San xuat gia tri thang du

5.3K 2 0
                                    

San xuat gia tri thang du - quy luat kinh te tuyet doi cua chu nghia tu ban

I- Su chuyen hoa cua tien thanh tu ban

1. Cong thuc chung cua tu ban

Tien la san vat cuoi cung cua luu thong hang hoa, dong thoi cung la hinh thuc bieu hien dau tien cua tu ban. Moi tu ban luc dau deu bieu hien duoi hinh thai mot so tien nhat dinh. Nhung ban than tien khong phai la tu ban. Tien chi bien thanh tu ban trong nhung dieu kien nhat dinh, khi chung duoc su dung de boc lot lao dong cua nguoi khac.

Tien duoc coi la tien thong thuong, thi van dong theo cong thuc: H - T - H (hang - tien - hang), nghia la su chuyen hoa cua hang hoa thanh tien, roi tien lai chuyen hoa thanh hang hoa. Con tien duoc coi la tu ban, thi van dong theo cong thuc: T - H - T (tien - hang - tien), tuc la su chuyen hoa cua tien thanh hang hoa, roi hang hoa lai chuyen hoa nguoc lai thanh tien. Bat cu tien nao van dong theo cong thuc T - H - T deu chuyen hoa thanh tu ban.

So sanh cong thuc luu thong hang hoa gian don H - T - H va cong thuc luu thong cua tu ban T - H - T, chung ta thay chung co nhung diem giong nhau: ca hai su van dong do hai giai doan doi lap nhau la mua va ban hop thanh, trong moi giai doan deu co hai nhan to vat chat doi dien nhau la tien va hang, va hai nguoi co quan he kinh te voi nhau la nguoi mua va nguoi ban. Nhung do chi la nhung diem giong nhau ve hinh thuc. Giua hai cong thuc do co nhung diem khac nhau ve chat.

Luu thong hang hoa gian don bat dau bang viec ban (H - T) va ket thuc bang viec mua (T - H). Diem xuat phat va diem ket thuc cua qua trinh deu la hang hoa, con tien chi dong vai tro trung gian. Nguoc lai, luu thong cua tu ban bat dau bang viec mua (T - H) va ket thuc bang viec ban (H - T). Tien vua la diem xuat phat, vua la diem ket thuc cua qua trinh, con hang hoa chi dong vai tro trung gian; tien o day khong phai la chi ra

dut khoat ma chi la ung ra roi thu ve.

Muc dich cua luu thong hang hoa gian don la gia tri su dung de thoa man nhu cau, nen cac hang hoa trao doi phai co gia tri su dung khac nhau. Su van dong se ket thuc o giai doan thu hai, khi nhung nguoi trao doi co duoc gia tri su dung ma nguoi do can den. Con muc dich cua luu thong tu ban khong phai la gia tri su dung, ma la gia tri, hon nua gia tri tang them. Vi vay, neu so tien thu ve bang so tien ung ra, thi qua trinh van dong tro nen vo nghia. Do do, so tien thu ve phai lon hon so tien ung ra, nen cong thuc van dong day du cua tu ban la T - H - T', trong do T' = T + ÄT. So tien troi hon so voi so tien ung ra (ÄT), C.Mac goi la gia tri thang du. So tien ung ra ban dau chuyen hoa thanh tu ban. Vay tu ban la gia tri mang lai gia tri thang du. Muc dich luu thong tu ban la su lon len cua gia tri, la gia tri thang du, nen su van dong cua tu ban la khong co gioi han, vi su lon len cua gia tri la khong co gioi han.

C.Mac goi cong thuc T - H - T' la cong thuc chung cua tu ban, vi su van dong cua moi tu ban deu bieu hien trong luu thong duoi dang khai quat do, du la tu ban thuong nghiep, tu ban cong nghiep hay tu ban cho vay.

2. Mau thuan cua cong thuc chung cua tu ban

Tien ung truoc, tuc la tien bo vao luu thong, khi quay tro ve tay nguoi chu cua no, thi co them mot luong nhat dinh. Vay co phai do ban chat cua su luu thong da lam cho tien tang them va do do hinh thanh gia tri thang du hay khong?

Trong luu thong, du trao doi ngang gia hay khong ngang gia cung khong tao ra gia tri moi, do do cung khong tao ra gia tri thang du.

Truong hop trao doi ngang gia: neu hang hoa duoc trao doi ngang gia, thi chi co su thay doi hinh thai cua gia tri, tu tien thanh hang va tu hang thanh tien, con tong gia tri cung nhu phan gia tri nam trong tay moi ben tham gia trao doi truoc sau van khong thay doi. Tuy nhien, ve mat gia tri su dung, thi ca hai ben trao doi deu co loi.

Bạn đã đọc hết các phần đã được đăng tải.

⏰ Cập nhật Lần cuối: Apr 30, 2010 ⏰

Thêm truyện này vào Thư viện của bạn để nhận thông báo chương mới!

San xuat gia tri thang duNơi câu chuyện tồn tại. Hãy khám phá bây giờ