật tự chủ nghĩa tư bản và hình thành trật tự chủ nghĩa xã hội và đây là chức năng căn bản nhất trong hai chức năng của Nhà nước xã hội chủ nghĩa.
-Chức năng bạo lực trấn áp: sd bạo lực cách mạng để cưỡng chế đối với cá thế lực trong và ngoài nước, bảo vệ thành quả Cách mạng và sự nghiệp xd XHCN. Gai cấp TS và các thế lực thù địch sau khi bị cách mạng lật đổ, không bao giờ chịu thất bại mà tìm mọi cách chống phá. Với mọi sự mơ hồ lơ là mất cảnh giác đều dẫn đến hậu quả khôn lường, tổn thất nghiêm trọng vào sự tồn vinh của chế độ XHCN. Thực h iện cách mạng (xhcn) ở VN và các nước xhcn đã chứng minh điều đó.
Tóm lại, hai chức năng này cơ bản có mqh chặt chẽ, thống nhất với nhau trong quá trình xây dựng và bảo vệ chế độ xhcn.
*Căn cứ vào tình hình cụ thể của đất nước và những đặc trưng của cnxh theo quan điểm của chủ nghĩa mac- lênin, trong “ cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội”, đảng ta đã xác định những đặc trưng của cnxh ở việt nam mà chúng ta sẽ xây dựng là:
- do nhân dân lao đông làm chủ
- có một nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và chế độ công hữu về các tư liệu sản xuất chủ yếu
- có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
- con người được giải phóng khỏi áp bức bóc lột, bất công, làm theo năng lực hưởng theo lao động, có cuộc sống ấm no, tự do hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện cá nhân
- các dân tộc trong nước bình đẳng, đoàn kết và giúp đỡ lẫn nhau cung tiến bộ
- có quan hệ hưu nghị và hợp tác với nhân dân tât cả các nước trên thế giới
những đặc trưng trên đều mang tính dự báo, với sự phát triển về kinh tế và xã hội của đất nước, thời đại, những đặc trưng sẽ được tiếp tục bổ sung phát triển trong tiến trình phát triển của cm xhcn việt nam
