I- Ban chat con nguoi
Truoc Mac, cac nha triet hoc coi ban chat con nguoi hoac la o
nguon goc than thanh cua no (chu nghia duy tam ton giao) hoac la
mot bo phan va la su the hien cao nhat cua gioi tu nhien (chu
nghia duy vat sieu hinh). Nguoc lai, triet hoc Mac coi "ban chat
con nguoi la tong hoa cac quan he xa hoi" va ban chat do cung bien
doi cung voi su phat trien cua xa hoi.
- Khi khang dinh ban chat con nguoi la tong hoa cac quan he
xa hoi, triet hoc Mac khong tuyet doi hoa mat xa hoi trong con
nguoi, ma cho rang con nguoi la thuc the thong nhat cua cai sinh
vat va cai xa hoi.
- Cai sinh vat la toan bo cac qua trinh sinh vat dien ra trong
con nguoi va ca cau tao giai phau cua no. Con cai xa hoi la cac
pham chat xa hoi cua con nguoi do cac quan he xa hoi tao ra nhu
biet lao dong, co ngon ngu, y thuc va tu duy.
+ Co so de xem xet su thong nhat giua cai sinh vat va cai xa
hoi la hoc thuyet cua Angghen ve cac hinh thuc van dong co ban
cua vat chat. Theo hoc thuyet nay, cac hinh thuc van dong cua vat
chat khac nhau ve chat, nen khong the quy hinh thuc cao vao hinh
thuc thap, va nguoc lai. Trong nhung he thong vat chat phuc tap
nhu co the song chang han, hinh thuc van dong cao (sinh vat)
quyet dinh cac hinh thuc thap (hoa hoc va vat ly), con cac hinh
thuc thap cung ton tai voi hinh thuc cao, nhung bi "loc vo" boi hinh
thuc cao.
+ Voi co so nhu vay, trong con nguoi, cai sinh vat la tien de,
dieu kien cua cai xa hoi. Thieu cai sinh vat, cai xa hoi khong the
ton tai va bieu hien ra duoc. Song, cai sinh vat trong con nguoi bi
bien doi boi cac xa hoi va mang tinh xa hoi. Nguoc lai, khi ra doi,
cai xa hoi co vai tro quyet dinh, che uoc cai sinh vat va quy dinh
ban chat xa hoi cua con nguoi.
- Voi quan diem nhat nguyen luan coi con nguoi la mot thuc
the sinh vat - xa hoi, triet hoc Mac da khac phuc ca hai quan diem
sai lam trong van de con nguoi: hoac la tu nhien hoa (sinh vat hoa)
con nguoi, tuc la tuyet doi hoa cai sinh vat, khong thay vai tro
quyet dinh la cai xa hoi; hoac la xa hoi hoa gian don con nguoi, tuc
la tuyet doi hoa cai xa hoi, khong thay duoc tien de tu nhien, sinh
vat trong con nguoi.
II- Quan he giua ca nhan va tap the
1. Ca nhan - ca the nguoi voi tinh cach la san pham cua su
phat trien xa hoi, la chu the cua lao dong, cua moi quan he xa hoi
va cua nhan thuc. Ca nhan la mot con nguoi hoan chinh trong su
thong nhat giua kha nang rieng co cua nguoi do voi chuc nang xa
hoi do nguoi do thuc hien. Trong moi quan he voi tap the, ca nhan
