MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT
I./ Nhà nước và pháp luật:
1. Nhà nước:
_ Khái niệm: là một tổ chức đặc biệt của quyền lực chính trị, một bộ máy chuyên làm nhiệm vụ cưỡng bức và thực hiện chức năng quản lý đặc biệt nhằm duy trì trật tự xã hội, thực hiện mục đích bảo vệ địa vị giai cấp thống trị trong xã hội.
_ Ra đời và tồn tại cùng xã hội có giai cấp
_ Bản chất của nhà nước là tính giai cấp và tính xã hội
_ Dấu hiệu nhận biết:
+Thiết lập quyền lực công cộng đặc biệt để duy trì địa vị giai cấp thống trị
+Phân chia dân cư theo lãnh thổ thành các đơn vị hành chính không phụ thuộc vào huyết thống, giới tính.
+Có chủ quyền quốc gia
+Là tổ chức duy nhất có quyền ban hành luật pháp
+Là tổ chức duy nhất quyết định và thực hiện các loại thuế
_ Chức năng: +Đối nội +Đối ngoại
2. Pháp luật:
_ Khái niệm: là hệ thống các quy tắc xử sự do nhà nước ban hành vào bảo đảm thực hiện, thể hiện ý chí của giai cấp thống trị trong xã hội, nhân tố điều chỉnh xã hội
_ Nguồn gốc: cùng ra đời với nhà nước và luôn luôn gắn liền với nhà nước
_ Bản chất: +Giai cấp +Xã hội
_ Đặc trưng:
+Tính quy phạm phổ biến +Tính bắt buộc
+Nhà nước đảm bảo thực hiện +Thể hiện dưới một hình thức nhất định
_ Chức năng: điều chỉnh, bảo vệ và giáo dục
_ Vai trò: +Là phương tiện quan trọng nhất để quản lý xã hội
+Pháp luật bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mỗi công dân
II./ Nhà nước CHXHCNVN:
1. Bản chất: là nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân và vì dân. Tất cả quyền lực của nhà nước đều thuộc về nhân dân, mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp nông dân, giai cấp công nhân và đội ngũ trí thức.
2. Đặc trưng:
_ Ra đời, tồn tại và phát triển trên cơ sở liên minh XH rộng lớn
_ Nhân dân là chủ thể tối cao quyền lực nhà nước
_ Tổ chức và hoạt động trên cơ sở pháp luật, chịu sự điều chỉnh của pháp luật
_ Tổ chức và hoạt động trên nguyên tắc bình đẳng trong mối quan hệ giữa nhà nước và công dân.
3. Bộ máy nhà nước CHXHCNVN:
a. Hệ thống bộ máy nhà nước:
_ Cơ quan quyền lực: +Quốc hội +Hội đồng nhân dân
_ Chủ tịch nước
_ Cơ quan quản lý nhà nước (Ủy ban nhân dân)
_ Cơ quan kiểm sát, tòa án
