Bình giảng bài thơ Mộ ( chiều tối ) trong tập Ngục trung nhật kí ( Nhật kí trong tù ) của Hồ Chí Minh.
Phiên âm :
Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ,
Cô vân mạn mạn độ thiên không .
Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc,
Bao túc ma hoàn, lỗ dĩ hồng.
Dịch nghĩa :
Chim mỏi về rừng tìn cây ngủ,
Chòm mây lẻ loi trôi lững lờ trên tầng không .
Thiếu nữ xóm núi xay ngô,
Ngô vừa xong, lò than đã đỏ.
Dịch thơ:
Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,
Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không .
Cô em xóm núi xay ngô tối,
Xay hết, lò than đã rực hồng.
Nam Trân dịch
Bài giải chi tiết | Viết cách giải khác của bạn
Phân tích đề:
- Đề yêu cầu bình giảng một bài thơ trong tập Ngục trung nhật kí .Kiểu bài đã được nói rõ ở đề bài.Tuy nhiên, đây là một kiểu bài khó, vì phải bình giảng trọn vẹn một tác phẩm trữ tình, nhưng lại là thơ tứ tuyệt, luật Đường, nội dung rất hàn súc .Do đó, người viết không chỉ nắm vững kỹ năng bình giảng, mà còn phải hiểu rõ đặc trưng của thể thơ Đường.
- Chiều tối là bài thơ trong tập Ngục trung nhật kí .Bởi vậy, người viết còn phải hiểu được những nét khái quát về tập thơ, nhất là về hoàn cảnh sáng tác, nội dung cơ bản, phong cách nghệ thuật...
Gợi ý làm bài :
1. Giới thiệu sơ lược về tác giả,nêu cảm nhân chung về tác phẩm
1.1. Hồ Chí Minh là nhà cách mạng vĩ đại đồng thời là nhà thơ lớn của dân tộc .Ngục trung nhật kí ( Nhật kí trong tù ) là tác phẩm tiêu biểu, được Bác viểttong thời gain bị chính quyền Tưởng Giới Thạc bắt giam tại Quảng Tây ( Trung Quốc ), từ mùa thu 1942 đến mùa thu 1943.
1.2. Mộ ( chiều tối ) là bài thơ có giá trị nội dung và nghệ thuật độc đáo . Điều khác lạ là bài thơ được viết trong hoàn cảnh ngưòi tù bị giải đi trên đường, với gông cùm xiềng xích, nhưng không phải là một lời than vãn xót xa. Trái lại, đó là một nét hoan ca về cuộc sống, về con người, biểu hiện tâm hồn hết sức đẹp đẽ, nhân cách lớn lao của Hồ Chí Minh.
2. Bình giảng hai câu đầu:
Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ,
Cô vân mạn mạn độ thiên không.
- Hai câu đầu vẽ nên một bức tranh nên thơ, yên bình của cuộc sống :chim bay về rừng tìm chốn trú ngụ, đám mây trôi lững lờ trên bầu trời chiều... Chỉ vài nét chấm phá, những bức hoạ phong cảnh đã thể hiện rõ. Đấy là lối viết "thi trung hữu hoạ" ( trong bài thơ có hoạ ) của thơ xưa. Song, phong vị cổ thi ấy do sự gần gũi về bút pháp .Còn thực ra, đây vẫn là buổi chiều nay, với cảnh thật, mà người người thật ( người tù -nhà thơ ) đang tận mắt nhìn ngắm .
