CÂU 6: THẾ NÀO LÀ NHÀ NƯỚC CỦA DÂN, DO DÂN, VÌ DÂN:
- Nhà nước của dân: quan điểm nhất quán của HCM là xác lập tất cả mọi quyền lực trong nhà nước và trong xh đều thuộc về nhân dân. Quan điểm này của HCM được thể hiện trong các bản hiến pháp do người lãnh đạo soạn thảo: hiến pháp năm 1946 và 1959. Chẳng hạn hiến pháp năm 1946 nêu rõ: tất cả quyến bình đẳng trong nước đều là của toàn thể nhân dân vn,không phân biệt giống nòi, già trẻ, trai gái, giàu nghèo, giai cấp, tôn giáo; những việc quan hệ đến vận mệnh quốc giãe đưa ra toàn quốc phúc quyết. ND có quyền làm chủ về CT,KT,VH,XH, bầu ra quốc hội- cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất thể hiện quyền tối cao của ND. NDLĐ làm chủ nhà nước thì dẫn đến một hệ quả là ND có quyền kiểm soát nhà nước, cử tri bầu ra các đại biểu, ủy quyền cho các đại biểu đó bàn và quyết định những vấn đề quốc kế dân sinh. Đây thuộc về chế độ dân chủ đại diện bên cạnh chế độ dân chủ trực tiếp. Quyền làm chủ đồng thời cũng là quyền kiểm sốat của ND thể hiện ở chỗ ND có quyền bãi miễn những đại biểu quốc hội và đại biểu hội đồng ND nào nếu đại biểu đố tỏ ra không xứng đáng với sự tiín nhiệm của ND. Theo HCM, muốn bảo đảm được tính chất ND của nhà nước phải xđ được và thực hiện được trách nhiệm của cử tri va đại biểu do cử tri bầu ra. Cử tri và đại biểu cử tri bầu ra phải có mqh chặt chẽ với nhau do bản chất của cơ chế này quy định. Và khi không hoàn thiện nhiệm vụ với tư cách là người đại biểu của cử tri có quyền bãi miễn với tư cách đại biểu. HCM đã nêu lên quan điểm dân là chủ và dân làm chủ. Dân là chủ có nghĩa là xác dịnh vị thế của dân, còn dân làm chủ có nghĩa là xác định quyền và nghĩa vụ của dân. Trong nhà nước của dân, với ý nghĩa đó, người dân được hưởng mọi quyền dân chủ. Bằng thiết chế dân chủ, nhà nước phải có quyền, nhà nước phải cố trách nhiệm bảo đảm quyền làm chủ của dân, để cho nhân dân thực thi quyền làm chủ của mình trong hệ thống quyền lực của xh. Quyền lực của nhân dân được đặt ở vị trí tối thượng. Điều này có ý nghĩa thực tế nhắc nhở những người lãnh đạo, những đại biểu của nhân dân làm đúng chức chắc và vị thế của mình, không phải là đứng trên dân thì coi khinh dân, "cậy thế'' với dân, " quên rằng dân bầu mình ra để làm việc cho dân". Một nhà nước như thế là một nhà nước tiến bộ trên bước đường phát triển của nhân loại. Nhà nước VNDCCH do HCM khaii sinh 2/9/1945 chính là nhà nước tiến bộ chưa từng có trong lịch sử hàng nghìn năm của dân tộc VN bởi vì nhà nước đó là nhà nước của dân, nhân dân có vai trò quyết định mọi công việc của đất nước.
- nhà nước do dân: nhà nước do dân lập nên, do dân làm chủ, dân ủng hộ. Chính vì vậy, HCM thường nhấn mạnh nhiệm vụ của những người cm là phải làm cho dân hiểu, làm cho dân giác ngộ để nâng cao được trách nhiệm làm chủ, nâng cao được ý thức trách nhiệm xd nhà nước của mình. HCM khẳng định: việc nước là việc chung, mỗi người đều phải có trách nhiệm "ghé vai gánh vác một phần". Quyền lợi, quyền hạn bao gì cũng đi đôi với trách nhiệm, nghĩa vụ. Trong tt HCM về xd nhà nước VN mới, nhân dân có đủ đk, cả về pháp luật và thực tế để tham gia quản lý nhà nước. Người nêu rõ quyền của dân, nhà nước do dân tạo ra và tham gia quản lý là ở chỗ:
+) toàn bộ công dân bầu ra quốc hội- cq quyền lực cao nhất của nhà nước, cq duy nhất có quyền lập pháp.
+) Quốc hội bầu ra chủ tịch nước, ủy ban thường vụ quốc hội và hội đồng chính phủ(nay là chính phủ).
+) Hội đồng chính phủ là cơ quan hành chính cao nhất của nhà nước,thực hiện các nghị quyết của quốc hội và chấp hành pl.
+) Mọi công việc của bộ máy nhà nước trong việc quản lý xh đều thực hiện ý chí của dân(thông qua quốc hội do dân bầu ra).
- Nhà nước vì dân: Là nhà nước lấy lợi ích chính đáng của nhân dân làm mục tiêu, tất cả đều vì lợi ích của nhân dân, ngoài ra không có bất kỳ lợi ích nào khác. Đó là một nhà nước trong sạch, không có bất kỳ một đắc quyền đặc lợi nào. Trên tinh thần đó, HCM nhấn mạnh: mọi đường lối, chính sách đều chỉ nhằm đưa lại quyền lợi cho dân, việc gì có lợi cho dân dù nhỏ cũng cố gắng làm, việc gì có hại cho dân dù nhỏ cũng cố gắng tránh. Dân là gốc của nước. HCM luôn luôn tâm niệm: phải làm cho dân có ăn, phải làm cho dân có mặc, phải làm cho dân có chỗ ở, phải làm cho dân được học hành. Một nhà nước của dân theo quan điểm của HCM, từ là chủ tịch nước đến công chức bình thường đều phải làm công bộc, làm đày tớ cho dânchứ không phải làm "quan cách mạng" để "đè đầu cưỡi cổ nhân dân".
