Câu 5: Hãy phân tích quan điểm duy vật biện chứng trong tiếp cận nghiên cứu khoa học.

Câu 5: Hãy phân tích quan điểm duy vật biện chứng trong tiếp cận nghiên cứu khoa học.

Trả lời:

Quan điểm duy vật biện chứng là cơ sở chung của mọi nhận thức khoa học. Phép biện chứng duy vật là sự thống nhất của phép duy vật và phép biện chứng trong nhìn nhận thế giới. Quan điểm duy vật khẳng định vật chất là cái có trước và quyết định ý thức, ý thức là sự phản ánh hiện thực khách quan vào bộ não của con người. Phép biện chứng trình bày 1 cách hệ thống tính biện chứng của thế giới bằng 2 nguyên lý cơ bản, 4 cặp phạm trù và 3 quy luật.

-Hai nguyên lý cơ bản của phép biện chứng:

+Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến của thế giới chỉ ra cho các nhà nghiên cứu tính vô hạn của thế giới và tính hữu hạn của các sự kiện, hiện tượng cụ thể và các mối quan hệ phức tạp của chúng. Nguyên lý này đòi hỏi sự quán triệt tính hệ thống và toàn diện trong nghiên cứu.

+ Nguyên lý về tính phát triển của thế giới chỉ ra rằng mọi SVHT đều chuyển động và biến đổi không ngừng và đều có xu hướng phát triển. Nghiên cứu khoa học đòi hỏi phải xem xét các sự kiện trong trạng thái vận động và biến đổi không ngừng của chúng.

-Các cặp phạm trù: Nội dung và hình thức; Cái chung và cái riêng; Tất nhiên và ngẫu nhiên; Nguyên nhân và kết quả là các cơ sở phương pháp luận cho việc nghiên cứu tính toàn diện, chính xác và sâu sắc về các hiện tượng của thế giới.

-Các quy luật: Đấu tranh và thống nhất giữa các mặt đối lập; Chuyển hoá từ những biến đổi về lượng thành những biến đổi về chất; Phủ định của phủ định chỉ đạo quá trình nghiên cứu theo quan điểm toàn diện, phát triển của lịch sử, để tìm ra nguồn gốc, động lực, con đường và xu hướng phát triển của thế giới.