Kiêu Hãnh và Định Kiến - Full - Jane Austen

Chương 18

  Elizabeth không bao giờ hồ nghi anh Wickham sẽ vắng mặt trong buổi dạ vũ, cho đến khi cô bước vào phòng khách ở Netherfield và tìm kiếm anh vô vọng trong đám đàn ông mặc áo choàng đỏ. Cô đã tin chắc anh sẽ có mặt, nên đã không kiểm tra hồi ức của mình xem có sự kiện gì có thể báo động cho cô. Cô đã ăn mặc cẩn thận hơn lệ thường, và chuẩn bị với nỗi háo hức nhất nhằm chiếm ngự tất cả những gì chưa được chinh phục trong tim anh, nghĩ rằng đấy chỉ là những gì có thể đạt được trong một buổi tối. Nhưng thoắt chốc, cô có suy nghĩ kinh khiếp rằng anh đã cố tình bị gạt ra khỏi danh sách khách mời của anh Bingley để làm anh Darcy hài lòng. Mặc dù việc này không hẳn đúng, anh bạn Denny báo tin về sự vắng mặt của anh ta khi Lydia tiếp chuyện với anh. Denny cho biết Wickham phải đi lo công việc trong thành phố ngày trước và chưa trở về. Anh tiếp, với một nụ cười hàm ý:

- Tôi không tưởng tượng có công việc nào khiến anh ấy phải đi lúc này, nếu anh không muốn tránh mặt ai đấy ở đây.

Mặc dù Lydia không để ý, nhưng Elizabeth nghe được. Tuy tin này làm cô an tâm rằng Darcy không mấy liên can đến việc Wickham vắng mặt như cô đã đoán lúc đầu, mọi ác cảm của cô đối với Darcy vẫn thêm gay gắt do thất vọng, đến nỗi sau đấy cô không thể trả lời với phép lịch sự tối thiểu những câu hỏi lễ độ của anh. Cô nghĩ sự quan tâm, chịu đựng, nhẫn nại với Darcy sẽ làm tổn thương Wickham. Cô nhất quyết không nói năng gì nữa với Darcy, quay đi với ít bực bội mà cô không thể trấn áp hẳn ngay cả khi trò chuyện với anh Bingley, mà còn bị khiêu khích thêm vì tính thiên vị mù quáng của anh này.

Nhưng cá tính của Elizabeth không giữ bực bội được lâu. Mặc dù mọi ước vọng của cô về buổi tối đã tiên tan, tinh thần cô dần dần thoải mái trở lại. Sau khi kể lể mọi nỗi niềm với Charlotte Lucas mà cô đã không gặp trong một tuần, chẳng bao lâu cô tự nguyện chuyển sang các tính khí kỳ quặc của người anh họ, kể về anh cho cô bạn nghe. Tuy nhiên, hai bản khiêu vũ đầu tiên mang về nỗi buồn thảm; đấy là hai bản hành xác. Anh Collins, vụng về và khổ sở, xin lỗi thay vì chăm chút đến cô, thường sai nhịp bước mà tự mình không biết, mang đến cho cô mọi tủi thẹn và khốn khổ của một bạn nhảy khó chịu. Cô sướng thỏa khi được rời khỏi anh.

Cô nhảy bản kế tiếp với một sĩ quan, cảm thấy vui được nghe nói về Wickham, và biết rằng mọi người yêu mến anh. Xong bản nhạc, cô trở về với Charlotte Lucas. Khi đang trò chuyện, thình lình anh Darcy bắt chuyện với cô. Anh làm cô ngạc nhiên khi anh mời cô khiêu vũ. Không nghĩ ngợi gì, cô chấp thuận. Anh quay bước đi ngay lập tức; cô bị bỏ lại cáu kỉnh vì mình đã không còn sáng suốt. Charlotte tìm cách an ủi cô.

- Chị nghĩ em sẽ thấy anh ấy rất dễ mến.

- Khổ thật! Đấy sẽ là điều vô phúc nhất cho mọi người! Nhìn thấy dễ mến người mà mình có chủ tâm ghét! Chị đừng chúc em điều độc địa nhhư thế.

