Giá trần là mức giá tối đa áp đặt cho một loại hàng hoá nào đó.
Chính phủ áp đặt giá trần khi cho rằng mức giá thị trường gây bất lợi cho người mua.
- Mức giá trần mà chính phủ áp đặt có thể rơi vào một trong hai trường hợp sau đây.
Giá trần ràng buộc và giá trần không ràng buộc
Nguyên tắc: Khi chính phủ áp đặt một mức giá trần ràng buộc trong thị trường cạnh tranh, tình trạng thiếu hụt hàng hoá sẽ xảy ra và người bán sẽ phải phân phối số hàng khan hiếm này cho một lượng lớn những người mua.
*Giá sàn là mức giá tối thiểu áp đặt cho một loại hàng hoá nào đó.
Chính phủ áp đặt giá sàn khi cho rằng mức giá thị trường gây bất lợi cho người bán.
- Mức giá sàn mà chính phủ áp đặt có thể rơi vào một trong hai trường hợp sau đây.
Giá sàn ràng buộc và giá sàn không ràng buộc
- Nguyên tắc: Khi chính phủ áp đặt một mức giá sàn ràng buộc trong thị trường cạnh tranh, tình trạng dư thừa hàng hoá sẽ xảy ra.
*Thuế :
- Kết luận:
Thuế cản trở hoạt động thị trường. Khi một mặt hàng bị đánh thuế, lượng bán ra của nó giảm và thị trường đạt trạng thái cân bằng mới.
Người mua và người bán cùng nhau chia sẻ gánh nặng thuế. Tại trạng thái cân bằng mới, giá người mua phải trả sẽ cao hơn, giá người bán nhận được sẽ thấp hơn.
- Quy luật: Bên nào (cung hay cầu) ít co giãn hơn, bên đó chịu gánh nặng thuế nhiều hơn.
- Giải thích:
ü Hệ số co giãn phản ánh sự sẵn sàng rời bỏ thị trường khi bất lợi.
ü VD: cầu co giãn lớn hàm ý rằng, người mua có nhiều phương án thay thế và dễ rời bỏ thị trường.
ü => Bên nào ít có sự lựa chọn (hệ số có giãn nhỏ)
=> sẽ yếu thế => chịu gánh nặng thuế nhiều hơn.
