KSIĘGA TRZECIA
TALIA
Otóż przeciw temu Amazysowi przedsięwziął wyprawę wo-
jenną Kambizes, syn Cyrusa, wiodąc z sobą prócz tych, nad
którymi panował, także Hellenów, tj. Jończyków i Eolów; po-
wód zaś jej był taki: Kambizes wysłał był do Egiptu herolda
i prosił o rękę córki Amazysa; a prosił o nią, idąc za radą pe-
wnego Egipcjanina, który jej udzielił, zagniewany na Amazysa;
ten bowiem jego właśnie spośród wszystkich lekarzy w Egipcie
oderwał od żony i dzieci i przekazał Persom, kiedy to Cyrus
prosił Amazysa przez posłów o najlepszego w Egipcie okulistę.
O to więc rozżalony Egipcjanin skłonił Kambizesa swoją
radą do ubiegania się o rękę córki Amazysa, ażeby ten, dając
ją, doznał przykrości, albo odmawiając, naraził się na niena-
wiść Kambizesa. Amazys zaś, którego potęga Persów przejmo-
wała niechęcią i obawą, nie wiedział, czy mu ją dać, czy od-
mówić; dobrze bowiem wiedział, że Kambizes chciał ją mieć
nie za żonę, lecz za nałożnicę*. To więc rozważając, tak sobie
postąpił: Była córka Apriesa, poprzedniego króla, bardzo rosła
i urodziwa, która jedyna z rodziny pozostała, a na imię było jej
Nitetis. Tę więc dziewczynę przystroił Amazys w szaty i złoto
i wysłał jako swoją córkę do Persów. Po pewnym czasie, gdy ją
Kambizes pozdrawiał nazywając imieniem ojca, powiedziała
doń młoda niewiasta: - Królu, ty nie wiesz, że oszukał cię
Amazys. Ubrał mnie w kosztowny strój i do ciebie wysłał, da-
jąc niby własną córkę, choć w rzeczywistości jestem córką
Apriesa, którego on, swojego pana, uśmiercił po wznieceniu
wraz z Egipcjanami buntu. - Te zatem słowa i zawarte w nich
obwinienie wprawiły w wielki gniew i powiodły na Egipt
Kambizesa, syna Cyrusa. Tak opowiadają Persowie.
Egipcjanie zaś sobie przywłaszczają Kambizesa, twierdząc,
że urodził się on z tej właśnie córki Apriesa: bo Cyrus był tym,
który się starał o córkę Amazysa, a nie Kambizes. Lecz tak
utrzymując nie mają słuszności. Wszak nawet im samym nie
było niewiadome (bo jeżeli w ogóle ktoś, to Egipcjanie znają
zwyczaje Persów), że naprzód nie ma u nich zwyczaju, aby
nieślubny potomek został królem, jeśli nie brak prawowitego
syna, a potem, że Kambizes był synem Kassandany, córki Far-
naspesa, Achajmenidy - a nie Egipcjanki. Ale oni przekręcają
fakt historyczny, udając, jakoby byli spokrewnieni z rodziną
Cyrusa. Tak się przedstawia ta sprawa.