ALAMAT NG ILANG-ILANG ***
Produced by Jeroen Hellingman, Tamiko I. Camacho, Jerome Espinosa Baladad and PG Distributed Proofreaders. Produced from page scans provided by University of Michigan.
[Transcriber's note: Tilde g in old Tagalog which is no longer used is marked as ~g.] [Paalala ng nagsalin: May kilay ang mga salitang "ng, mga," at iba pa upang ipakita ang dating estilo sa pag-sulat ng Tagalog na sa ngayon ay hindi na ginagamit.]
=ALAMAT=
N~G
=ILANG-ILANG=
KATHA NI
_Jos� N. Sevilla_ MANUNULAT SA "BUHAY PILIPINAS"
Unang pagkalimbag MAYNILA, S.P.--1908
LIMBAGAN NI E.C. ESTRELLA, BUSTILLOS BLG 9, (SAMPALOK) TELEFONO 1199
Ilang-Ilang
Nia�'y buw�n n~g Diciembre at ang malam�g na simoy ay um�anyaya sa tan�ng na sumangap n~g maligayang sandal�ng ini�alay n~g kaparan~gan, at bag� man dito sa ati'y di kaugalian ang magaksay� n~g panah�n sa paglilib�ng, ay ilan kong m~ga kaibigan ang nakipagyari sa akin na kami'y maglakb�y sa kagubatan n~g Mindoro, upang doo'y magparaan n~g maligayang panah�n sa pan~ga~ngaso.
Hindi naglipat araw at gu�nan�p namin ang pinagk�sundu�n at karakaraka'y ang aming m~ga �so'y naka-am�y n~g lung� marahil n~g usa kaya't unah�n kam�ng sumun�d sa tun~go n~g kanil�ng m~ga tahulan. Sa pagtugayg�y na iya�'y n�tiwal�g ak� sa aking m~ga kasama at sumandal�ng humimp�l sa lilim n~g is�ng mayabong na kahoy na di ko alumana kung an� ang kanyang pan~gal�n, bag� mang labis ak�ng n�papatak� na sa gayong ilang ay masamyo ko ang di maisays�y na ban~go na lubh�ng laganap sa kagubatan na pinaiibayuhan ang ban~go n~g sa tan�ng sampaga.
Nakara�n ang is�ng malak�ng bahagui n~g araw at ang pagkain�p ay sumagui sa akin, sa di pagk�rin~g�g n~g anom�ng hudy�t na am�ng pinagkasunduan, at di ko naman malaman kung sa�n sila napatun~go, Kung sukatin ko naman n~g malas ang napakalawak na gubat na nam�magitan sa akin at sa kabayanan, ay lubha ak�ng nalulul� sa di matap�s-tapos na m~ga dawag, na sumasatitig. Ang panglulum� ay naghari sa aking damdaming di san�y sa gay�ng m~ga ilang at nawal�n ako n~g kayang lumayo p�'t tuntunin ang landas, sa pan~gan~ganib na sa pagsas�palaran k�'y mak�salubong n~g mababan~gis na Tamaraw.[1]
Ano pa't ang pan~gan~gamb�'y lumaganap sa aking kalagayan at sa kadahilanang it�'y inihanda ko ang tagl�y na baril, upang ipagsangalang kung it�'y k�kailan~ganin, subli't lalong lumal� ang aking pan~gin~gilabot, nang mausis� kong wal� ang m~ga punglong taglay at nahulog sa aming pagtatakbuhan, n~g di ko man lama~g n�alumana. Gumiyaguis na n~ga sa akin ang lubh�ng malaking pan~gan~gamb� at n~g tumam� ang aking m~ga titig sa nan~gun~guliml�m na panan~glaw sa Sandaidig, ay napagsiya kong nan~gun~gubli nang nagmamadali sa likod n~g is�ng matarik na bundok sa kalunuran.
Ang pag-aalinlan~gan ay namalagui pang sumandali sa pagay�ng anyo na nakapan~gin~gilabot na bant� n~g pagkalun~gi at lubh�ng binabagabag ang di ko hirating kalooban sa gayong kasindak-sindak na kalagayan, nang sa di kawas�'y nakamalas ako n~g is�ng matand�, na nagbubuhat sa kalaliman n~g is�ng masukal na yun~gib na makubli't m�mat�an ko sa kasukalan n~g gubat.
Sa pag-�antay na it� sa inaasahang tagapagtangol marahil sa kapan~ganibang kong kinalalagyang, ay sumagu� naman sa aking ala-ala ang m~ga singaw lupang lagui kong narin~gig sa matatandang alamat na ibinadh� tuwi na, n~g nan~gamatay ko nang m~ga nuno. Baga mang ang pagkatakot ay labis na nagpapasakit, ay pinapaghari korin sa s�rili ang mayamang aral n~g CATOLICISMO, na pinagsikapan n~g aking m~ga magulang na siya kong palaguing panangnan sa an� mang kapan~ganyayang haharap at ang pakatiwal� kong it�'y siyang bumubuhay n~g aking loob.
