Chương III
PHÁT TRIỂN CƠ SỞ HẠ TẦNG
DỊCH VỤ XÃ HỘI VÀ MÔI TRƯỜNG NÔNG THÔN
I. PHÁT TRIỂN CƠ SỞ HẠ TẦNG NÔNG THÔN
1. Vai trò của phát triển cơ sở hạ tầng
Cơ sở hạ tầng là hệ thống các công trình làm nền tảng cung cấp những yếu tố cần
thiết cho phát triển sản xuất và nâng cao chất lượng cuộc sống. Cơ sở hạ tầng bao gồm
cung cấp nước, tưới tiêu và phòng chống bão lụt, cung cấp năng lượng, giao thông,
thông tin liên lạc... Kinh tế - xã hội nông thôn không thể phát triển nếu các yếu tố cơ sở
hạ tầng không được đáp ứng.
Sản xuất và đời sống phát triển đòi hỏi cơ sở hạ tầng phải được đầu tư ngày càng
hoàn thiện và đồng bộ. Cơ sở hạ tầng được đầu tư đi trước một bước với tầm nhìn mang
tính chiến lược để phục vụ lâu dài, phù hợp và có hiệu quả. Một trong 18 kinh nghiệm
được rút ra trong phát triển nhanh và có hiệu quả nền kinh tế - xã hội từ các nước được
coi là “Bốn con rồng châu Á” đó là ưu tiên đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng trong đó giao
thông đi trước một bước.
Cơ sở hạ tầng bao gồm một tổng thể các công trình mang tính hệ thống, đồng bộ,
phục vụ lâu dài, có tính thẩm mỹ, tính tiên phong định hướng, vốn đầu tư lớn. Do đó
Nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc quy hoạch phát triển hệ thống cơ sở hạ
tầng, thu hút vốn đầu tư, xây dựng chính sách giá cả và luật lệ trong quản lý và sử dụng
cơ sở hạ tầng. Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng rất lớn và thường bao gồm bốn
nguồn chính: Ngân sách Nhà nước; viện trợ hoặc vốn vay nước ngoài; vốn doanh
nghiệp Nhà nước; vốn đầu tư tư nhân. Ðối với các địa phương, vốn xây dựng cơ sở hạ
tầng còn có thể huy động từ sự đóng góp tài chính và sức lao động của dân.
Ðịa bàn nông thôn trải rộng và phân bố trên phạm vi toàn quốc, các làng xã phân
bố rải rác dẫn tới việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn thường tốn kém và khó
khăn, nếu không có cách nhìn đúng nông thôn sẽ ít có cơ hội nhận được sự đầu tư và
như vậy càng làm cho khu vực nông thôn tụt hậu so với thành thị.
Quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn nhằm tạo cơ sở thực hiện công
nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn; từng bước thay đổi cơ cấu kinh tế
nông thôn, xoá đói giảm nghèo và giảm dần khoảng cách giữa nông thôn và thành thị là
