18.K/niệm thất nghiệp?phân loại thất nghiệp?quy tắc đo lường thất nghiệp?
1.Khái niệm thất nghiệp
_ Người trong tuôỉ lao động : là những người ở độ tổi có nghĩa vụ và quyền lợi lao động được quy định trong hiến pháp
Nữ : 18→55
Nam: 18→60
_Người ngoài tuổi lao động = dân số - người trong tuổi lao động
_ Ng trong tuổi lđ có 2 loại:
+Lực lượng lao động
(+)người có việc làm: làm trong hoạt động kinh tế , xã hội
(+)người thất nghiệp : người ko có việc làm nhưng mong muốn tìm được việc làm
+ngoài lực lượng lao động(sv,ng bệnh tật,ốm đau,ng nội trợ,..)
( hình 7)
_Thất nghiệp: gồm những người ko có việc làm nhưng đang tích cực timg việc làm hoặc đang chờ đợi làm việc trở lại
2.Phân loại
a.Theo lý do thất nghiệp
_ Tự ý Bỏ việc : là n~ ng đang có việc làm nhưng tự ý xin thôi việc vì lý do nào đó
_Mất việc :là những người thất nghiệp do doanh nghiệp cho nghỉ
_Những người mới ra nhập lực lượng lao động nhưng chưa có việc làm : thanh niên đến tuổi lao động, sinh viên ra trường nhưng chưa có việc
_Những người trước đây thất nghiệp ( ra khỏi lực lượng lao động ) nay muốn quay lại làm việc
b.theo nguồn gốc thất nghiệp :
_Thất nghiệp tự nguyện : là thất nghiệp nảy sinh do người lao động ko chấp nhận những công việc hiện thời với mức lương tương ứng
_Thất nghiệp cơ cấu: là loại thất nghiệp phát sinh do sự mất cân đối giữa nhu cầu sử dụng lao động và cơ cấu lao động. nguyên nhân chủ yếu do công tác đào tạo ko ăn khớp với nhu cầu của thị trường
_Thất nghiệp chu kì : là loại thất nghiệp do nền kinh tế lâm vào tình trạng suy thoái, tổng cầu giảm xuống, sản lượng giảm, cắt giảm nhân công
_Thất nghiệp bắt buộc : là loại thất nghiệp phát sinh do quy định mức tiền lương lớn hơn mức tiền lương cân bằng trên thực tế trên thị trường lao động nên dẫn tới cầu lao động giảm
_Thất nghiệp lâu dài: là những người có khó khăn về thể chất và tinh thần, vẫn có khả năng lao động nhưng ko được thuê mướn.
c.Theo lý thuyết hiện đại
_Thất nghiệp tự nhiên
_Thất nghiệp tự nguyện
_Thất nghiệp bắt buộc
Thất nghiệp = Thất nghiệp bắt buộc + Thất nghiệp tự nguyện
Trong trường hợp thị trường lao động cân bằng
Thất nghiệp bắt buộc =0
Thất nghiệp = Thất nghiệp tự nhiên
( hình 8)
3Đo lường thất nghiệp
_Tỷ lệ thất nghiệp
T thất nghiệp = ( số người thất nghiệp ) / ( lực lượng lao động) * 100%
_Thời gian thất nghiệp bình quân
t¯ = ∑ ( ti . ai ) / 100
ai : tỷ trọng của nhóm người thất nghiệp thứ i
ti : thời gian thất nghiệp của nhóm i
_ Sự thay đổi về tỷ lệ thất nghiệp và thời gian thất nghiệp theo thời gian