Tuy nhiên, khi nhạc khiêu vũ bắt đầu và Darcy trở lại để nhận bàn tay cô, Charlotte không đặng đừng thầm thì vào tai cô rằng đừng khờ dại mơ tưởng đến Wickham để trở nên khó thương trong mắt của một người có địa vị cao hơn gấp mười lần. Elizabeth không trà lời, nhận khiêu vũ với anh, cảm thấy ngạc nhiên về phẩm cách của mình đã thay đổi để cho phép cô đối diện với anh Darcy, và đọc trong mắt những cặp khiêu vũ khác vẻ ngạc nhiên không kém khi trông thấy hai người. Trong hồi lâu hai người không nói lên lời nào; cô bắt đầu tưởng tượng rằng sự im lặng của họ sẽ kéo dài suốt hai bản khiêu vũ. Lúc đầu, cô không có ý định phải vỡ bầu im lặng, cho đến lúc cô chợt nghĩ rằng sự trừng phạt nặng nề nhất giành cho anh ta là bắt anh phải mở miệng, nên cô nói vài nhận xét vẩn vơ về buổi dạ vũ. Anh trả lời, rồi lại im lặng. Một lúc sau, cô mở miệng lần thứ hai.

- Anh Darcy, đến lượt anh phải nói điều gì đấy. Tôi đã nói về buổi dạ vũ, giờ anh phải nói ít nhận xét về kích thước gian phòng, hay con số cặp khiêu vũ.

Anh mỉm cười, cả quyết với cô rằng anh sẽ nói bất cứ việc gì cô muốn anh nói.

- Tốt lắm. Câu trả lời như thế là tạm đủ. Có lẽ dần dà tôi có thể nhận xét rằng dạ vũ trong gia đình thì vui thú hơn dạ vũ nơi công cộng. Nhưng bây giờ chúng ta có thể im lặng.

- Cô có hay nói chuyện không, khi cô đang khiêu vũ?

- Đôi lúc. Người ta phải chuyện trò chút ít, anh biết đấy. Quả là trông kỳ quặc nếu cứ giữ im lặng với nhau trong nửa giờ đồng hồ, tuy thế đối với vài người, cần phải sắp xếp đối thoại như thế nào đấy để họ có thể nhọc lòng nói càng tốt.

- Có phải cô đang thăm dò các cảm nghĩ của cô trong trường hợp này, hay là cô nghĩ rằng cô đang dò dẫm các cảm nghĩ của tôi?

Elizabeth trả lời tinh quái:

- Cả hai, vì tôi đã nhận ra có sự tương đồng trong việc xoay chuyển ý nghĩ của cả hai. Cả hai chúng ta đều có tính khí khó hòa đồng, lầm lì, không muốn mở miệng, ngoại trừ khi ta muốn nói cái gì đấy làm ngạc nhiên cả phòng, được lưu truyền cho đời sau với mọi vinh quang của một câu châm ngôn.

- Việc này không giống với bàn chất của cô chút nào, tôi tin chắc như vậy. Tôi không dám nói nó tương đồng với bản chất của tôi ra sao. Chắc chắn cô nghĩ đấy là một chân dung đích thật.

- Tôi không nên kết luận về bản chất của tôi.

Anh không trả lời. Hai người lại rơi vào im lặng cho đến gần cuối bản nhạc, khi anh hỏi cô rằng cô và các chị em có thường đi đến Meryton hay không. Cô nói có và, không thể cưỡng lại sự xúi giục, thêm:

- Khi anh gặp chúng tôi ngày nọ, chúng tôi vừa quen biết thêm một người.

Anh có phản ứng tức thì. Một nét ngạo mạn sâu sắc lan khắp vẻ mặt anh, nhưng anh không nói một lời. Elizabeth, dù tự trách mình quá yếu mềm, không thể tiếp tục. Cuối cùng Darcy nói, tự kiềm chế:

- Anh Wickham may mắn được trời phú cho cách xử sự vui vẻ để dễ kết bạn; liệu anh có khả năng như thế để duy trì tình bạn không thì tôi không chắc.

