Ekminezi, geçmiş yaşamı tekrar yaşamak demektir. Kişi hangi yaşa getirilirse o yaşın ruh halini canlandırmakta ve yaşamaktadır. " Ekminezi " tabirini Prof. Dr. Pitre ortaya koymuştur. Hipnotizma ile uyuttuğu süjesinin 10-20 sene önceki hayatını en ince ayrıntısına kadar tekrar yaşamaya başladığını görünce hayret etmiş ve bunu incelemeye koyulmuştur.
Ekminezi hadisesi hatırlamadan farklıdır. Hatırlamada geçmişten bahsederken, o hadiselerin geçmişte olduğunu biliriz ve bizim hakiki hayatımızı şimdi yaşadığımız olaylar teşkil eder. Halbuki, ekminezide şimdiki zaman henüz gelecekte bulunan bir zamandır ve hipnoz halindeki şahış için mevcut değildir.
Ekminezi iki yolla uygulanır. İlki hipnotik ve manyetik uyku, ikincisi psikolojik ayrışımdır. Hipnotik ve manyetik uyku yolu ile yapılan ekminezi uygulamaları daha çok rağbet görmekle beraber, herkesçe bilinemeyen ve oldukça incelik ve maharet isteyen psikolojik ayrışım yoluyla yapılanlar daha verimli ve kolay olmaktadır. Psikolojik ayrışım, bir insanın etrafından alakasını keserek kendi ruhsal bilgilerinin içine dalması ve bu durumda dışarıdan gelecek ruhi etkileri kolaylıkla alabilmesi halidir.Psikolojik ayrışım yoluyla ruhlarla konuşulduğu gibi, süjenin veya medyumun kendi ruhundaki hatıralarla da irtibata geçilebilir. Psikolojik ayrışımda, hipnozun aksine süje'nin şuuru kaybolmamıştır.
Ekmineziyi ilk deneyenler C. De Rochas, Dr. Pitre ve Dr. Azzam' dır. Ekminezi ismini doktor Pitre icat etmiş olmakla birlikte, bu psikolojik olay Pitre'den önce " hafızanın gerilere gitmesi " diye isimlendirilmişti. Fakat her iki kelimeye veya deyime verilen anlam, Neo-spiritüalist görüş noktasından eksiktir. Zira bu olayın bildiğimiz anlamdaki bellekle alakası yoktur. Kişi, bedene bağlı olan ruhun geçmişteki olaylarını seans sırasında tekrar ve aynen "yaşar".