Câu 7: Quan điểm của HCM về vị trí, vai trò, tính chất, chức năng của nền văn hóa mới?
Giải:
* Tư tưởng của HCM về văn hoá:
- HCM là người đầu tiên khởi xướng phong trào đấu tranh của các dân tộc bị áp bức bởi chủ nghĩa đế quốc theo khuynh hướng vô sản.
- HCM là người đầu tiên truyền bá chủ nghĩa Mac – Lênin về học thuyết cách mạng khoa học, làm chuyển biến về chất của cách mạng Việt Nam.
- HCM là người sớm nhận thức được một cách đầy đủ về vai trò của văn hoá trong việc hình thành dân tộc.
- Bản thân HCM là một nhà sáng tạo văn hoá lớn, Người vừa là nhà báo, nhà văn, nhà thơ.
- Trong tư tưởng HCM có sự thống nhất một cách nhuần nhuyễn giữa văn hoá dân tộc, văn hoá nhân loại và văn hoá macxit, biến tri thức của nhân loại thành tri thức của mình.
- Người rất coi trọng văn hoá dân tộc song rất tôn trọng sự khác biệt của văn hoá thế giới, tiếp thu các văn hoá tiên tiến để làm giàu cho văn hoá dân tộc.
* Quan điểm của HCM về vị trí và vai trò của văn hoá trong xã hội:
- Văn hoá là đời sống tinh thần của xã hội, thuộc kiến trúc thượng tầng
+ Trong quan hệ với chính trị, xã hội: HCM cho rằng, chính trị - xã hội có được giải phóng thì văn hoá mới được giải phóng. Chính trị giải phóng sẽ mở đường cho văn hoá phát triển.
+ Trong quan hệ với kinh tế, HCM chỉ rõ kinh tế là thuộc về cơ sở hạ tầng, là nền tảng của việc xây dựng văn hoá.
- Trong kháng chiến chống Pháp, Người đưa ra quan niệm: “ văn hoá cũng là một mặt trận”, “ kháng chiến hoá văn hoá, văn hoá hoá kháng chiến”... đã tạo nên một phong trào văn hoá, văn nghệ sôi động chưa từng thấy.
- Văn hoá không thể đứng ngoài mà phải ở trong kinh tế và chính trị, phải phục vụ nhiệm vụ chính trị và thúc đẩy sự phát triển của kinh tế.
+ Văn hoá ở trong kinh tế và chính trị, điều đó có nghĩa là kinh tế và chính trị cũng phải có tính văn hoá, điều mà chủ nghĩa xã hội và thời đại đang đòi hỏi.
+ Đưa các giá trị văn hoá thấm sâu vào kinh tế và chính trị, làm cho văn hoá thực sự vừa là mục tiêu, vừa là động lực của công cuộc xây dựng và phát triển đât nước.
* Quan điểm về tính chất của nền văn hoá:
- Trong quan điểm của HCM về xây dựng nền văn hoá mới luôn bao hàm ba tính chất đó là: tính dân tộc, tính khoa học và tính đại chúng.
+ Tính dân tộc của nền văn hoá không chỉ thể hiện ở chỗ biết giữ gìn, kế thừa, phát huy những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, mà còn phải phát triển những truyền thống tốt đẹp ấy cho phù hợp với điều kiện lịch sử mới của đất nước.
+ Tính khoa học của nền văn hoá mới thể hiện ở tính hiện đại, tiên tiến, thuận với trào lưu tiến hoá của thời đại, kế thừa truyền thống tốt đẹp của dân tộc và tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại.
+ Tính đại chúng của nền văn hoá được thể hiện ở chỗ nền văn hoá ấy phải phục vụ nhân dân và do nhân dân xây dựng nên.
* Quan điểm về chức năng của văn hoá:
- Bồi dưỡng những tư tưởng đúng đắn và những tình cảm cao đẹp.
- Mở rộng hiểu biết, nâng cao dân trí.
- Bồi dưỡng những phẩm chất,phong cách và lối sống tốt đẹp, lành mạnh; hướng con người đến chân, thiện, mỹ để hoàn thiện bản thân.