Elizabeth trả lời:

- Anh ấy đã vô phúc vì mất tình bạn với anh.

Cô nhấn mạnh thêm:

- Và theo cách mà anh ấy có thể bị khổ suốt đời.

Darcy không trả lời, dường như muốn thay đổi câu chuyện. Vào lúc ấy, ngài William Lucas xuất hiện gần họ, nhưng khi nhìn thấy Darcy ông cúi đầu chào với sự nhã nhặn của bậc trưởng thượng để khen anh về bước khiêu vũ và bạn nhảy của anh.

- Tôi rất lấy làm hài lòng, ông ạ. Người ta ít thấy nghệ thuật khiêu vũ như thế. Hiển nhiên là ông thuộc về giới thượng lưu. Tuy nhiên, cho phép tôi nói rằng cô bạn nhảy xinh đẹp của ông không làm ông xấu hổ, và tôi ước thường được có niềm vui thế này, đặc biệt khi có một sự kiện đáng mừng (ông nhìn qua Jane và Bingley) sẽ diễn ra. Thế là bao lời chúc mừng sẽ tuôn đến! Tôi xin ông Darcy đừng để tôi làm ông gián đoạn, ông ạ. Ông sẽ không cảm ơn tôi vì đã kéo ông ra khỏi cuộc chuyện trò có ma lực của cô nương trẻ này với đôi mắt sáng cũng có ý trách móc tôi.

Darcy nghe không rõ phần cuối của diễn từ này, nhưng lời bóng gió của ngài William dường như đập mạnh vào tâm trí anh. Đôi mắt anh với vẻ rất nghiêm trọng hướng về Bingley và Jane lúc ấy đang khiêu vũ với nhau. Nhưng anh bình tâm lại nhanh chóng, quay qua cô bạn nhảy của anh và nói:

- Ngài William gián đoạn khiến tôi quên mất chúng ta đang nói về việc gì.

- Tôi không nghĩ chúng ta đang nói chuyện gì cả. Ngài William không thể gián đoạn hai người nào trong phòng này khi họ không có gì để nói với nhau. Chúng ta đã thử hai hay ba đề tài mà không thành công, nên tôi không thể nghĩ ra kết tiếp chúng ta sẽ nói về chuyện gì.

Anh nói, mỉm cười:

- Cô nghĩ sao về sách vở?

- Sách vở? À! Không, tôi chắc chắn chúng ta không bao giờ đọc cùng loại sách, hoặc đọc với cùng cảm nghĩ.

- Tiếc rằng cô nghĩ như thế, nhưng nếu là như vậy, ít nhất ta không thiếu đề tài. Chúng ta có thể so sánh các quan điểm khác nhau.

- Không, tôi không thể nói về sách vở trong một phòng khiêu vũ; đầu óc tôi luôn chứa đầy những thứ khác.

Anh hỏi, với vẻ hồ nghi:

- Cái hiện tại luôn làm cô bận tâm trong những khung cảnh này, có phải không?

- Vâng, luôn luôn như thế.

Cô trả lời mà không biết mình đang nói gì, vì ý nghĩ của cô đã lan man khỏi chủ đề, nhưng ngay sau đấy xuất hiện thình lình:

- Anh Darcy, tôi còn nhớ ngày kia, một lần anh có nói rằng anh ít khi tha thứ, và khi anh đã phật ý thì không gì xoa dịu được. Tôi đoán anh rất cẩn trọng về việc phát sinh ra phật ý.

Anh nói rắn rỏi:

- Đúng vậy.

- Và anh không bao giờ cho phép mình bị mù quáng bởi định kiến chứ?

- Tôi hy vọng như thế.

- Những người không bao giờ thay đổi ý kiến phải có đuợc đức tính này, để đảm bảo óc xét đoán đúng mức ngay từ dầu.

- Xin cho phép tôi hỏi, cô muốn nhắm đến điều gì?

Cô nói, cố gắng nhẹ nhàng:

- Chỉ là sự minh họa về bản chất của anh thôi. Tôi đang cố nhận ra bản chất ấy là như thế nào.

- Và cô đã nhận ra thế nào?